Sine-i millet kararı zor

Kapatılan DTP’nin bağımsız kalan 21 milletvekilinin “sine-i millete” dönme kararlarını hayata geçirmeleri, mevcut Anayasa ve İçtüzük hükümleri ile siyasi konjonktür çerçevesinde zor görünüyor. Çünkü istifa konusunda inisiyatif milletvekillerinde değil, Genel Kurul’da bulunuyor. Genel Kurul’da istifaların oylanabilmesi konusunda ise yetkiyi Meclis Başkanı Mehmet Ali Şahin elinde tutuyor.

Anayasa ve TBMM İçtüzüğü’nde Şahin’i, istifaları Genel Kurul’da oya sunma açısından süreyle sınırlayan herhangi bir hüküm bulunmuyor. Bu çerçevede Şahin isterse sine-i millet istifalarını, dilediği kadar “sürüncemede” bırakabilir.

Şahin’in istifaları Genel Kurul’a indirmesi de, 21 milletvekilinin milletin sinesine dönmesi için yeterli olmayacak. Bu kez de, istifaların kabulü için Genel Kurul’da asgari 139 olmak üzere, oylamaya katılan milletvekillerinin salt çoğunluğunun milletvekilliklerinin düşürülmesi için destek vermesi gerekecek. Bu süreç dikkate alındığında, DTP’lilerin sine-i millete dönüp dönmemelerinde aslında TBMM’de sayısal üstünlüğü bulunan AK Parti grubu, dolayısıyla da aslında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan belirleyici olacak.

Ara seçim olasılığı

İstifaların Genel Kurul’da oylanıp, kabul edilmesi durumunda ara seçim tartışması alevlenecek. TBMM’de 6 üyelik boş bulunuyor. Bağımsız kalan 21 DTP’liden Ahmet Türk ve Aysel Tuğluk’un milletvekilleri, kapatma kararının gerekçesinin Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla birlikte düşecek. Bu durumda boş üyelik sayısı 8’e çıkacak. Bağımsız kalan diğer 19 milletvekilinin de istifalarının kabulü halinde bu sayı 27’ye yükselecek. Anayasa uyarınca, TBMM’de 28 üyeliğin boşalması durumunda, 3 ay içinde ara seçime gidilmesi gerekiyor. Buna göre, zorunlu ara seçim için dışarıdan 1 milletvekilinin daha DTP’li bağımsızlarla birlikte “sine-i millete” gitmek için istifa etmesi ve bu istifanın da kabul edilmesi gerekiyor.

Başbakan Erdoğan, CHP lideri Deniz Baykal ve MHP lideri Devlet Bahçeli, istifaların genel kurulda oya sunulması durumunda nasıl bir tavır takınacaklarına ilişkin “renk” vermiyorlar. Liderler bu yöndeki soruları “hele bir gelsin, değerlendiririz” diyerek geçiştiriyorlar. Ancak meclis kulislerinde ağır basan hava sine-i millet talebi için “hayır” oyu kullanma yönünde.

Katılmama yoluyla daha zor

Bağımsız kalan DTP’lilerin, istifanın yanı sıra parlamento faaliyetlerinden çekilme kararıyla sine-i milleti zorlamaları da mümkün. Ancak bu yol, istifa seçeneğinden daha da zor.

Anayasa ve TBMM İçtüzüğü’ne göre, 1 ay içerisinde toplam 5 birleşime katılmayan milletvekilinin, milletvekilliğinin düşürülmesi mümkün. Ancak bunun için de önce TBMM Başkanlık Divanı’nın durumu tespit etmesi, ardından Anayasa ve Adalet Komisyonları üyelerinden kurulu Karma Komisyon’dan vekilliği düşürme yönünde karar çıkması gerekiyor. Son aşamada ise son sözü yine Genel Kurul söylüyor.