TBMM'de bugün AK Parti ve CHP tarafından, Irak'taki gelişmeler konusunda verilen genel görüşme önergesinin, ön görüşmeleri yapılacak. Genel Kurul'un diğer gündemi ise Anavatan Partisi tarafından, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül hakkında verilen gensoru önergesi olacak.

Anavatan Partisi, Bakan Gül hakkındaki önergeyi, "Türkiye'nin milli bütünlüğünün, tehdit noktasına geldiğini" öne sürerek, Abdullah Gül'ün görev ve sorumluluklarını, gereği gibi yerine getiremediği gerekçesiyle vermişti.

AK Parti grubu, Dışişleri Bakanı Gül'ün yurtdışı programları olduğunu belirterek, 10 gün içinde görüşülmesi gereken gensoru önergesinin de bugün görüşülmesini istedi.

Gül hakkındaki gensoruya, 'ret' oyu verecek AK Parti'li milletvekillerinin, Irak konulu genel görüşme önergesinin ön görüşmelerinde 'kabul' oyu kullanarak, genel görüşme açılmasına onay vermesi bekleniyor.

AK Parti ve CHP, genel görüşme açılmasının kabul edilmesi konusunda, uzlaşmaya varmıştı. Buna göre genel görüşme, 23 Ocak salı günü kapalı oturumda ele alınacak.

AK Parti ve CHP'nin Irak'la ilgili olarak 16 Ocak'ta Meclis'e sundukları genel görüşme önergelerinin içeriği şöyle:

AK Parti:

* Türkiye'nin Irak'a yönelik politikası ülkenin toprak bütünlüğü ve siyasi birliğinin mutlaka korunması üzerine kurulu

* Türkiye bu çerçevede Irak'taki siyasi geçiş sürecini destekledi. Ancak son dönemde yaşanan gelişmeler, ülkenin mezhepsel ve etnik hatlar üzerinde bölünmesi tehlikesinin güçlendiğini gösterdi

* Irak hükümeti bir an önce ülkedeki istikrar ve düzeni sağlamakta ilerleme kaydetmeli

* Derinleşmekte olan ayrışmaların ve bölünme sakıncasının giderilmesi konusunda hızlı adımlar atılmalı

* Irak'a komşu ülkelerin ve uluslararası toplumun Irak hükümetine yardımcı olması ayrıca önem taşıyor.

Türkiye'nin Irak politikası

Önergede Türkiye'nin Irak politikasının dayandığı temeller olarak da şunlar gösterildi:

* Irak'ın siyasi birliği ve toprak bütünlüğünün korunması, güvenliği ve istikrarın tesisi
* Gruplar arasında bozulan dengenin yeniden korunması
* Mezhep çatışmalarının önlenmesi
* Irak'taki grupların Iraklılık bilincinin gerektirdiği asgari paydalarda buluşabilmesi
* Bu ülkenin petrol gelirlerinin paylaşımında merkezi hükümetin ağırlığının korunması
* Irak anayasasının bölücü hususlardan temizlenmesi
* Kerkük sorununun uzlaşı ile çözülmesi
* Terör örgütünün buradaki varlığının ve etkinliğinin sona erdirilmesi
* Türkmen varlığının korunması
* Türkiye - Irak arasındaki ticari ve ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi

Önergede, bölge ve dünya açısından giderek daha ciddi bir istikrarsızlık kaynağı haline dönüşen Irak'taki olumsuz gelişmelerin, Türkiye ve diğer komşularını olumsuz etkilediği belirtildi.

Önergede ayrıca, 'Türkiye'nin Irak'taki bu gelişmelerle yakından ilgilenerek bu ülkedeki siyasi süreç ile uzlaşı çabalarına katkı sağlama yönünde çaba sarfetmesi gerektiği'nin altı çizildi.

CHP:

* Mezhepler arası çatışmalar, her gün 100'e yakın insanın hayatına maloluyor

* Irak vatandaşlarının can güvenliği kalmadı, ABD'nin son olarak ilan ettiği Yeni Irak Stratejisi bu vahim gelişmelere çare oluşturamayacak

* Bu gelişmelerin bir iç savaşa dönüşmesi halinde, bunun, başta komşu ülkeler olmak üzere bütün bölgeye yayılması ihtimali kuvvetli

* Kerkük'ün geleceği konusunda bu yıl içinde yapılacak referandum, Irak'ın kuzeyinde yaşayan Türkmenler açısından çok ciddi kaygılar yaratıyor. Üst düzey Amerikan siyaset adamları bile bu referandumdan kaygı duyuyor

* 'Son zamanlarda gerçekleştirilen sistemli göç hareketleriyle, Kerkük'ün yüzyıllardan beri oluşmuş demografik yapısı köklü biçimde değiştirildi. Bu koşullarda yapılacak bir referandumun, Kerkük'te ve genel olarak Kuzey Irak'ta ciddi gerginliklere ve çatışmalara yol açması ihtimali kuvvetli

* Kuzey Irak'taki PKK terörist faaliyetleri de hala önlenemedi. Hükümetin bu konuda şimdiye kadar ABD ve Irak nezdinde yaptığı girişimler sonuç vermedi.

Gül hakkındaki iddialar

Gül hakkında verilen gensoru önergesinde ise Türk dış politikasının AK Parti iktidarı döneminde Türkiye'nin konumuyla örtüşmeyen bir yapıya dönüştürüldüğü iddia edildi. Avrupa Birliği'ne tam üyelik perspektifinin kaybedildiği vurgulandı.

Irak'ta Türkiye'nin ciddiye alınmadığı ve müdahil olamadığı, Kıbrıs konusunda ise şantaj baskı ve tavizlerle Türkiye'nin sürüklendiği ifade edildi.

ABD ile ilişkilere de değinilen önergede, "AKP iktidarı döneminde bir duruş sergilenemedi, yerine getirilmeyen vaatlerle stratejik ortaklık rayından çıktı" denildi.

Ayrıca, Ermeni soykırımı iddiaları karşısında da hükümetin etkili olamadığı öne sürüldü.