'Şifreli' yayın millileştirilir mi?
Hafta içinde TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin, Ankaralı gazetecilerle yaptığı sohbet toplantısında, Arjantin'deki gelişmeleri model olarak gösterip, Süper Lig maçlarının TRT ekranlarından şifresiz yayımlanabileceği konusunda bir görüş ortaya attı.
Kamu televizyonunun patronu, hedeflerinin gençleri korumak olduğunun altını çizip, Güney Amerika ülkesindeki uygulamanın son derece olumlu sonuçlar verdiğini belirtti. Bu noktada akıllara pek çok soru takılıyor. Bunlardan en önemlisi; benzer uygulamanın Türkiye için söz konusu olup olmayacağı? Bu soruya doğru bir cevap verebilmek için, Arjantin'de yaşananları çok iyi analiz etmek gerekiyor.
Futbol siyasetin gölgesinde
Tangocuların ülkesindeki gelişmeler dikkatlice incelendiğinde, "Arjantin modeli" diye kabul edilebilir bir uygulamanın bulunmadığı ve şifreli futbol yayınlarının, gençleri korumak için değil tamamen siyasi gerekçelerle kamulaştırıldığı açık bir şekilde görülüyor. Nasıl mı? 7 Ağustos'ta başlaması gereken Arjantin Ligi, kulüpler ile futbolcular sendikası arasındaki anlaşmazlık nedeniyle askıya alındı. Sorun, borç içinde yüzen kulüplerin futbolcuların maaşlarını ödeyemeyecek durumuna gelmeleriydi. Çözüm için devreye giren Arjantin Futbol Federasyonu (AFA), tam 18 yıldır futbol maçlarının yayın haklarını elinde bulunduran ve bu yayınları belli bir ücret karşılığında Arjantinlilere sunan TSC (Television Satelital Codificada) ve TyC'den (Torneos y Competencias), yayın sözleşmesinin iyileştirilmesini istedi. Televizyonculardan beklediği cevabı alamayan AFA Başkanı Julio Grondona, pek de hukuka uygun olmayan bir kararla, devam etmekte olan ve 2014'te sonuçlanacak sözleşmeyi iptal etti.
1979'dan bu yana başkanlık koltuğunda oturan 77 yaşındaki Grondona'nın böyle cesur(!) bir davranış modeli sergilemesinin en büyük nedeni, devletin verdiği destekti. Ülkenin kadın Cumhurbaşkanı Cristina Fernandez de Kirchner, Boca Juniors ve River Plate de dâhil olmak üzere iflasa sürüklenen futbol kulüplerinin ayakta kalmalarını sağlamak için, lig maçlarının herkesin izleyebildiği devletin kanalından (Kanal 7) yayımlanacağını ve bunun için de AFA aracılığıyla kulüplere 110 milyon euro verileceğini açıkladı. TSC ve TyC'nin yayın bedeli olarak ödediği toplamın yıllık 50 milyon euro olduğu düşünülürse, devletin ne kadar bonkör bir davranış modeli sergilediği açık bir şekilde görülüyor. Gelişmelere bakıp, "Arjantin'de şifreli maç yayınları millileştirildi (kamulaştırıldı)" şeklinde bir ifade rahatlıkla kullanılabilir. Kirchner'in ülke futbolunda yaşanan krize el atmasının iki önemli nedeni var. Birincisi, ekonomik kriz sürecinde dibe vuran siyasi popülerliğini yeniden kazanmak. Diğeri de siyasi kararlarını sürekli eleştiren ülkenin en güçlü medya grubu Clarin'i cezalandırmak. Çünkü yayın hakları elinden alınan iki yayıncı kuruluştan TyC, Clarin'e ait!
10 yıllık anlaşma
Hukuka uygun olmayan bir şekilde yayın haklarını kaybeden TSC ve TyC, zararlarının 400 milyon euro olduğunu söyleyip, çözüm için kesinlikle yargıya gideceklerini ve davalarından vazgeçmeyeceklerini açıklarken, muhalefettekiler ise ekonomik krizin devam ettiği ve birçok sosyal sorunun yaşandığı bir dönemde, Kirchner'in devletin parasını entrikalarla dolu futbol için kullanmasının bir skandal olduğunu ifade ediyorlar. Maradona'nın da desteğini arkasına alarak oldukça popülist bir davranış modeli sergileyen ve bu şekilde her geçen gün biraz daha fakirleşen ülke halkını sevindiren Kirchner ise eleştirilere kulak asmayıp, "Arjantin toplumunun demokratikleşmesinde önemli bir adım atılmıştır. Bundan böyle sadece para ödeyen azınlık değil, herkes lig maçlarını izleyebilecektir" ifadesiyle, futbola hizmetten çok siyasi itibarını yeniden kazanmanın hayallerini kuruyor. Yeni yayın sözleşmesine göre, 10 yıl boyunca devlet televizyonu cumartesi ve pazar günleri 14:00 ila 23:00 saatleri arasında 10 lig maçını da ekranlara taşıyacak ve özet görüntüler özel TV'lerden de yayımlanacak.
Arjantin'deki bu gelişmelere bakıp, TRT Genel Müdürü İbrahim Şahin'in Arjantin modeli diye ortaya attığı uygulamanın (!!!) pek çok açıdan bizim ülkemiz sınırları içinde söz konusu olması, ne yazık ki pek mümkün görünmüyor. Karşımızda böyle bir tablo varken de insanın aklına iki önemli soru takılıyor. Birincisi, "Birileri acaba Şahin'i yanlış mı bilgilendiriyor?" Diğeri de "Arjantin'deki süreci çok iyi bilen Şahin, Süper Lig maçlarını TRT'den şifresiz yayımlamak için mizenformasyon ve dezenformasyon yöntemini mi kullanıyor?"
