MODERNLİK, KAFADA MI, AYAKTA MI?
Türban ve içkiden sonra yeni bir popüler polemiğimiz oldu: "Eve ayakkabıyla girmek bir modernlik alameti midir?" Diyanet İşleri Başkanı "Hiçbir ilgisi yok" diyor. Toplumun çeşitli kesimlerinin genel kanaati; eve ayakkabıyla girmenin insanı modernleştirmeyeceği yönünde..
Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Ali Bardakoğlu, küreselleşmenin hız kazandığı bir dönemde Türkiye'nin aile değerlerini yeterince koruyamadığını söyledi. Bardakoğlu şöyle konuştu: Eve ayakkabı ile girilmesi modernlik olarak takdim ediliyor.
Halbuki modernlikle bir ilgisi yok. Ama söyleyince, toplumun bir kesimi "beyaz çoraplı" muamelesi görüyor. Evde ayakkabı ile gezilmesi sınıf atlama olarak algılanıyor. Hatta "Bizim standardımız bu. Ayakkabının çıkarıldığı dönemleri geride bıraktık" mesajı veriliyor. Oysa evde halılar bile bakteri yuvası olarak kabul ediliyor. Diyanet olarak camilerde bile alttan ısıtmayı teşvik etmiyoruz. Sağlık açısından sakıncalı olduğuna dair raporlar geldi. Halılarda üreyen bakterilerin, yayıldığı ortaya çıktı.
EN ÖNEMLİ SORUN SOKAKLAR
İç Mimar Dara Kırmızıtoprak: Diyanet İşleri Başkanı'nın bu konuda açıklama yapmasını biraz abes buldum doğrusu. Ben konunun dinle bir ilgisinin bulunduğunu sanmıyorum. Evler, Batı'da veya bizim ülkemizde ayakkabılı ya da ayakkabısız girme esasına göre dizayn edilmezler. Evinizin zemini uygunsa ayakkabılı girersiniz, değilse ayakkabısız girersiniz. Bu kültürle ve kişisel tercihle ilgili. Batılı bir ülkede eve ayakkabılı girmek uygun ve medeni bir şey olabilir.
Ses sanatçısı, besteci Orhan Gencebay: Atalarımız eve ayakkabı ile girmeyi uygun görmedikleri için böyle bir gelenek ortaya çıkmış. Bunun modernlikle hiçbir ilgisi yok. Temizlikle ilgili bir boyutu var. Ben de evime ayakkabısız girerim. Ama ben aklen de, dinen de temizliğe dayalı düşündüğümüz zaman uygun olanın eve ayakkabısız girmek olduğunu düşünüyorum.
Sunucu Metin Uca: Türkiye hızlı toplumsal değişiklikleri aynı anda yaşayan bir ülke. Bu yüzden ayakkabıyla girme konusunda tek bir doğrunun olduğunu söylemek mümkün değil. Ben sobalı evde büyüdüm, şimdi lüks bir sitede yaşıyorum ve eve ayakkabımla, ama galoş da kullanarak giriyorum. Misafirliğe gittiğimde ise önüme misafir terliği konursa elbette onu da giyiyorum.
Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği Onur Kurulu Üyesi Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu: Ben Fransa'da da yaşadım. Modernlik ölçüm şu: Kamusal alanda insanlar çevre temizliğine ne kadar önem veriyorlar. Sokağa izmarit atan biri eve ayakkabılı da, ayakkabısız da girse modern değildir bana göre. Ayakkabı tartışmasını, meselenin marjında kalan bir tartışma olarak görüyorum.
Sosyolog-yazar Ali Bulaç: Eve ayakkabısız giriyorum. Evime ayakkabılı girmeye çalışan birini de uyarırım. Eve girince başka bir galaksiye girmiş gibi oluruz. Konunun modernlikle de bir ilişkisi var, din ile de. Biz evimizi dinimizin emrettiği şekilde kullanıyoruz. Firavun döneminde İsrailoğulları ağır baskılar altında yaşarken onlara şu emredilir: 'Evlerinizi birer mescit yapınız.'
Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Profesörü Onur Hamzaoğlu: Avrupa'nın altyapısı hijyenik açıdan bizden yüzyıl ilerde. O yüzden kendimizi onlarla karşılaştırmamamız lazım. Ayakkabıyla girme tartışmasını çok fantastik bir tartışma.
Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Doç. Dr. Önder Ergönül: Sokaklarımızın durumu malum. Eve ayakkabı ile girerseniz enfeksiyon riski artar. Avrupa'da enfeksiyon riski bizden kat kat düşüktür. Önce kentleşmemizi tamamlamalıyız.
