Kamuoyunda ''akıllı sayaç'' olarak bilinen elektronik sayaçların pilinin bitmesi, elektrik abonelerin avantajlı tarifelerden değil, tek zamanlı tarifeden fatura ödemesine neden oluyor.

Sayaçlarda pillerin ömrü yaklaşık 10 yıl olmasına rağmen, üretici firma hatası, fazla akım kullanılması, kullanım ortamının nemli olması gibi nedenlerden dolayı sayaç pilinin erken bitmesi, abone tarafından ancak faturadan anlaşılıyor.

Türkiye'de yaklaşık 29 milyon elektrik abonesinin yüzde 13-14'ü akıllı sayaç kullanıyor.

Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği ile 08 Aralık 2001 tarihinden sonra iskanı alınmış meskenlerde ilk kez enerji alacak olanlarda sayaçların puant tarifeli (çok tarifeli) elektronik sayaç olması zorunluluğu bulunuyor.

Akıllı sayaçların en önemli özelliği günü üç zaman dilimine ayırarak, abonelere tarife çeşitliliği getirmesi ve tasarruflu elektrik kullanımı imkanı sunabilmesi.

Buna göre, elektronik sayaç kullanan aboneler, elektrik kullanımlarına göre, saat 06.00-17.00 arası normal tarifeden, saat 17.00-22.00 arası pahalı tarifeden, saat 22.00 - 06.00 arası ucuz tarifeden fatura ödüyor.

Ancak elektronik sayaçlarda herhangi bir şekilde fonksiyonunu yitirmesi durumunda ise TEDAŞ'ın şartnamesi gereği yapılan düzenleme sonucu, sayaç otomatikman tek zamanlı tarifeden ücretlendirmeye geçiyor.

Bu da herhangi bir şekilde elektronik sayacının işler durumda olduğunu düşünen abonenin, önceki ödediği faturalardan daha yüksek faturalarla karşılaşmasına neden oluyor.

-AKILLI SAYAÇLARDA TEK TARİFE ''ARIZAYA'' İŞARET EDİYOR-

Akıllı sayaçlarda pilin etkin çalışması da önem taşıyor. Sayaçlardaki pilin yaklaşık ömrü 10 yıl olarak belirlenirken, üretici firmanın kullandığı piller ya da fabrika hataları, kullanım alanında fazla akım kullanılması, ortamın nemli olması gibi nedenlerle piller, erken bitebiliyor.

Böyle bir durum, sürekli üç tarifeden fatura ödeyen abonenin faturasında tek bir tarifenin yazılı olduğunun anlaşılmasıyla tespit ediliyor ve sayaç ''arızalı'' olarak değerlendiriliyor. Söz konusu durumla karşılaşan abonenin üretici firmanın tespiti ve uyarılması için TEDAŞ'a şikayette bulunması gerekiyor.

Bu arada, sattığı elektronik sayaçlardan pil arızası meydana geldiği ve aboneleri mağdur ettiği tespit edilen bir üretici firma TEDAŞ tarafından incelemeye alındı. Söz konusu firmanın sattığı sayaçları ya da pilleri değiştirerek sayaç arızasını gidereceği öğrenildi.

Elektronik sayaçların fiyatları ise tek ya da üç fazlı olmasına göre ortalama 20-75 YTL arasında değişiyor.


-ISITMA AMAÇLI ELEKTRİK KULLANIMINDA SAAT SEÇİMİ ÖNEMLİ-

Öte yandan uzmanlar, akıllı sayaç kullanım oranlarının giderek arttığına işaret ederken, uygun tarifeyi seçmeden önce abonenin saat saat tarife fiyatlarını öğrenerek, ütü, elektrikli fırın, elektrikli şofben, çamaşır makinası gibi güncel kullanımları ayarlamalarını tavsiye ediyor.

Uzmanlar, elektriği ısıtma amaçlı kullanan her türlü aletlerin kullanımının uygun tarife saatlerine göre seçilmediği takdirde abonelerin beklenenden yüksek tarifelerle karşılaşabileceğine dikkat çekiyor.

Konutlarda normal sayaçlarda uygulanan tek zamanlı tarifeler ile elektronik sayaçlarda uygulanan ''gündüz'', ''puant'' ve ''gece'' olarak adlandırılan tarifelerin kilovat/saat (kW/h) üzerinden ücretleri şöyle:

Tek zamanlı tarife: 12,405 Ykr (kW/h)

(06.00-17.00) gündüz (normal) tarife: 11,673 Ykr (kW/h)

(17:00 - 22:00) arası puant (pahalı) tarife: 18,427 Ykr (kW/h)

(22:00 - 06:00) arası gece (ucuz) tarife: 6,816 Ykr (kW/h)