Hükümlü çocuklara gönüllü eğitim

Hükümlü çocuklara eğitim üniversitelilere ders

Maltepe Çocuk Cezaevi’nde bulunan 12-18 yaş arasındaki çocuk hükümlüler, Sabancı Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği Toplumsal Duyarlılık Projesi kapsamında ve gönüllü üniversite öğrencilerinin rehberliğinde, edebiyat, drama, müzik ve resim alanlarında, gizli kalmış yeteneklerini keşfediyorlar.  

"Ben sana mecburum bilemezsin / Adını mıh gibi aklımda tutuyorum / Büyüdükçe büyüyor gözlerin / Ben sana mecburum bilemezsin / İçimi seninle ısıtıyorum" dizelerini biraz buruk, biraz mısralara yabancı, ama tok bir sesle okuyor 15 yaşındaki B.A, belki de hiç tanımadığı Atilla İlhan’ın eserinin hakkını vererek. Başka bir atölyede arkadaşı Ç.K resim çiziyor, diğer arkadaşları gitar çalarken. B.A., Ç.K. ve diğerleri, Maltepe Çocuk Cezaevi’nin çocuk hükümlüleri. 

Türkiye’nin en büyük cezaevlerinden biri olan ve 40 yıldır hizmet veren Bayrampaşa Cezaevi’nin kapatılmasıyla buraya nakilleri yapılan 500 çocuk hükümlü, Sabancı Üniversitesi Toplumsal Duyarlılık Projeleri kapsamında yeteneklerini keşfederken, ilgi duydukları alanda da bilgi ve becerilerini geliştiriyorlar. Proje kapsamında üniversitenin farklı bölümlerinden gönüllü öğrenciler, resim, müzik, drama ve edebiyat alanında çocukların kendi istekleri doğrultusunda oluşturulan gruplara öğretmenlik yapıyorlar. 12-18 yaş arası 100 çocuğun katıldığı etkinlik her cuma 13.30-15.30 arasında gerçekleştiriliyor. Ders günü ve saatine denk gelen avukat görüşmeleri, görüş günü, telefon görüşmeleri ve kantin günleri haricinde, müsait olan çocuk hükümlülerin katılabildiği dersler, cezaevinin içindeki derslikler ve çalışma atölyelerinde yapılıyor. 25’er kişilik gruplara ayrılan çocuklar, resim atölye çalışmalarını her hafta program dahilinde belirlenen konu ve teknikler üzerinden yapıyor. Nota bilgisiyle başlanan müzik dersleri daha sonra seçilen bir enstrümanla devam ediyor. Drama çalışmaları da grupla birlikte hareket etme bilincini kazandırıyor. Edebiyat atölyesinde ise seçilen şiir, hikaye ve eserler üzerine tartışma ve değerlendirmeler yapılıyor. Drama çalışması yapan çocuklar sene sonuna bir tiyatro gösterisi hazırlarken, müzik eğitimi alanlar da dinleti yapmayı planlıyorlar. Açılacak olan resim sergisinde yıl boyunca yapılan etkinliklere yer verilecek. Edebiyat gurubu da kendi şiir ve hikayelerinin yer alacağı bir tutukevi gazetesi çıkarmak istiyor. 

Toplumsal duyarlılık projeleri zorunlu ders

Yapılan etkinlikler eğitsel, sosyal ve sanatsal olarak çocuğu olumlu etkilerken, dışarıdaki hayata uyum sağlamalarını da kolaylaştırıyor. Üretim Sistemleri Mühendisliği Bölümü son sınıf öğrencisi Bekir Altundağ proje danışmanı olarak görev yapıyor. Neşe Aktuğ’un CIP Direktörü olduğu cezaevi projesinin süpervizörlüğünü Bilgisayar Bölümü 1’inci sınıf öğrencisi Reşit Melik üstlenirken, 15 gönüllü öğrenci de müzik, drama, resim ve edebiyat derslerinde çocuklara öğretmenlik yapıyorlar. İletişim ve Halkla İlişkiler Uzmanı Demet Oğuz da projeye katkısı olan isimler arasında. Neşe Aktuğ, "Toplumsal Duyarlılık Projeleri üniversitenin ilk senesinde kredisiz zorunlu bir ders olarak alınıyor. Öğrenciler bir yıl boyunca haftada bir gün yaklaşık 3 saatlerini farklı alanlardaki projelere ayırıyorlar. Projelerde maddi güçlük çeken ailelerin ilköğretim çağındaki çocukları, engelliler, huzurevindeki yaşlılar ve mültecilerle ilgili çalışmalar yürütülüyor. Maltepe Çocuk Cezaevi Projesi’yle ilgili olarak etkinliğe katılan öğrencilerimiz bu konuda deneyimli olmadıkları için, önce bir günlük bir eğitim aldılar. Bu eğitimde öğrenciler tutuklu çocuklara karşı nasıl davranmaları gerektiğini öğrendiler. Konuyla ilgili olarak Ceza ve İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) ile irtibata geçtik.

Çabalarımızın karşılığını alıyoruz

Projede Danışmanı Bekir Çoskun bu konuda arkadaşlarına göre daha tecrübeli. Bir çok toplumsal duyarlılık projesinde süpervizörlük yapmış. Bir yıl Yıldız Teknik Toplum Gönüllüleri Derneği’nde yapılan projelerde görev alan Coşkun, "Sabancı, Yeditepe ve Marmara üniversitelerinin öğrencileri bir araya gelerek Bayrampaşa Cezaevi’nde de bir proje gerçekleştirdik. Projeyle ilgili çocuklardan olumlu tepkiler alıyoruz. Resim, müzik, drama ve edebiyat dışında da ayda bir kez serbest aktivite düzenliyoruz. Üniversitelerden öğretim görevlilerinin konuşmacı olarak katıldıkları seminer konularını çocuklar belirliyor. Bu proje çocukların kendi ilgi alanlarını keşfetmelerini sağladı. Emeği geçen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum" diyor. 

Sabancı Üniversitesi bu yıl yetmiş farklı sosyal duyarlılık projesi yürütmüş. Bu projeler aslında üniversitenin ilk yılında bütün öğrenciler tarafından alınması gereken kredisiz, zorunlu bir ders. CIP 101 olarak belirlenen bu dersten geçebilmek için, bir proje görev almak ve sene boyunca kırk saat projede çalışmak gerekiyor. Ama öğrenciler bu işi gönüllü olarak yaptığı için mezun olduktan sonra da projelerde görev alıyor. Hatta başka üniversitelerde okuyup, doktora ve yüksek lisanslarını Sabancı Üniversitesi’nde yaparken projelere katılanlar bile var. 

Toplumsal ve Siyasi Bilimler son sınıf öğrencisi Naz Başgut hükümlü çocukların edebiyat derslerinde öğretmenlik yapıyor. Hukuka ilgi duyuyor, suç ve ceza üzerine yazılan kitapları okumayı seviyor. Bu yüzden toplumsal duyarlılık projeleri kapsamında cezaevi projesine katılmak istemiş. Başgut, "Çabalarımızın karşılığını alıyoruz. Derse olan ilgi her geçen gün artıyor. Çocuklar kendi hikayelerini yazıyorlar. Biraz da olsa faydam olduğunu görmek beni çok mutlu ediyor" diyor.