O birlik nasıl kayboldu?

Çanakkale'de 92 yıl önce toz bulutunda kaybolan Norfolk Birliği'nin hikayesi gerçek mi, rivayet mi?

Çanakkale Savaşları'na katılan İngiliz Norfolk Birliği'nin adını yaşatmak amacıyla sivil toplum kuruluşu statüsünde İngiltere'de kurulan Norfolk Gönüllü Askeri Öğrenci Birliği'nin 9 gönüllü askeri öğrencisi ile 4 yöneticisi Gelibolu Yarımadası'ndaki mezarları ziyaret etti.

İngiltere'den 92 yıl önce Çanakkale Savaşları'na katılmak için Gelibolu Yarımadası'na gelen İngilizler, kentteki gezilerini tamamlayarak Gelibolu Yarımadası'ndaki savaş alanları, Çanakkale Savaşları tarihçisi ve profesyonel turist rehberi Kenan Çelik eşliğinde gezdi.

Çanakkale gezisinin organizasyonunu üstlenen birliğin üyesi John Crowe, gazetecilere yaptığı açıklamada, savaş sonrası bazı kaynaklarda Norfolk Birliği'nin cephede bir bulut içinde kaybolduğunun iddia edildiğini, ancak bu birlik içindeki Sandringham Bölüğü'nde yer alan babası Robert John Crowe'un ülkesine döndüğünü söyledi.
Bu anlatımların ''tamamen mitoloji ve efsaneden ibaret olduğunu'' belirten Crowe, genç insanların bu toprakları gezdikten sonra savaşın ne kadar trajik bir olay olduğunu anlaması gerektiğini kaydetti.

Crowe, bölgeyi gezmeye gelen her yabancıyı Türklerin oldukça hoş karşıladığını ifade ederek, ''O dönemde savaşlarda Gelibolu'da birçok insan, birlik kayboldu. Norfolk Birliği'nin bulut içinde kaybolmasıyla ilgili anlatımlar, insanların dikkatini çekmek için. Ben bu kaybolma hikayesine kesinlikle inanmıyorum'' dedi.

Çanakkale Savaşları ile ilgili pek çok kitap okuduğunu anlatan Crowe, ''Türkler cesur insanlar. Türk ordusu cesurca topraklarını savundu, 1500 kişilik Türk birliği, 10-12 bin İngiliz askerini burada durdurdu'' diye konuştu.
Crowe, Türklerin kahramanlığı konusunda hiç bir şüphesi bulunmadığını, hatta babasının Türklere oldukça saygı duyduğunu ve çok sevdiğini kendilerine ölmeden önce anlattığını kaydetti.

BULUT İÇİNDE KAYBOLDULAR MI?

Gelibolu Yarımadası'ndaki savaşa katılan İngiliz Kraliyet Ordusu'na ait Norfolk Birliği'nin 12 Ağustos 1915 tarihinde Anzak Koyu mevkisindeki 60. Tepe'de büyük bir bulut kütlesinin içinde kaybolduğu iddia edilmiş, bu olay savaştan sonra çeşitli tarih kitaplarında yerini almıştı.

Yeni Zelanda Kıtası'nın 1. Sahra Birliği'ne bağlı 3. Bölük'te savaşa katılan F. Reichardt, R.Nevnes ve J.L. Newman adlı üç asker, bu olaydan 50 yıl sonra olayın görgü tanığı olduklarını ileri sürmüş, güneyden esen 70 kilometre hızındaki rüzgara rağmen yaklaşık 250 metre uzunluğunda, 65 metre yüksekliğinde ve 60 metre genişliğindeki bulut kültesinin yer değiştirmeden 60. Tepe üzerinde durduğunu ve İngiliz askerlerinin bu kütlenin içinde kaybolduğunu anlatmışlardı.

Bu olay, kimilerine göre gerçek kimilerine göre ise rivayetten başka bir şey değildi.