Semt pazarlarıyla yarışıyorlar

Genetiği Değiştirilmiş Organizmalar (GDO) Yönetmeliği'nin beslediği korku ortamı, artan tüketici bilinci ve organik tarım yapan üretici sayısındaki artış; organik ürünü, market raflarından pazar tezgâhına indirdi.

GDO Yönetmeliği'nin çıktığı günlerde ekolojik pazarlara akın eden ve tezgâhta ürün bırakmayan tüketiciyi fark eden bazı dernek ve belediyeler, yeni pazarlar açmak için sıraya girince; bu pazarlar adeta semt pazarlarıyla yarışır hale geldi.
İstanbul'un ilk ekolojik pazarının yer aldığı Şişli'nin ardından geçen yılın sonunda Kartal'da ve hemen sonra da Kadıköy'deki ekolojik pazarlar açıldı. Şimdi de Maltepe ve Beylikdüzü, ekolojik pazar için sıraya girdi. Buğday Derneği'nin yerel belediye ile yaptığı işbirliği sonucu Beylikdüzü Ekolojik Pazarı, bu ayın başında tüketiciyle buluşurken Ekolojik Üreticiler Derneği'nin öncülük ettiği Maltepe Ekolojik Pazarı ise bu ay sonuna kadar açılacak.

İstanbul'da birkaç noktaya daha pazar açılabileceğini kaydeden Ekolojik Üretiler Derneği Başkanı Levent Gürsel Alev, Maltepe pazarının konum ve yapısı itibariyle özel olduğunu belirterek "Pazarın aydınlatılması güneş enerjisiyle yapılacak" dedi.
Anadolu'da ise Bursa, Ankara ve İzmir'de açılan ekolojik pazarlara bu yıl yenileri eklenecek. İzmir'de aynı anda birkaç pazarın açılma ihtimali güçlenirken Antalya, Adana, Samsun ve Kocaeli de ilk kez ekolojik pazara kavuşacak iller arasında gösteriliyor.

Pazar daha da büyüyecek
Türk tüketicisinin organik ürünleri kuru meyve ve bakliyat ürünleriyle tanıdığına dikkat çeken Ekolojik Tarım Organizasyonu Derneği (ETO) Başkanı Atila Ertem, bu ürünlerin tüketim miktarının az olması nedeniyle pazarın da küçük kaldığını söyledi. Ekolojik pazarlar vasıtasıyla yaş meyve ve sebze tüketiminin pazarı büyütebileceğine dikkat çeken Ertem, "Bu tür pazarların sektöre katkısı önemli. Hem tüketim artacak ve pazar büyüyecek hem de tüketiciye marketlere göre daha uygun maliyetli ürün sunulmuş olacak" dedi.

2009'un sonu itibariyle bu tür pazarların hızla çoğaldığına dikkat çeken Ertem, "İlk bakışta çok fazla pazar açılıyormuş gibi düşünülebilir. Ancak Türkiye, bu konuda bence gecikti. Sektörün 13 yıllık birikiminin ortaya çıktığını görüyoruz. Bunun yanında tüketici bilincinin gelişmesi ve GDO'lu ürün korkusunun da bu artışta payı olduğu söylenebilir" dedi.

Ne kadar çok pazar açılırsa tüketicinin o kadar rahat ekolojik ürünlere ulaşacağını belirten Ertem, "Burada dikkat edilmesi gereken nokta, pazar sayısından çok kontrol ve denetimlerin yapılması. Bu konuda da sorumluluk, pazarın kurulmasına öncülük eden ve projeyi hazırlayan dernek ya da belediyelerdedir" dedi.
Şişli ve Kartal'da açtığı pazarlarla sektöre öncülük eden ve Beylikdüzü pazarı için çalışmalarını sürdüren Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği'ne göre ardı ardına açılan pazarlar, önümüzdeki günlerde sıkıntı yaratabilir.

Organiğe ulaşım kolaylaşacak
Ekolojik Üreticiler Derneği Başkanı Levent Gürsel Alev'e göre ise açılan ekolojik pazarlar, tüketicinin organik ürüne ulaşımını kolaylaştıracak. Şişli'nin dışında pazarın bulunmadığı dönemlerde birçok kişinin hem zaman hem de ulaşım masrafına katlanarak bu pazara gelmek zorunda kaldığını anlatan Alev, "Bu durum gerek üretici gerekse tüketici açısından sıkıntı doğuruyordu. Yeni pazarlarla tüketici, daha kolay bu pazarlara ulaşabilecek. Birçok kişinin kendi semtinde pazar bulunmadığı için bu ürünleri alamadığını biliyoruz. Şimdi pazarlar çok farklı semtlere yayılıyor. Bu pazarların lokalleşmesini olumlu karşılıyoruz" diyor.

PAZAR AÇMADAN ÖNCE İYİ ANALİZ YAPILMALI
Bu pazarları ekolojik yaşamın birer kalesi olarak gördüklerini belirten Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği Ekolojik Pazarlar Proje Koordinatörü Batur Şehirlioğlu'na göre ekolojik pazarların altyapısının sağlam olması gerekiyor. GDO Yönetmeliği'nin tartışıldığı dönemde Şişli pazarında tezgâhta ürün kalmadığını belirten Şehirlioğlu, "Talepteki artış bu tartışmalarla birlikte bir anda artıyor. Bir süre sonra yine normal seviyelerine iniyor. Dönemsel olarak artan bu taleplere göre pazar açılması doğru değil" diye konuştu.

Şişli'de rağbet azaldı
Şişli ekolojik pazarının medyatik bir tarafı olduğunu ve açılan pazarların bu rüzgârdan etkilendiğini belirten Şehirlioğlu, şöyle konuştu: "Şişli'nin medyatik olmasını biz de istedik. Pazarın kamuya açık bir alan olması, bu desteği kolaylaştırdı.

Ancak bu medyatiklik, sektörde yanlış şeyler yapılmasını getirmemeli. Çünkü sonuçta bu pazarlara talep belli. Kartal'da açılan pazar bile Şişli'yi yüzde 20 etkiledi. Şişli bu konuda tek örnek iken İstanbul'un bütününe hitap eden bir misyonu vardı. Her taraftan müşterisi geliyordu. Ancak şu anda açılmaya başlanan her pazar, hem Şişli'nin hem de diğerlerinin müşterisini etkileyecek."
İstanbul Anadolu yakasındaki ekolojik pazar sayısının üçe ulaştığını belirten Şehirlioğlu, "Bu yaka artık daha fazlasını kaldırmayabilir" dedi. Kartal ve Maltepe pazarlarının yakınlığının bile tartışılması gerektiğini savunan Şehirlioğlu, "Bu nedenle ekolojik pazar açma hazırlığı yapan belediyeler iyi analiz yapmalı ve bu konuda danışmanlık hizmeti almalı" dedi.