Su kenarında yaşayana müjde

Küçük ırmaklarda bedava elektrik üretmek için her şey tamam. Artık isteyen herkes küçük ırmaklarda elektrik üretebilecek.

Enerji Bakanlığı'na bağlı Türkiye Elektromekanik Sanayi AŞ (Temsan), küçük ırmaklardan elektrik üretiminde kullanılacak ilk yerli jeneratörü üretti. Yerli türbin üretiminden sonra yerli jeneratörü de imal eden Temsan; ırmak, nehir gibi küçük akar sulardan elektrik üretmek isteyen vatandaşlara 3-4 bin YTL'ye anahtar teslimi mini 'Hidro Elektrik Santrali' (HES) kuracak. Temsan Genel Müdürü Osman Kadakal, yeni ürettikleri jeneratörün rüzgâr türbinlerinde de kullanılacağını söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi, temmuz ayında kabul edilen yasayla kurulu gücü 500 kilovatın altındaki su, rüzgâr, güneş gibi yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üretmek için izin alma ve şirket kurma şartını kaldırdı.

Yerli enerji kaynaklarını ekonomiye kazandırmak için Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, geçen yıl çalışma başlattı. Bakanlık ilk olarak Temsan'a mini türbin ürettirdi. On dört ayrı prototipi yapılan türbinler 3 ile 100 bin YTL arasında fiyatla satılmaya başlandı. Bu konudaki yasal eksikleri gidermek için de TBMM'de temmuzda yeni bir kanuni düzenleme yapıldı. Kanuna göre, kurulu gücü 500 KW'nin altında olan elektrik üretim tesisleri için herhangi bir izin alınmayacak. Kanunun ilgili maddesine göre; tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde uygulanacak teknik ve mali usul ve esaslar kurum tarafından çıkartılacak bir yönetmelikle belirleniyor.

Enerji sektöründe kullanılan malzemelerin üretim ve montajını yapan Temsan'ın Genel Müdürü Osman Kadakal, uzun süredir üzerine çalıştıkları yerli jeneratör-alternatör üretimini tamamladıklarını ve testlerden de olumlu sonuç aldıklarını söyledi. Kadakal, önce mini türbinleri, şimdi ise jeneratörü ürettiklerini, bu iki ürünün tamamen yerli Ar-Ge ürünü olduğunu belirtti. Kadal, mini HES'lerle ilgili ihtiyaç duyulan malzeme-ekipmanın hazır olduğunu, artık küçük ırmak ve nehirlerde elektrik üretmek için her şeyin tamam olduğunu ifade etti. Mini türbin, düşüsü 23 metre ve ortalama 8 lt/sn debisi olan bir su kaynağında 1 KW elektrik üretiyor. Günde 20 saat çalıştırılması halinde 4 evin elektrik ihtiyacını karşılayabiliyor. Kadakal, sistemin çalışmasını görmek isteyenleri fabrikaya davet ederek, "Bizim fabrika sahası içinde mini bir sistem kurduk, pratik uygulamasını sergiliyoruz. Merak eden veya bu işi yapmak isteyenler bizimle irtibata geçsin. Her türlü desteği vermeye hazırız." açıklamasını yaptı. Kadakal, yeni ürünleri jeneratör-alternatörün suyun yanında rüzgâr türbinlerinde de kullanılabileceğini anlattı. Temsan'ın ürettiği türbin ve jeneratörlerle bir evin ihtiyacının karşılanabileceği gibi, bir mahalle veya köyün elektriğini de üretmek mümkün.