Yalvaç, Hristiyanlığın yayılmasında önemli bir rol oynamıştır. Aziz Paul'ün ziyaret ettiği yerler arasındadır.
Antiokheia antik kenti ören yeri, Yalvaç kent merkezinden 1 km yukarıda.
Psidya Antiokheiası
Kent Suriye bölgesini elinde tutan Seleukoslar tarafından kurulmuştur. Sonra Roma egemenliğinde, Galatya eyaletinin bir parçası olarak gelişti. Adı Colonia Caeserea olarak değiştirdi. Parlak döneminde 100,000 kişinin yaşadığı, bölgenin en önemli kentiydi.
İncil’de İsa’nın havarilerinden Aziz Paulos’un hristiyanlığı yaymak için yaptığı 4 Anadolu yolculuğunda Psidia Antiokheia’sının adı geçer. Aziz Paulos ilk yolculuğunu 46 yılında yapıyor. Barnabas ile birlikte Antakya’dan yola çıkıyor, Kıbrıs üzerinden Perge’ye, oradan da Yalvaç’a geliyor. Sept günü havraya gidip musevi cemaate kendilerini tanıtıyorlar ve ilk kez İsa’nın öğretisinden söz edip, hristiyanlığı dünyaya açıyorlar. Pek de iyi karşılanmıyorlar burada ve küçük ev toplantılarıyla devam ediyorlar, öğretiyi yaymaya.
Yalvaç bu nedenle, Hristiyanlık dininin dünyaya açıldığı yer olarak kabul ediliyor. Ve Aziz Paulos’un anısına, konuşma yaptığı havranın temelleri üzerinde kilise inşa ediliyor.
Antik kentte kazılar sürdürülüyor. Buluntular ise Yalvaç şehir merkezindeki Müze’de sergileniyor.
Antik Kent
Antik kent alanındaki en önemli yapı, Augustus Tapınağı. Tapınak, imparator Augustos adına kentin en yüksek yerine yapılmış. Bugün islenebilen kalıntılardan anlaşılacağı gibi doğal bir kaya yükseltisinin içinin oyulması, bu yükseltinin üstüne de tapınağın yerleştirilmesiyle oluşturulmuş. Tapınak ve çevreleyen sütunlu portikoların malzemesi zengin bezemeleri ile kazı alanında izlenmektedirler. Tapınağın ön kapısına varılmadan önceki geniş açıklık ise Tiberius alanı olarak sonradan eklenmiş bir tarihsel alan düzenlemesidir.
Kent kapısından çıkılırsa tiyatronun altından geçen cadde bir süre sonra dik açıyla kenti ikiye bölen sütunlu caddeye kavuşur. Caddenin sonunda bir nymphaion, onun da batısında palaestrası ile birlikte bir gymnasion ve hamam yeralmaktadır. Tiyatroya göre batıda bulunan kilise kalıntısı, Aziz Paulos Kilisesi olarak adlandırılmaktadır.
Antiokheia’ya su taşıyan kemerlerin önemli bölümü iyi durumdadır.
Antiokheia’nın 5 km güneydoğusunda, Karakuyu adlı tepenin üstünde bulunan kalıntılar, Anadolu’nun eski tanrılarından olan Ay tanrısı Men’in tapınağının kalıntılarıdır. Buradaki terasların üstündeki tapınak, önündeki dört sütunla yükseliyordu. Terasların taşlarında görülen adak yazıtları neredeyse yarı yarıya Latince ve Yunanca yazılmışlardır.
Yalvaç Müzesi
Yörede elegeçen buluntuların 1947 yılından başlayarak toplanmaya başlaması sonucu 1966 yılında yapımı tamamlanan müze oluşmuştur. Müzede tarih öncesi buluntularla birlikte fosiller de sergilenmektedir. Antiokheia’dan gelen mermer yapıtların ağırlıklı olduğu müzenin klasik çağlar bölümünü etnoğrafya galerisi izler. Yalvaç Müzesi’nin elyazma koleksiyonu yanısıra en değerli ve ilgin ç koleksiyonu, Cumhuriyet dönemi ressamlarının yapıtlarından oluşan resim koleksiyonudur..