Türkiye Arkeologlar Derneği Mersin Şube Başkanı Tuna Akçay, kırsal kesimdeki jandarma karakollarının kapanmasıyla, bölgedeki tarihi mekanların defineciler tarafından hızla tahribata uğratıldığını söyledi.

Akçay, Silifke ilçesindeki dünyaca ünlü Uzuncaburç beldesinde bulunan Olba Antik Kentinde define avcılarının tarihi eserleri, kıymetli metal parçası bulmak amacıyla pervasızca tahrip ettiklerini bildirdi.

Son iki yıldır tahribatın boyutunun hızla arttığına dikkati çeken Akçay, kaçak kazıların Uzuncaburç'taki Jandarma Karakolunun 2005 yılında kapanmasının ardından arttığını kaydetti. Akçay, “Kırsal kesimdeki jandarma karakollarının kapanmasıyla defineciler tarihi mekanlarda hızla tahribata başladı. Definecilerin antik kentte 1 yılda 40'ın üzerinde kazı gerçekleştirdiği belirlendi” dedi.

Kazı ekibi başkanı Doç. Dr. Erten ile belde belediye başkanı İsak Yılmaz ve çevre köylerdeki halkın Jandarma Genel Komutanlığı'na resmi başvurularda bulunduğunu ifade eden Akçay, şunları kaydetti:

“Gelen yanıtta yurt genelinde küçük ve asayiş olaylarının az olduğu yerleşimlerdeki jandarma karakollarında böyle uygulamaya gidilmesi nedeniyle Uzuncaburç'taki karakolun yeniden açılamayacağı bildirildi. Yurdun birçok yerinde olduğu gibi Olba'daki kaçak kazılar, Uzuncaburç Jandarma Karakolu kapatılmadan önce de vardı. Ancak hem defineci tahribatının sayısı hem de tahribatın boyutları bu kadar büyük değildi. Şimdilerde dünyaca ünlü Uzuncaburç Olba Antik kentinde definecilerin kıymetli metal arama bahanesiyle kültürel varlıkları tahrip etmesi önlenemiyor.”

Olba'da, özellikle Akropolis'te kaçak kazıların bazılarının 6 metre derinliğe, 2-3 metre genişliğe ulaşacak kadar büyüdüğünü vurgulayan Akçay, ”Örneklerini çevrede daha önce görmediğimiz büyüklükteki bu çukurların uzun süreli çalışmalarla oluşturulduğu açık” diye konuştu.

DETEKTÖR SATIŞLARI ARTTI

Akçay, define aramada kullanılan ve son yıllarda iyice öne çıkan detektörlerin, arkeolojik tahribata yol açmanın ilk basamağını oluşturduğunu vurguladı.

Yalan yanlış veri değerlendirmesiyle aletin işaret ettiği yerin hunharca kazıldığını ifade eden Akçay, “Sadece maden bulma ümidiyle arkeolojik değeri olan ne var ne yoksa tahrip ediliyor. Her yerde detektör reklamıyla karşılaşmak mümkün. Bu reklamlar zaman geçirilmeden durdurulmalı” dedi.

Akçay, kısa vadede Olba'da arkeolojik tahribatın önlenmesi ve korumacılık açısından Uzuncaburç Jandarma Karakolu'nun yeniden faaliyete geçirilmesi gerektiğini belirtti.

Olba ve çevresindeki okullarda bilgilendirme sunumları yapılmasının önemli olduğunu dile getiren Akçay, şöyle devam etti:

“Bölgenin genel tarihi üzerine bilgilerle birlikte çocukların yaşadıkları yerin arkeolojik önemini anlayarak korumacılık bilincine ulaşmaları sağlanmalı. Gazete, TV, internette define kazısını özendirici yayınlar ve definecilik amaçlı detektör satışı durdurulmalı. Bir saplantı halinde insanları kendine esir eden defineciliğin psikolojik sorun olduğunu ilgili bilim dalları ortaya koymalı ve bu konu halkımıza daha iyi açıklanmalı.”