Jet hızıyla restorasyon tartışması

Van’ın simgelerinden biri olan Akdamar Kilisesi’nin altı ayda bitirilecek hızlı restorasyonu sanat tarihçilerini ayağa kaldırdı...

Her şey Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Van’ın simgelerinden biri olan Akdamar Kilisesi’ni yıl sonuna kadar "restore edeceğini" duyurmasıyla başladı. Ancak tarihi bir yapının bu kadar kısa sürede restore edilmeye çalışılması tartışmalara neden oldu. Kilisenin röleve ve restorasyon projeleri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlandı, Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından onaylandı. Restorasyon işinin ihalesi 10 Mayıs’ta yapılacak. Bakanlık yetkilileri, ihale şartnamesine göre restorasyon çalışmalarının altı ay içinde tamamlanmasını öngörüyor. Ancak neden bu kadar kısa süreceği konusunda sessiz kalıyorlar.

Van Valisi Niyazi Tanılır da 2.4 milyon YTL ödenek ayrılan projenin için "Restorasyon, tarihi yapının özü değiştirilmeden yapılacak" derken sürenin kısalığı konusunda "Konuyla bakanlık ilgileniyor" yanıtını veriyor. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Veli Sevin, bir tarihi eserin altı ayda restore edileceğinin açıklanmasını talihsizlik olarak değerlendirdi. Sevin, Akdamar Kilisesi’nin Ayasofya ile yaşıt bir eser olduğunu anımsatarak, "Altı ay içinde bu kilisenin içindeki fresklerin restoresi bile bitmez. Göreme’deki fresklerin restorasyonu yıllardır sürüyor. Ayrıca röleve çalışması bu esere ne kadar uyacak. Restorasyon adına yıkım olur bu" diyor.

ZARAR VEREBİLİR

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı Prof. Dr. Sait Başaran da kısa sürede yapılacak bir restorasyonun esere zarar verebileceğini söylüyor. Başaran "Böyle bir kiliseyi altı ayda onarmak her babayiğidin harcı değil. Jet hızıyla restorasyon olmaz" diyor. Ermeni Patriği Mesrob II kilise külliyesinin Ermeni dini mimarisinden anlayan bir mimarlar grubu tarafından restore edilmesinin şart olduğunu belirterek, "Yoksa Ani Harabeleri’nin restorasyonunda olduğu gibi tarihi doku ve yazıtlar tahribe uğrayabilir. Kilise’nin onarımı için devletin farklı kademeleriyle daha önce temasa geçtik ancak yanıt alamadık" diyor .