Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü’nün Türk Dil Kurumu işbirliği ile düzenlediği 2. Uluslararası Türk Dünyası Kültür Kongresi sona erdi. Kongrenin son gününde üç farklı salonda yapılan oturumların genel bir değerlendirmesi yapıldı.

Kapanışta söz alan Vali Yardımcısı Mehmet Erdoğan, Prof. Dr. Fikret Türkmen’e teşekkür ederken; “Fikret hocam öyle bir Halil İbrahim sofrası kurdu ki Türk dünyasının dört bir tarafından gelen insanlar Türk tarihi, dili ve kültürüyle ilgili kendi çıkınlarında ne varsa bu sofraya koydular. Sonuçta herkes birbirinin eksiğini tamamladı. Bu kongre sayesinde Türk dünyasının geleceğiyle ilgili önümüzde yeni kapılar açıldı” dedi.

Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Fikret Türkmen kongrenin çok iyi bir havada geçtiğini belirtirken; “Bir hafta içinde mutlu olduk, ilim yaptık, dost kazandık, eğlendik, velhasıl kendimize mahsus bir hafta yaşadık. Bizler bu kongrenin görünen tarafındaydık ancak asıl önemli işi bu hazırlığın mutfağında olan arkadaşlarımız gerçekleştirdiler. Onlara çok teşekkür ediyorum. Çünkü böylesine büyük bir işin altından başarıyla kalktılar” ifadelerini kullandı. Kongrenin kapanış bildirisi niteliğinde bir sunum gerçekleştiren Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun ise “Türk Dünyası, Türk Dili, Türk Tarihi o kadar geniş ki Prof. Dr. Türkmen ve arkadaşları bu kongrede bunu bir kez daha kanıtladılar ve bizim gerçekten başımızı döndürdüler” dedi. Kongrenin çok önemli konulara değindiğini vurgulayan Prof. Dr. Ercilasun; “Bu kongrede dilden, edebiyattan, el sanatlarından, Türk dünyasındaki siyasete ve hukuka kadar geniş anlamda bir Türkoloji’nin sergilendiğini gördük. Toplam 421 bildiri vardı ancak bunların 337’si sunuldu. Fakat ne olursa olsun bu sayı da çok büyük bir orandır ve kongrenin önemini bize bir kez daha gösterir” dedi. Ayrıca, Türkçe’nin, Türk milletleri arasında ortak dil haline geldiğini ifade eden Cilasun, bunun oldukça sevindirici ve önemli bir aşama olduğunu kaydetti. Prof. Dr. Fikret Türkmen’in hocaların hocası olarak nitelendirdiği Prof. Dr. Zeynep Korkmaz da kongrenin ne kadar büyük bir organizasyon olduğundan bahsederken, bu toplantının organizasyon, içerik ve bir de Türk dünyasının bütün değerleri bakımından ayrı ayrı ele alınıp değerlendirilmesi gerektiğini aktardı. Prof. Dr. Korkmaz ayrıca, “Türk dünyasını, öğretim üyesi, öğrenci değişimleri ile ekonomik gelişmeler birbirine bağlıyor. Ama konuya bilimsel yönden bakınca buradaki bildirilerde özellikle gençler için çok değerli bilgilerin yer aldığına tanık oldum” dedi. Türkiye dışından kongreye katılan isimlerden biri de Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Süleyman Kayıpov’du. Prof. Dr. Kayıpov Kırgızistan’da Türkoloji Fakültesi’ni açarak Türkiye Türkçesi’nin branş dili olarak okutulmasını sağlayan birisi olarak Türkçe’nin Türk halkları arasında ortak bir dil olmasından çok mutluluk duyduğunu belirtti. “Türkçe’nin, Japonya’dan Avrupa’ya kadar bilimsel sunum yapılabilecek seviyede öğrenilmiş olduğunu gördüm” diyen Prof. Dr. Kayıpov; bunun çok büyük bir başarı olduğunu vurguladı. Yıllardır devam eden üzüntüsünü de dile getiren Prof. Dr. Kayıpov, “ ‘Biz şu kadar coğrafyada yaşayan bu kadar milyon Türk’üz’ deriz ancak herhangi bir Türk dili ya da lehçesini Birleşmiş Milletler nezdinde resmi bir dil seviyesine getiremedik” ifadelerini kullandı.