Nemrut alarm veriyor

UNESCO tarafından ’Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınan Nemrut Dağı ören yeri, kış şartlarına yenilmeye başladı. M.Ö. 1. yüzyılda Kommagene Kralı Antiochos tarafından kutsal tapınak olarak inşaat edilen ve 2100 yıldan beri ayakta kalmayı başaran Nemrut Dağı ören yeri zorlu kış şartlarına karşı direnmeye çalışıyor.

2206 metre yükseklikteki devasa heykeller özellikle kış aylarında biraz daha yıpranıyor. Yılın 7 ayı kar nedeniyle turizm sezonuna kapalı olan Nemrut Dağı’nda hava sıcaklığı eksilerde seyrediyor. Kar yağışının yoğun olarak yaşandığı Nemrut Dağı’nda tümülüsten kayan ve blokların arkasını dolduran kar kütleleri blok taşların devrilmesine ve heykellerin yıkılmasına neden oluyor.

Kar kütlelerinin etkisinin yanında soğuk ve sıcak havanın etkisiyle genleşen heykellerden küçük taş parçalarının koparak heykellerin doğa yapıları bozuluyor. Nemrut Dağı’nı görmeye gelen turistler, heykeller ve heykellerin arka kısmında bulunan blokların düşmesini nedeniyle üzüntü duyduklarını belirtiyor. Uzmanlar Nemrut Dağı’nda bulunan heykeller ve blokla taşlarının kireç taşı ve kum taşından inşa edildiğini ve kum taşının dayanıksız olduğunu ifade ediyor.

Adıyaman Müze Müdürü Arkeolog Fehmi Eraslan, Nemrut Dağı’nda koruma ve restorasyon yapılarak orijinal haliyle turizme sunulması gerektiğini dile getirerek, "Nemrut Dağı ören yeri yüksek olduğu için doğa şartlarına dayanması biraz zor. Fırtına, kar ve yağmur heykelleri yıpratıyor. Kum taşından yapılan yapıların daha çok yıprandığını görüyoruz. Tümülüs üzerinde biriken kar kütlesi eridikçe kum taşı kabartmalarına baskı yapıyor ve bu yapıların düşmelerine ve yıpranmalarına neden oluyor. Nemrut Dağı doğu terasında tahtlar sağlam heykeller tahrip olmuş. Batı terasında ise bunun tam tersi gerçekleşerek gövdelere ait bloklar yere düşmesine rağmen heykellerin başları ise sağlam. Yapılması düşünülen koruma ve restorasyon çalışmalarında doğu terasındaki heykellerin başlarını tahtların üzerine kaymak gerekiyor. Batı terasında ise yıkılan tahtların yerine konulması ve heykel gövdelerinin kaldırılması gerekiyor. Nemrut Dağı orijinal haliyle turizme sunmamız gerekiyor" diye konuştu.

Nemrut Dağı’nda Amsterdam Üniversitesi ve Uluslararası Nemrut Vakfı tarafından 2001 yılında çevre düzenlemesi yapılmış, 2002-2003 yılında koruma ve restorasyon çalışmaları gerçekleştirilmişti.

2004 yılında ise restorasyon ve koruma çalışmaları yapılmamıştı. Amsterdam Üniversitesi, 2005 yılında restorasyon yapmak için Adana Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’na proje sunmuştu.