Koyunoğlu Müzesi

Konya’da, Topraklık Mahallesi’nde bulunan Koyunoğlu Müzesi Konya’nın köklü ailelerinden A.R.İzzet Koyunoğlu tarafından kurulmuştur. A.İzzet Koyunoğlu 1913 yılından itibaren eski ve tipik bir Konya evinde eser toplamaya başlamıştır. Konya ve çevresinden derlenen arkeolojik eserlerin yanı sıra kitaplar, etnoğrafik eserler ve tabiat tarihi objeler müzenin başlıca eserleri arasındadır.

A.R.İzzet Koyunoğlu kişisel çabaları ile oluşturduğu ve dünyanın ünlü müze ve kütüphaneleri arasında yer alan müzesini 1973 yılında Konya Belediyesi’ne bağışlamıştır. Bunun üzerine A. R. İzzet Koyunoğlu'nun evi koruma altına alınarak, çevresi kamulaştırılmış, 3433 m2’lik alanda, bugünkü modern binası yapılmıştır. Müze yeniden düzenlenerek 2 Şubat 1984’te “Konya Büyükşehir Belediyesi A. R. İzzet Koyunoğlu Müze ve Kütüphanesi” ismi ile ikinci kez ziyarete açılmıştır.

Müze iki katta çeşitli bölümlerden meydana gelmiştir. Yapıyı dört taraftan kuşatan avlusunda insan, hayvan büst, stel ve heykelleri; mezartaşları, şahideler; çeşitli dönemlere ait taş ve mermer kitabeler; değirmen taşları, lahitler, pişmiş topraktan yapılmış eşyalar yer almaktadır.

Avlunun batısında iki katlı, mabeynli, cumbalı, alt ve üstte üçerden altı odalı, mutfak, ocakbaşı, tandır ve fırını olan A.R.İzzet Koyunoğlu’nun evi bulunmaktadır. XIX.yüzyıl sivil mimari örneğini yansıtan bu ev Koyunoğlu’nun vasiyeti üzerine orijinaline uygun olarak bakım ve onarımı yapılmış ve koruma altına alınmıştır. Günümüzde sayıları çok azalan Konya evlerinden bir örnektir.

Müzenin Anadolu Medeniyetleri Bölümü’nde Konya yöresinde yapılan kazılarda ortaya çıkan çeşitli arkeolojik eserler kronolojik olarak sergilenmiştir. Burada MÖ.9.000-7.000 yıllarına tarihlenen Eski Tunç Çağı, Hitit ve Fryg eserleri; Emevi, Abbasi, Büyük Selçuklu, Anadolu Selçuklu, Beylikler, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemine ait objeler bulunmaktadır. Ayrıca İslam öncesi ve İslam çağına ait paralar, sikkeler, kaymeler, banknotlar çağdaş müzecilik anlayışına uygun biçimde sergilenmiştir.

Müzenin Etnoğrafik Bölümü’nde halk sanatlarına ait eserlerle sanat tarihi yönünden değerli objeler bir araya getirilmiştir. Konya yöresinde yüzyıllardır kullanılan el işi ve ev eşyaları, kadın ve erkek giysileri, halı, kilim, cicim, sumak, kese, çorap, yağlık, peşkir, mendil ve kumaş gibi dokumalar; çeşitli mıhlama, nakış, oya, gergef işleri; yorgan ve oda takımları; kesici ve ateşli silahlar bulunmaktadır. Bunların yanı sıra çeşitli dergâhların eşyaları da burada sergilenmektedir. Bunların başında ney, kudüm, ud, bender ve saz gibi musiki aletleri bulunmaktadır.

Müzenin etnoğrafya bölümünde mühürler, tesbihler, yazı takımları, kahve ve tütün takımları; hamam takımları, asa, baston, şemsiye, antika saatler, pusulalar, kıble-nümalar; buhurdanlıklar, nargileler, mangallar, vazolar, kandiller, gaz lambaları, şamdanlar, çekmeceler, masalar, rahleler; süs ve mücevher kutuları, aynalar, taraklar, porselenler, çiniler, keramikler, kristal cam eşyalar, ağaç işleri, oyma, kakma, kesme, telkâri eserler; kemik, fildişi, sedef, mercan, inci kakmalı çeşitli eşyalar; takılar, süs malzemeleri de bulunmaktadır.

Müzenin büyük salonu yazma eserlere ayrılmıştır. Burada çeşitli dönemlere tarihlenen yazı örnekleri bulunmaktadır. İsmail Zühtü, Rakım, Hafız Osman, İmad, Aziz, Mustafa İzzet, Şefik, Sami, Yesari, Yesarizade gibi hataların eserleri bu salondaki başlıca yazı örnekleridir. Minyatür, resim, ebru, âhar, tezhip, kat’ı ve ciltler de bu yazmaları tamamlamaktadır. Yağlı boya tablolar, çeşitli fermanlar, beratlar da onların yanında teşhir edilmektedir.

Koyunoğlu Müzesi’nin bir diğer bölümü de Tabiat Tarihi’ne ayrılmıştır. Burada tarih öncesi çağlarına ait fosiller, mineraller, silisler, deniz hayvanları, çeşitli ürünler, taş, metal cam kalıntıları bulunmaktadır. Konyalı avcıların buraya armağan ettikleri av hayvanları ile çeşitli kuşların doldurulmuş ve tahnit edilmiş örnekleri de bu bölümde sergilenmektedir.

Müzenin arşiv bölümünde Çeşitli yazma ve basılı belgeler; gazete, dergi koleksiyonları, kupürler, kartpostal ve fotoğraf albümleri, taş plâklar bulunmaktadır. Ayrıca Müze kütüphanesinde A.R.İzzet Koyunoğlu’nun topladığı çeşitli yazmalar, nadir nüshalar bulunmaktadır. Yazma eserlerin kataloğu, Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından yayınlanmıştır. Müzenin çeşitli bilimsel toplantılar için düzenlenmiş 150 kişilik modern bir de konferans salonu bulunmaktadır.


Anıt Meydanı Kız Okulu Yanı
Tel : (0332) 351 89 59
Faks : (0332) 353 23 43

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar,  www.kulturturizm.gov.tr ve www.konya.bel.tr adreslerinden alınmıştır.