Vali'den karamsar açıklamalar

Rize Valisi Kasım Esen, Rizeliler’in üretime değil de tüketime para yatırdığı için gelecekte kendilerini varlık içerisinde yoksul hissedeceklerini söyledi.

Rize Valisi Kasım Esen, İHA muhabirine yaptığı açıklamada, Rize’de diğer illere kıyasla tarım kredisi kullanımının düşük olduğunu belirtti. Rize’de verilen kredilerin yüzde 14’lük bölümünün ihtisas kredilerinden oluştuğunu kaydeden Vali esen “Kredilerin yüzde 86’sı ihtisas dışı kredidir. Mesleki krediler yüzde 1,6’dır.

Tarım sektörüne verilen krediler yüzde 2,4. Bu çok düşüktür. Türkiye genelinde bu oran ise ihtisas kredileri yüzde 7, ihtisas dışı kredilerde yüzde 93’tür. Rize’ de tarım kredilerinin düşük gerçekleşmesi veraset ve intikallerin yapılmaması, arazinin çok hisseli, kadastrolu sorunlar, üreticilerin çayda statükoyu kabullenmesi, çayda dönüşüme ve kaliteye inancın zayıflığı, genel gidişata razı gelinmesi gibi sonuçlar verebilir. Rize halkının yüzde 64’ünün tarımla uğraştığı buna karşın yüzde 2,4 gibi küçük bir payın tarımsal kredi olması sektörde gizli ve derin bir tehlikenin olabileceğini gösterdiğinden köylünün bilinçlenmesi için ÇAYKUR, Tarım İl Müdürlüğü, özel sektör ve Borsanın gayretlerini yoğunlaştırması gerektiğini ortaya koyar. Banka kredileri haricinde devlet desteğini üretici yeterli görmekte gibi de algılanabilir” dedi.

Rize’de kullanılan banka kredilerinin üretime değil de tüketime yönelik kullanıldığını vurgulayan Vali Kasım Esen, bunun gelecekle Rizeliler için ekonomik sıkıntılara neden olabileceğini ileri sürdü. Rize’de 2006 yılı içerisinde 251 milyon dolar kredi kullanıldığını kaydeden Vali Esen şunları söyledi:
“Rize, 2006 yılında 251 milyon ABD doları kredi kullanmıştır. 2000 yılında kişi başına düşen kredi 246 dolardı. Buna karşılık Rize’de kişi başına düşen mevduat 2000 yılında 446 ABD doları iken 2006 yılında 982 dolar olmuştur. 2000 yılından 2006 yılına kadar olan sürede bir Rizeli’nin gelirinde yüzde 120,2 değişme olmuştur. Yine Rize’deki banka mevduatı 2000 yılında 163 milyon dolardan 2006 yılında 355 milyon dolara yükselmiştir. Yani bankadaki tasarrufları yüzde117 oranında artmıştır.

Bu rakamlar incelendiğinde Rizeli aldığı kredileri üretimde kullanmamış, daha çok tüketim gibi ihtisas dışı kullanmıştır. Geliri çok artmasına rağmen otomobil, ev, cep telefonu gibi konularda harcamaları artmıştır. Alınan krediler üretime yatırılmadığından gelecekte Rizeliler’in geliri artmayacağından giderlerini de kısamayacaklarından varlık içinde kendilerini yoksul hissedebileceklerdir. Yine Rizeli vatandaşların turizm kredisini de az kullandıkları düşünülürse turizm gelirlerini arttırmada da zorluk çekebilecektir. Bu sebeple Rize ekonomisini çağdaş bir şekilde dönüştürerek, tüketimi kısıp, çay sektörü ve turizm gibi konularda yatırım yapmak zorundadır.”