FATİH'E DEMİR ATMA VAKTİ

İstanbul'un en mutena semtlerinden olan Fatih, yakın zamana kadar zengin ulemanın oturduğu, ahşap mimarinin en güzel örneklerini yansıtan konaklarla dolu bir yerdi.

Bizans döneminde bile şehrin en kalabalık ve makbul sayılan bu semti, yakın dönemdeki imar faciası nedeniyle dar sokaklara mahkum kaldı. Ancak bütün bu olumsuz gelişmelere rağmen İstanbul'da yaşayanlar için Fatih, müstesnalığını hep koruyan bir yer oldu. Merkezi konumu, tarihî ve sosyal yapısıyla tercih edilmeye devam etti, haliyle de ev kiraları birçok semte göre her zaman yüksek oldu. Tabii amacımız Fatih'in tarihinden ya da ev kiralarının pahalılığından dem vurmak değil. Meramımız daha çok mahalle odaklı bir semt konumundaki Fatih'in, son dönemde büyük bir hareketliliğe sahne olduğuna dikkat çekmek. Fatih'te yaşanan sosyal hareketliliği özellikle bu Ramazan ayında iftardan hemen sonra çok daha rahat gözlemlemek mümkün. Fatih Camii'ni merkez alarak açılan yeni kafeler, nargile salonları, restoranlar bu ihtiyacı gidermek için başka yerlere giden semtin sakinlerini ilçe sınırları içerisinde tutarken aynı zamanda da dışarıdan insanları kendisine çekiyor. Fatih'te yaşanan bu hareketliliğin nedenleri arasında elbette Fatih Belediyesi'nin yaptığı düzenlemelerin payı büyük.

Küçük Siirt'te yiyin için efendiler!
Fatih Camii civarındaki gezimize ve konaklayacağımız mekânlara öncelikle küçük Siirt olarak da anılan Kadınlar Pazarı'ndan başlayalım o halde. Çok yakın zamana değin ekseriyetle kasaplardan oluşan bir yoğunluğa maruz kalan üç yüz-dört yüz metre uzunluğundaki bu pazar, yapılan çevre düzenlemesinin ardından daha bir cazip hale geldi. Her ne kadar yine karpuz çekirdeği, çiğköfte, kavun, CD-kaset, güveç çömleği, tütün ve şalgam satan seyyar tezgahlar bölgedeki varlığını sessiz sedasız sürdürse de birbiri ardına açılan lokantalar ve kahveler yeme içme meraklılarını bu çınar ağaçlarıyla kaplı caddede toplamayı başarıyor. Özellikle iftar saatinde iğne atsanız yere düşmeyecek bir kalabalık, lokantaların önündeki masalarda yer kapma yarışı yapıyor. Büryan kebabının merkezi konumundaki Kadınlar Pazarı'nda sağlı sollu olarak Sur Ocakbaşı, Büryancı Şeref, Büryancı Osman, Ziyafet, Fahri Baba, Bitlis Büryan Şark, İsmet Bahçevan Sofrası, Siirt Mola Lezzet Dünyası, Beşir Bahçivan Sofrası ve Kebapçıoğlu Kardeşler lokantaları sıralanıyor. İftar yemeğini dışarıya kurulmuş masalarda yiyip demli çayını yudumlayanlar hızını alamayıp kendisini Siirt Huzur Çayevi, Fatih Kıraathanesi, Karanfil çaycısına atarak kaçak çay eşliğinde muhabbete devam ediyor.

Oldukça hareketli olan Kadınlar Pazarı'nın Anadolu'nun çok renkliliğini barındırdığına dikkat çeken Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir, "Pazara gelen yerli ve yabancı konuklar büryan kebabı, perde pilavı gibi geleneksel lezzetlerin yanı sıra karakovan balı, yöresel peynirler ve menengiç gibi birçok otantik lezzeti de burada bulabiliyor." diyor. Demir, meydanın 2010 Avrupa Kültür Başkenti çerçevesinde düzenlenmesinin ardından burasının bir kültür ve gastronomi merkezi olmasına çalıştıklarını kaydediyor.

At, araba, kafe: At Pazarı Meydanı
Şimdi rotamızı Fatih Camii'ne doğru çevirelim ve küçük adımlar eşliğinde geçmişinde at alınıp satılan At Pazarı Meydanı'na yürüyelim. Uzun yıllar boyunca at pazarlığının yapıldığı bu küçük ve sevimli meydan, daha sonra yerini oto tamiri yapan esnafa bırakmıştı. Attan arabaya geçen bu süreç sona erdi ve şimdi bu meydan belediyenin yayalaştırma ve çevre projesiyle evlerin altında hizmet veren kafe ve restoranlara dönüştü. Öncesinde sadece Erzincanlı Mehmet, Süleyman ve Metin amcanın işlettiği küçük bir kahve ile hemen çaprazındaki Pötürgeliler Cemiyeti'nin altındaki bir kahvehanenin yer aldığı meydanda şimdi üç farklı mekan daha eklendi. Bunlardan iki tanesi nargile ve çay sunan, hafta sonu maçlarının dev ekrandan izlendiği mekanlar iken Eski Kafa isimli restoran-kafe ise konsept olarak diğerlerinden farklı bir hizmet sunuyor. 'Bahçe Ukelâsı-Kaşık Ulemâsı' sloganını benimseyen bu nezih mekanda kömürde demlenmiş çay, envai çeşit doğal şerbetler ve birbirinden özel yemekler (safranlı madem pilavı, yüksük çorbası, güveç, gulaş gibi) sunuluyor. Özellikle entelektüellerin, edebiyatçıların ve üniversite öğrencilerinin tercih ettiği Eski Kafa, hem iç dekoru hem de leziz yemekleriyle meydanın ilgi odağı. Dışarıya kurulan değirmen taşlarından oluşan masalarda hem iftar keyfini hem de doyumsuz çay muhabbetini yaşayabilirsiniz. Yalnız mekanlarının üzerinde evler olduğunu ve mahallenin çocuklarının da meydanda çocuk oyunları oynayarak seslerini duyurduklarını hatırlatalım. Meydanda yer alan diğer boy dükkânların açılmasıyla meydanın Fatih'in en cazibeli merkezlerinden birisi olacağını söylemiş olalım. Meydana dikilen at heykelinin, 'at pazarı' ismine açılım sağlayan bir heykel olmadığını da belirtelim.

Ve Duvardibi...
Fatih'e giden herkesin Fatih Camii'nin duvarları kenarına sıralanmış küçük iskemlelerde çay yudumlamışlığı vardır şüphesiz. Daha öncesinde sadece bir ocağın ancak sığdığı Merkez Çayevi'nden duvar dibindeki muhabbet ehline servis edilen çaylar, şimdi açılan yeni mekânlarla bütün duvar dibini kapsamış durumda. Türbe Kapısı'na sıralanan Hanifi Dayı'nın Yeri, Somuncu Baba Çayevi ve en dipteki Fatih Çayevi, nefis çay (50 kuruş) ve kahvelerini (1 lira) gece ikiye kadar gelen müşterilerine sunuyorlar.

Malta Çarşısı'nda ise bir değişiklik yok; burası her zamanki gibi hareketli zaten. Manavlar, kasaplar, kuruyemişçiler ve lokantalar yanında Hacı Baba'nın nefis çiğköftesi hâlâ yerli yerinde. Buradaki tek değişiklik çiğköfteci Üzeyir Bey'in deyişiyle, sakallarının kısalması...

Haydi şimdi aşağıya inelim ve Fevzipaşa Caddesi'nden Saraçhane'ye doğru yürüyelim. Hemen sağda yer alan Dülgerzâde Camii'ni geçer geçmez girdiğiniz sokak, tavla ve muhabbet meraklılarının son bir yıldır canlandırdıkları Eski Saraçhane Sokak işte. Sokağa iki taraflı konulmuş masa ve sandalyelerde hem nargileler tüttürülüyor hem de muhabbetler uçuşuyor. Fatihan, Şirin Çayevi, Çıra ve Sebil buradaki muhabbete tavşan kanı çay taşıyan kahvehanelerden. Acıkan ise Fatih İşkembecisi'nde, Aksoy Büfe'de, Kavuk Restoran'da veya kebapçı yahut çiğköftecide karnını doyurabilir.

"Fatih, yerli ve yabancı turistlerin ilgi odağı oldu"
Fatih Belediye Başkanı Mustafa Demir: Mutfak kültürümüzü tüm Türkiye'de olduğu gibi Fatih'te de turizmin en önemli sacayakları arasında görüyoruz. 2007 senesinden itibaren Kadınlar Pazarı'nı İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin desteği ile kültür ve gastronomi merkezi olarak düzenledik. Meydanın Bozdoğan Kemeri'ne bakan toplam 72 yapıda cephe düzenlemesi yıl sonuna dek tamamlanacak. At Pazarı Meydanı ise şimdi ortasında bir at heykeli, çevresi yayalaştırılmış, bina cepheleri tarihî yarımadaya uygun şekilde düzenlenmiş atmosferi ile yerli ve yabancı turistleri kendine çeken bir ilgi odağı haline geldi.