Dünya standartlarında sulama

Adapazarı ilçesinde Tarım Bakanlığı tarafından kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi proje ve makine ekipman alımları kapsamında yüzde 50 devlet destekli basınçlı sulama proje gerçekleştirildi.

Adapazarı ilçesi Beşevler köyünde çiftçilik ve hayvancılık yapan Nail Tekin kendisine ait verimi az olan killi ve tınlı topraktan oluşan arazisinin verimli hale getirilmesi ve yılda en az 2 ürün alınabilmesi için Tarım İl Müdürlüğüne başvurdu. Tarım il Müdürlüğü tarafından görevlendirilen Tarım Mühendisi Adnan Yaşa, basınçlı sulama projesinin çizimini yaptıktan sonra projenin hayata geçirilmesi arazinin toprak ve su analizleri ile su kullanım izinlerini aldı.

Projenin tamamı 23 bin YTL'ye mal olurken, projenin yüzde 50'si kırsal kalkınma yatırımlarının desteklenmesi proje ve makina ekipmanlarının alımları kapsamında hibe destekli olarak gerçekleştirildi. Hazırlanan proje Tarım İl Müdürlüğü tarafından kabul edilerek uygulamaya konulurken, arazinin yakınından geçen Akmeşe Kocaderesi'nden 2 ayrı noktasından alınan su pompajlar yardımı ile 240 tonlu kapasiteli havuza basılacak. Havuzda dinlendirilen su yine pompajlar yardımı ile arazinin değişik noktalarında yer altında bulunan borulara basılarak arazinin hem alttan damlama sistemi ile hem de yukardan fıskiyeli sistemle sulaması sağlanacak.

Araziyi gezerek Avrupa standartlarında gerçekleştirilen modern basınçlı sulama projesini inceleyen Sakarya Tarım il Müdürlüğü Destekleme Şube Müdürü İlhan Özkan, küresel ısınma ve iklim değişikliklerine dikkat çekerek, su kaynaklarının verimli kullanılması gerektiğini söyledi. Özkan, "Son yıllarda içinden geçtiğimiz iklim değişiklikleri ve küresel ısınma olarak ifade edilen bu süreçte su kaynaklarının çok iyi bir şekilde değerlendirilmesi ve sulama projelerinin modern sulama projelerinin devreye sokulması büyük önem arz ediyor. Bu doğrultuda bakanlığımız kırsal yatırımların kalkınmasını destekle projesi kapsamında toprak ve su analizlerinin yapıldığı özel olarak teknik elemanların bilgisine başvurulma zorunluluğu olan yüzde 50 hibe destekli projeler uyguluyoruz. Bu doğrultuda 2007 ve 2008 yılında yaklaşık olarak 15 tane örnek proje uyguladık. Ayrıca küresel ısınma dediğimiz bu süreçte bakanlığımız koordinasyonunda kuraklık eylem planları hazırlanmaktadır. Hem ülkemiz için hem de her ilin kendi bünyesinde eylem planları hazırlanıyor. Su kaynaklarının bu anlamda iyi değerlendirilmesi ve bireysel anlamda da modern sulama projelerinin yangınlaştırılması ön görülüyor" dedi.

İtalya gibi Avrupa ülkelerinde uygulanan proje hakkında bilgi veren Özkan, "Burada proje kapsamında Kocadere'ye 2 hat döşedik. 2 ayrı noktadan aldığımız su pompajlarla buradaki havuzlara basılıyor. Buradaki havuzda dinlenen su gene aynı şekilde pompajla sulama sahasına basılıyor. Bu yapılan işlemler hem suyun içindeki tortu sisteme girmemiş oluyor. Aynı zamanda dinlenmiş su bitki yetiştiriciliği açısından oldukça büyük bir öneme sahip. Bizim projelerimiz de yaklaşık 45 bin dekar alan üzerinde uygulandı.

Fakat çiftçi kendi imkanlarıyla ilave alanlarda sulama sahasını genişletmiş oluyor" diye konuştu.

Özkan bitki sulamada dinlendirilmiş suyun önemine dikkat çekerek, "Akarsular sediment dediğimiz bir tortu taşır bünyelerinde. Bu sisteme olduğu gibi verildiğinde damla sulama sistemi sonuçta kılcal kanallarla bitkiye damla damla verilen bir sistem. Bu tür tortular kil ve kilk gibi bitki kalıntıları böcek ölüleri gibi. Bunların sistemden verilmesi sakıncalıdır, arıtılması gerekiyor. Bu damla sulama sistemi için büyük bir problem. Suyun havuzlarda dinlendirildikten sonra verilmesi gerekiyor. Dinlendirilme sürecinde tortunun havuzun tabanına birikmesi sağlanıyor. Üst kısımda alınan su damla sulama sisteminde kontrol ünitesi dediğimiz ünite var. Kontrol ünitesinde bir elek filtre kum çakıl ,filtresi dediğimiz filtrelerden süzülerek bu tortular sisteme girmeden alınıyor ve sisteme temiz su basılıyor" şeklinde konuştu.

Tarım Müdürlüğü Tarım Danışmanı Tarım Mühendisi Adnan Yaşa projenin önemine değinerek, "Bu projeden yola çıkış amacımız zaten minimum yerden maximum verim elde etmek ve görünen bu arazide de 2 ürün almak çok zordur. Bunu da sulama ile ancak yapabiliyoruz. Bu tarım il müdürlüğünün yapmış olduğu projeler kapsamında biz de zirai danışman olarak bu projeye başladık. Bu projenin çizilmesinde yaklaşık 10 gün gibi bir çalışma yaptık. Bu hesaplamalar yapıldı. Bu projenin çizimi ve bürokrasi aşaması ve daha sonra kurulum aşamasında hep beraber çalıştık. Bu tarla iki aşama düşünüldü. Yağmurlama zaten görüldüğü gibi bacalar verildi. Yağmurlama olarak her baca 40 metreye kuruldu. 40 metrede her baca 22 metre yarıçap atıyor. Daha fazla da atabilir biz 22 metre olarak hesap yaptık. Ve diğer bacada 22 metre attığında bacalar birbirine kavuşuyor. Bu bacalar mısır yada herhangi sebze gibi bir üründe yağmurlamaya dönüştürülecek. Bizim bu proje oluşturmada katkı sağladığımız çiftçimize kararı bırakıyoruz. Amaç Kocadereden gelen suyun pompajla basılıp burada dinlendirilip bir şekilde bitkiye verilmesi. Bu kulede su seviye tespit kulesi ve oradan ilerideki bizim amacımız orada kurduğumuz sistemlerle damlamaya orda hazır basılıp kullanılması. Havuzda 240 ton su birikiyor. Burası 20 metre uzunluğunda 8 metre eninde 3 metre derinliğinde bir havuz. Dinlendirilmiş su vermekteki amaç bitkinin daha sağlıklı yetişebilmesi bitkiye verilen suyun toz, tortulardan arıtılmasıdır" dedi.

Arazi sahibi Nail Tekin ise "Biz daha önce yüzeysel sulama yapıyorduk. Şimdi boruları yer altına döşüyoruz. Daha önce döşediğimiz boruları toplatıyorduk, işçi temin etmekte zorlanıyorduk. Tarım il Müdürlüğü'nün muafiyetli kredisinden faydalanmak için başvurduk. Boruları yer altına döşedik. Bundan sonra da inşallah yer altına döşeyeceğiz" diye konuştu.

Projenin tamamlanmasıyla çiftçi önce araziye buğday, ardından beslediği hayvanlar için silajlık mısır ekerek yılda 2 ürün almış olacak.