Engellilere özel İK portalı açıldı

Engelsiz Kariyer, Türkiye’nin engelliler için ilk insan kaynakları ve kariyer portalı. Türkiye’nin farklı illerinden 4 bine yakın engelliyi işle buluşturmak için kurulan kariyer sitesinin yüzde 70’ini beyaz yakalı engelliler oluşturuyor.

4857 sayılı İş Kanunu kapsamında 50 ve üzeri işçi çalıştıran özel sektörde, çalışanların yüzde 3’ünün engelli olması gerekiyor. Kanun’un 30’uncu maddesindeki hükümlere aykırı olarak özürlü çalıştırmayan işveren veya işveren vekiline çalıştırmadığı her özürlü ve her ay için aynı yasanın 101’inci maddesi gereği para cezası uygulanıyor. İdari para cezası her yıl 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’na göre yeniden değerleme oranında artırılıyor.

 Engelliler, engel durumları ve eğitim düzeylerine göre iş bulmakta zorlanırken, işveren de aslında aynı durumdan şikayet ediyor. İK alanında engellilerin doğru sektörde pozisyonlanmasını sağlamak, fırsat eşitliği ve doğru ücret politikası geliştirmek amacıyla kurulan Engelsiz Kariyer İK Portalı Türkiye’deki 4 bin engelliyi işle buluşturuyor. 2 yıllık bir Ar-Ge çalışması sonucunda, geçen yıl açılan kariyer sitesi İŞKUR’a bağlı lisanslı tek engelli özel istihdam sitesi. Nitelikli beyaz yaka oranının yüksek olduğu site, tıpkı diğer kariyer siteleri gibi interaktif hizmet veriyor. Engelliler herhangi bir ücret ödemeden siteye üye olarak eğitim düzeyleri, engel durumları gibi bilgileri özgeçmişlerine ekleyerek kayıt yaptırıyorlar. Şirketler doğru ve nitelikli engelli çalışan bulamadıkları için bu konuda sıkıntı yaşıyor.

İş görüşmelerinde doğru ve etkili iletişim kurulamadığı için de verimlilik ve devamlılık temin edilemiyor. Kimi işveren istediği nitelikteki engelli eleman bulamadığı için çalıştıramıyor, kimisi de sigortasını ve maaşını ödediği halde çeşitli (ve genelde onur kırıcı) sebeplerle, engelliyi çalıştırmaktan kaçınıyor. Sitenin kurucusu ve yöneticilerinden Mehmet Kızıltaş "Bankamatik Çalışan" diyor bu gruba. Firmaların kadrolarını doldurmak için ihtiyaç duymadıkları nitelikte engelli çalıştırdığını veya çalıştırır gibi yaptıklarını belirten Kızıltaş, "Sadece sigortasını ödeyen de var, hem sigorta hem de maaşını ödeyip bünyesinde çalışmadığı halde çalışıyor gibi gösteren de. Fakat İŞKUR engelli personelin işe girişini kayıt altına alıyor ve belli zamanlarda denetlemelerini yapıyor" diyor.

Hükümet ve yerel yönetimle işbirliği

Kariyer sitesi yetkilileri, yerel yönetim, hükümet, STK’lar, gönüllüler ve üniversitelerle işbirliği yaptıkları için engelli istihdamı konusunda lokasyon, şehir ya da bölge sıkıntısı yaşamıyor. Kariyer portalının Genel Koordinatörü Hasibe Kızıltaş, "Tüm birimlerle işbirliğimiz var. Firmaların isteyebileceği adaylara en kısa sürede ulaşıyoruz. Bankacılık, inşaat, perakende, ilaç, sigortacılık ve ağır sanayi alanlarında engelli istihdamı çok yoğun. Tek sıkıntı, firmalar engelli adayı ararken herhangi bir ön çalışma yapmadan ilan bırakıyorlar. Bıraktıkları ilanlarda o birimin fiziki koşulları ve işi hangi engel grubunun yapabileceği konusunda ayrıntıya yer vermiyorlar. Bu yüzden başvuru çok fazla oluyor. Bunu engellemek için firmaların engel grupları ve bu grupların yapabilecekleri iş alanları konusunda bilinçlenmeleri ve filtreleme sistemiyle ilan vermeleri gerekiyor" diyor.

Görüntü sese dönüşüyor

Sistemin erişebilirlik özelliğe sahip olması bütün engelli gruplarının kolayca siteye giriş yapmasını sağlıyor. Görme engelli bir kullanıcı sisteme giriş yaptığında resimlerin altındaki altyazılar sese dönüşüyor. Yakını ve uzağı görme problemi olanlarda yazı karakterlerini istedikleri boyuta getirebiliyorlar.

 IK’da Çırak Aranıyor eğitiminde de IK yönetici ve uzmanlarının iş görüşmesi sırasında engellilere nasıl davranması gerektiği anlatılıyor. Çünkü bu görüşmeler esnasında doğru iletişim kurulamadığı için iletişim kazaları yaşanıyor. Kurucular yurtdışı araştırmaları sonucunda konuyla ilgili herhangi bir çalışma yapılmadığını, sadece üniversitelerde engellilerle doğru iletişim kurma teknikleriyle ilgili ders verildiğini gördüklerinde böyle bir hizmet vermeye başlamışlar. Sitedeki etkileşim bölümünde hangi engel grubuna nasıl davranılması gerektiği öğretiliyor. Çünkü istenmeyen durumlar ortaya çıktığında, engellinin özgüveni kaybolurken, işveren de bir daha böyle bir görüşme yapmak istemiyor. 14. İnsan Kaynakları Zirvesi’nde İK uzmanları ve yöneticilere konuyla ilgili sunum yapan Mehmet ve Hasibe Kızıltaş, mutlu ve verimli bir engelli çalışan için doğru iletişimin önemli olduğunun altını çiziyor.

Mobbing’e karşı destek sistemi

Türkçe karşılığı iş yerinde yıldırmak olan mobbing’le engelli personel de sıkça karşılaşıyor. Bu konuda engellilere destek vermek ve bilinçlendirmek için portalın içine bir mobbing destek bölümü eklenmiş. Bu bölüm engellilerin bilinçlenmeleri ve mücadele etmeleri için kurulan bir destek sistemi. Engelli çalışanlar mobbing’e uğradıklarını düşündüklerinde Engelsiz Kariyer IK portalına, e-posta ya da telefonla ulaşıyorlar. Psikolog, hukukçu ve uzmanlardan oluşan bir kadro, engelliyi dinleyerek teşhisi koyuyor. Teşhisten sonra gerekirse psikolojik, hukuki destek veriliyor.