İnternet iletişimi değiştiriyor

İnterneti kullanmaya başlayan firma sayısı gün geçtikçe artıyor. Şirketler bu mecrayı artık sadece tanıtım yapmak için değil, müşterilerinin fikirlerini, düşüncelerini interaktif bir ortamda öğrenebilmek için de kullanıyorlar. Böylece yıllardır tek yönlü devam eden iletişim biçimi değişirek müşterinin firmaya daha rahat ulaşmasını da sağlıyor.

Türkiye’de internet kullanıcılarının sayısı hızla artıyor. 2007’de 20 milyon olan internet kullanıcısı sayısı, 2008’de 25 milyona çıktı. İşin bir de kurumsal boyutu var tabii.

Gün geçtikçe internet kullanan, web sitesi açan, interneti reklam amaçlı kullanan firma sayısı artıyor. İnternet, firmalara çok geniş bir kitleye, ölçülebilir ve etkin bir şekilde erişebilecekleri bir mecra sunuyor. İnteraktif ajanslar da, internet teknolojileri üzerine uzmanlaşmış, bunun yanısıra internet reklamcılığından web tasarımına kadar çok geniş bir yelpazede servis veren firmalar. Son zamanlarda geleneksel reklam mecralarına (gazete, televizyon, radyo) ağırlık veren ajanslar da bünyelerinde interaktif ekipler kurmaya başladı. Google Pazarlama Direktörü Mustafa İçil böyle ekiplerin kurulmasını son zamanlarda çok yoğun bir şekilde gördüklerini söylüyor.

Türkiye’de sadece yüzde 2

İnternetin firmalar açısından tüketicilere ulaşmak için en etkin yol olduğunu söyleyen İçil, eskiden internetin tek yönlü kullanıldığını söylüyor: "Günümüzde internet üzerinden sadece firmalar tüketicilere bilgi aktarmıyorlar aynı zamanda internet üzerinden tüketiciler firmalarla iletişim kurabiliyorlar. İnteraktif ajanslar da bu platformun hayata geçmesini sağlıyor."

İnteraktif ajanslar reklam ajanslarıyla iç içe görülebiliyor. Bunun nedeni de gün geçtikçe internetin daha çok reklam amaçlı kullanılması. Böylece interaktif ajanslar bir reklam ajansı görevini de üstlenmiş oluyor. Diğer taraftan reklam ajanslarına bakıldığı zaman müşterilerine geleneksel mecralardan oluşan bir paketi önermeleri yeterli olmuyor. İnternet dünyasını da işin içine katmaları gerekiyor. Reklam pastasında da internet reklamcılığına ayrılan pay gittikçe büyüyor. Bu konuda en iyi durumda olan ülkelerden biri İngiltere. İnternet reklamcılığı toplam pastanın yüzde 20’sini almış durumda. Amerika’da yüzde 15, Avrupa’da yüzde 10’un üzerinde. Türkiye’de ise yüzde 2’lerde, 3’lerde. İçil 2-3 sene sonra Türkiye’de bu sayının yüzde 10’u bulacağını söylüyor. "Bunun farkında olan reklam ajansları da müşterileri şu servisin reklamını yapmak istiyorum, bana bir öneriyle gelin dedikleri zaman, geleneksel mecraların yanında internet reklamcılığını da müşterilerine sunmaya başlıyor ya da bu konuda uzmanlaşmış ekipleri bünyelerinde bulunduruyorlar."

İnteraktif ajanslar artık sadece temel web tasarımları yapan firmalar olmaktan çıkarak işe daha reklamcı gözüyle bakabilen, hedef kitleyi, firmayı, markayı daha iyi anlayan ekiplere dönüştü. Yani hem reklamcı gözüyle resme bakabilen hem de internet teknolojileri konusunda uzman olan firmalar oldular.

Doğru kişiye doğru reklam

İnternet reklamcılığının en büyük gücü, doğru hedef kitleye, ilgilendikleri mesajları gösterme imkanı. İçil, Google’da bir arama yapıldığında - mesela evlilik hazırlığı - sayfanın sağ tarafında aranan kelimelerle ilgili reklamlar çıktığını söylüyor. Reklamverenler de sadece hedefledikleri kişilerin reklamlarını görmelerini sağlıyor. Böylece hem reklamları daha etkili oluyor hem de ellerindeki bütçeyi doğru hedef kitle için kullanmış oluyorlar. DorukNet Pazarlama Müdür Yardımcısı Şenol Doyranlı Türkiye’de interaktif ajansların 3-4 yıldır var olduğunu söylüyor. "İnteraktif ajansı, internet üzerinden reklam yapan ajans gibi basit bir şekilde açıklayabiliriz. İnteraktif ajans tanımına uyan büyük ölçekli firma sayısı çok az ama bu alanda yer almak isteyen birçok firma var."

Düşük bütçeyle ilan imkanı

İnteraktif ajansların avantajlarından biri internet sayesinde düşük bütçeli firmaların ilan verilebilmesi. İçil, her firmanın gazeteye, dergiye reklam verme imkanı olmadığını söylüyor: "Kobiler, bazı şirketler, isteseler de Hürriyet Gazetesi’ne ilan verecek bütçeleri yoktur. Ama internette 10 saniye görünebilir. Bu nedenle internet sitelerinin reklam potansiyeli gerçekten yüksek. Bir dergiye reklam vereceksiniz ve o dergide çok fazla reklam var. Bu reklamların arasından sıyrılabilmek için yaratıcı olmak gerek. Kullanılabilen tekniklerin bir limiti var. Ama internette bu limit de yok. O kadar farklılaşma eğilimleri var ki, reklamın tarzı, kullanılan teknoloji, kullanıcının ne kadar işin içine katılacağı..." Klasik reklam çalışmalarında ölçü kaç yayında ya da kaç saniye reklamın görüldüğüyle belirleniyor. İşin içine internet girdiğinde kaç kişi bu reklamı gördü, kaç kişi reklamı tıkladı, tıklayan kişi o sitede ne yaptı, ne kadar zaman geçirdi, tıklama başına x kuruş alınıyorsa ne kadar kazanç olduğu ölçümlenebiliyor. İçil, ekonomik yavaşlamanın konuşulduğu, geri ölçümlerin daha da önem kazandığı bu dönemde böyle reklam çalışmalarının yapılmasının artık zorunlu olduğunu söylüyor.

KOBİ’lere eğitim

Türkiye’de internet teknolojilerinin bir ucundan tutan, kimi sadece web sayfası tasarımı yapan, kimi daha kapsamlı internet teknolojileri tasarımları ya da oyunları yapan binlerce firmadan bahsedilebileceğini belirten İçil, gün geçtikçe bu firmaların da servis kapsamlarını genişletmeye çalıştıklarını söylüyor. "Sektöre baktığımızda ajansların yavaş yavaş servis portföylerine internet reklamcılığını da ekleyeme çalıştıklarını görüyoruz. Google olarak bu sektörün elinden tutmak, bu sektörün gelişmesine katkıda bulunmak istedik." İnternet üzerinden servis veren, internet teknolojileriyle ilgilenen KOBİ’lere çağrıda bulunduklarını belirten İçil, yaptıkları programla katılımcılara bilgi aktarımında bulunacaklarını, Google teknolojilerini öğreteceklerini ve sertifikalandırıcaklarını söylüyor. Eğitimin iki kolu var. Biri genel internet dünyası diğeri de internet reklamcılığı konusunda. İnternet dünyasındaki gelişmeler ve reklamcılığın geldiği yer konusunda bilgiler veriliyor.