'Yıpranma Payı'nda geri adım

Gazeteci, postacı, pilot ve infaz koruma memurlarını, kamuoyunda 'yıpranma payı' olarak bilinen fiili hizmet zammından mahrum bırakacak düzenlemeye dönük tepkiler üzerine hükümet geri adım attı.



Buna göre Sosyal Güvenlik Reformu yürürlüğe girdiği tarihe kadar söz konusu meslek gruplarının elde ettiği haklar korunacak. Ancak düzenleme yeni dönemde yıpranma payının tamamen kaldırılmasını öngörüyor. Zaman'ın 29 Kasım 2007'de gündeme taşıdığı yıpranma payında geri adım atılmasaydı 10 yıldan bir gün bile eksik çalışan gazeteci, postacı ve infaz koruma memurlarının kaybı 2,5 yılı bulacaktı. Ancak 3 bin 600 gün çalışmış olanlar ise 2,5 yıla karşılık gelecek şekilde 900 gün yıpranma payı alabilecekti. Ciddi mağduriyetlere yol açacak bu düzenlemeden vazgeçildi. Mevcut yıpranma paylarının, 10 yıl şartı aranmaksızın geçerli olmasına karar verildi. Halihazırda bin günü olan da, 5 yılı olan da yıpranma payını alabilecek.

Hükümet, TBMM Plan ve Bütçe Alt Komisyonu'nda bu hafta görüşmeleri tamamlanacak olan Sosyal Güvenlik Reformu'nu en geç şubat sonuna kadar yasalaştırmayı hedefliyor. Alt komisyondaki görüşmelerde sendikalar başta olmak üzere sosyal tarafların görüşü alınıyor. Reforma, sendikaların itirazları doğrultusunda eklemeler yapılıyor. Buna göre banka emekli sandıkları sosyal güvenlik kapsamında ele alınacak. Böylece bankaların sandıkları, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) devredilecek. Bankaların çalışanları için kurduğu sandıklar, uzun süredir bazı bankalar için sorun teşkil ediyor. Halen 12 banka, dört sigorta şirketi ve TOBB bünyesinde faaliyet gösteren personel sandıklarından kimisi emeklilerin aylıklarını ödemekte zorlanıyor. İmar Bankası, Esbank gibi bazı bankalar ise tasfiye edilmiş durumda.

Sandıklar krize yol açmıştı

2001 krizinin ardından bankaların personel sandıklarından kaynaklı risklerini ortadan kaldırmak amacıyla 2005 yılında Bankacılık Kanunu'nda yapılan değişiklikle, bankaların personel sandıklarının SSK'ya devri kabul edildi. Bu düzenlemeye göre, oluşturulacak bir komisyon, sandıkların yükümlülüğünün peşin değerini hesaplayacak ve ilgili banka da bu parayı 15 yıl içerisinde SSK'ya ödeyecekti. Ancak Anayasa Mahkemesi, sandıkların SSK'ya devrini öngören değişikliği iptal etti. Şimdi ise iptal gerekçeleri dikkate alınarak sandıklar Sosyal Güvenlik Kurumu'na devredilecek.

Sosyal taraflar, emeklilik yaşı, tedavilerde alınacak 2 YTL katkı payı ve fiili hizmet zammını kaldıran maddelere ise itiraz ediyor. Ancak hükümetin belli iş kollarında fiili hizmet zammı olarak bilinen yıpranma payını kaldırmakta kararlı olduğu belirtiliyor. Aynı şekilde emeklilik yaşının kadınlarda 58, erkeklerde 60 olmasında herhangi bir yumuşama beklenmiyor. 2 YTL'lik katkı payı da yasada yer alacak. Sendikalar emeklilik maaşının hesaplanma yöntemine maaşların mevcut uygulamanın da gerisinde kalacağı gerekçesi ile karşı çıkıyor. Hükümetin bu konuda da yöntem değişikliğine gitmeyeceği ifade ediliyor.