VERGİ AVANTAJI BİTTİ, ÜRETİMİ İHRACAT ERİTTİ
Hükümetin mart ayından itibaren uygulamaya koyduğu Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) indirimiyle krizin yaralarını sarmaya çalışan otomotiv sektöründen temmuzda bir iyi bir de kötü haber geldi. İç pazarın hazirana göre yüzde 52 daraldığı temmuzda ÖTV indiriminin etkisinin geçmeye başladığı görüldü. Otomobilde ise iç pazardaki daralma yüzde 61'e çıktı. İhracattan ise iyi haber geldi. Otomotiv sektörünün ihracatı hazirana göre yüzde 7,7 arttığı temmuzda otomobil ihracatındaki artış ise yüzde 20'lere ulaştı.
Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) temmuz ayı otomotiv sektör değerlendirmesini dün açıkladı. 16 Haziran'dan itibaren ÖTV indirim oranlarının azalması sektörü doğrudan etkiledi. İç pazarda satışlar özellikle otomobilde yüzde 61'le yüksek oranda geriledi. Sektörün toplamında ise satışlardaki gerileme yüzde 52'yi buldu. Haziranda 63 bin 102 araç satılmıştı, temmuzda ise toplam satış ancak 30 bin 246 oldu. Otomobilde ise hazirandaki 41 bin 109 araç satışı temmuzda 16 bin 637'ye düştü.
İç pazardaki bu daralma üretimde de etkisini gösterdi. Haziranda 88 bin 428 araç üretilirken temmuzda 86 bin 588 araç üretildi. Otomobil de ise üretim artışı yaşandı. Bu ise ihracattaki yüzde 20'lik artıştan kaynaklandı. Otomobilde haziranda 53 bin 577 üretim yapılırken temmuzda bu rakam 54 bir 873'e çıktı.
İhracatta küçük kıpırdanma
İç pazarda talebin hızla düştüğü otomotivde ihracatta ise kıpırdanma gözlendi. Haziranda toplam 59 bin 568 araç ihracatı yapılırken temmuzda bu rakam 64 bin 169'a çıktı. Otomobil ihracatı ise daha iyi bir performans sergiledi. 36 bin 657 otomobilin ihraç edildiği hazirana karşılık temmuzda ihraç edilen otomobil sayısı 43 bin 651'e yükseldi.
Temmuzda geçen yıla göre ise üretim, ihracat ve iç pazardaki daralma hız kaybetse de devam etti. Otomotiv üretimi geçen yıla göre yüzde 24,8 azalışla 115 bin 191'den 86 bin 588'e geriledi. Toplam ihracat yüzde 33,4 azalarak 96 bin 369'dan 64 bin 169 adede düştü. Pazar ise yüzde 32,3 azalışla 44 bin 692 adetten 30 bin 246 adede geriledi. Otomobil üretimi temmuzda geçen yıla göre yüzde 19,2, ihracatı yüzde 25,1, iç pazar ise yüzde 34,8 geriledi.
Hafif ticaride kayıp yüzde 40
Ticari araçlarda ÖTV oranları çok düşük olduğundan ÖTV indirimi etkili olmadı ve genel olarak geçen yıl son çeyrekte başlayan talep durgunluğu devam etti. Hafif ticari araçlar pazarında mayıs ve haziranda ÖTV indiriminin kısmi etkisi ile gözlenen pazardaki talep artışı temmuzda durdu. Temmuz ayında pazar geçen yıla göre yüzde 27 ve bir önceki aya göre de yüzde 40 geriledi. Üretimdeki
ağır ticari araçlarda ise ÖTV oranları çok düşük olduğu için yapılan indirimin hiçbir etkisi olmadı. 2008 yılı ikinci yarsından itibaren talepteki yüksek oranda durgunluk devam etti. Temmuzda 2008 yılına göre pazar yüzde 48 daraldı. Ağır ticari araç üreten tesislerde ve tedarikçilerinde çalışma günlerinin üçte ikisinde üretime ara verildi.
AĞIR TİCARİ ARAÇTAKİ KAN KAYBI BÜYÜYOR
Ocak-temmuz döneminde ise toplam ihracat, 2008'in aynı dönemine göre yüzde 49 azalarak 7.8 milyar dolar oldu. Ocak-temmuz döneminde otomobil ihracatı, yüzde 39 düşüş ile 223 bine, ticari araç ihracatı ise yüzde 58 azalarak 119 bin adede geriledi. Traktör ihracatı yüzde 22 azaldı ve 5054 adet düzeyinde gerçekleşti. Üretimin yüzde 71'inin ihraç edilmesi nedeni ile iç pazardaki talep azalmasına ek olarak, ihracattaki keskin daralma 2009'un yedi aylık döneminde de sürdü. Böylece araç üretimi yüzde 42, otomobil üretimi ise yüzde 33 azaldı.
Ocak-temmuz döneminde toplam üretim 480 bin adede gerilerken otomobil üretimi ise 301 bin adet oldu. Üretim, küçük kamyonda yüzde 95, midibüste yüzde 84, büyük kamyonda yüzde 84, minibüste yüzde 54, kamyonette yüzde 50 ve otobüste yüzde 21 azaldı. Traktör üretimi ise yüzde 55 geriledi. 2009'un ilk aylarında olduğu gibi, 2009 Ocak-Temmuz döneminde de ticari araç üretimi 5 yıl geriye giderek 2004 Ocak-Temmuz dönemi üretim değerlerinin altında gerçekleşti. Büyük kamyon üretimi 27 bin adet ile 2001 yılının düzeyinde kaldı.
