'Halkın otomobili'ni Porsche aldı

Alman Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi lideri Adolf Hitler tarafından German Auto Association’a (Alman Otomotiv Birliği) kurdurulan Volkswagen lüks spor otomobil üreticisi Alman Porsche’nin oldu.

Porsche, Almanca’da ‘halkın arabası’ olan ve Avrupa’nın en büyük otomotiv üreticisi haline gelen Volkswagen hisselerinin yüzde 50’sinden fazlasını ele geçirerek yönetimi devraldı.
Önceki gece bir açıklama yapan Porsche yönetimi, son yaptığı alımlarla Volkswagen’deki hisse oranını yüzde 42’den yönetimi devralabilmek için gerekli olan yüzde 50.7’ye çıkardığını belirtti.

İsveç’te çağrı yapacak
Avrupa’nın en büyük otomotiv şirketinde yönetimi ele geçiren Porsche, İsveç yasalarına göre Volkswagen’in bu ülkede hâkim ortak olduğu ağır vasıta üreticisi Scania’nın küçük ortaklarına da hisselerini almak için çağrıda bulunacak.

Ancak Porsche’den yapılan açıklamada Scania’nın kendileri için stratejik önemi olmadığı belirtilerek minimum bir fiyat teklifi yapılacağı ifade edildi. Porsche Volkswagen’de çoğunluğu ele geçirecek hisse miktarını geçtiğimiz yıl almak istemiş ancak spekülasyon nedeniyle fiyatların yükselmesi üzerine bu planı rafa kaldırmıştı.

En değerli şirket olmuştu
Volkswagen hisselerinin fiyatı o dönemde 1000 avroya kadar çıkmış ve Alman otomotiv devi dünyanın piyasa değeri en yüksek şirketi haline gelmişti. VW hisseleri pazartesi gününü Porsche’nin alım için belirlediği 200-250 avroluk sınırlara yakın bir seviyede 254.74 avrodan kapatmıştı.

Volkswagen ağustos ayında yaptığı açıklamada Ford’u geride bırakarak General Motors (GM) ve Toyota’nın ardından dünyanın üçüncü büyük otomotivcisi olduğunu belirtmişti.

Aslında Volkswagen ve Porsche’nin geçmişten gelen büyük bir bağları var. Alman Nazi Partisi lideri Adolf Hitler, 1931’de Avusturyalı mühendis Ferdinand Porsche’ye düşük maliyetli bir ‘halk’ otomobili yaratması emrini vermişti. O dönemde Porsche marka otomobiller üretilmemişti bile.

1932’de ortaya dört kişilik ilk sivil Volkswagen çıktı. Ancak Hitler, otomobilin ‘çirkin’ olduğunu söyleyerek hatlarını yumuşattı ve kendi tasarımıyla son haline getirdi. Ekonominin zor durumda olduğu bir dönemde ortaya çıkan ve Alman ekonomisini sırtlayan Beetle, yıllarca halk arasında kaplumbağa ya da tosbağa olarak anıldı.

Porsche ise 1947’de Ferdinan Porsche’nin oğlu Ferry Porsche tarafından kuruldu. 1948’de Porsche’nin ilk modeli olan 356 da Beetle şasisi üzerine yapılmıştı. Ferdinand Porsche 356 tasarımını yaparken oğluna yardım etmiş ve 1951 yılında vefat etmişti.

Tam kontrol istiyor
İki şirket geçmişte birçok projede ortaklaşa çalışmalarda bulundular. Aile şirketi olarak kurulan Porsche bugün yılda 100 bin pahalı ve lüks spor otomobil üreten bir şirket. Porsche Volkswagen operasyonuyla yılda 5 milyon araç üreten bir imparotorluğun sahibi haline geldi.

911 ve Cayenne modellerini üreten Porsche bu yıl Volkswagen’deki hisse oranını yüzde 75’in üzerine çıkarıp ‘tam kontrolü’ elde etmeyi planlıyor. Alman yasalarına göre hisselerin yüzde 25’ini elinde bulunduran azınlık ortak stratejik kararları veto edebiliyor. Ancak Volkswagen için yapılan bir özel yasal düzenlemeyle bu oran yüzde 20’ye çekildi. Hisselerin yüzde 20’si Volkswagen’in merkezinin bulunduğu Aşağı Saksonya Eyaleti’nin elinde bulunuyor.

Sendika endişeli
Porsche bu yasal düzenlemeyi Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götüreceğini açıklamış ve Avrupa Komisyonu’ndan da destek görmüştü. Ancak hükümetin yasada bazı değişiklikler yapması üzerine taraflar anlaşmaya varmıştı.

Porsche piyasada satın alma opsiyonlarını kullanarak ve diğer yatırımcılara da fark ettirmeden büyük oranda Volkswagen hissesinin sahibi olmuştu. Ancak Volkswagen’de örgütlü IG Metall sendikası Porsche’nin yönetimi devralmasıyla birlikte işçi çıkarmanın gündeme geleceğinden endişe ediyor. Ancak Porsche ise uzun dönemli bir yatırımcı olduğunu belirterek iddiaları reddediyor.

Bentley’in de sahibi
VW 2007’de 109 milyar avro ciro yaparken, otomotivin son dönemde parlayan yıldızı Porsche 2006-2007 mali yılını 7 milyar avro ile kapattı. Porsche de 11 bin 600 kişi çalışıyor. Audi, Seat, Skoda, Bentley, Lamborghini ve Bugatti markalarına da sahip olan Volkswagen, ağır vasıta üreticileri Scania’da da hisselerin çoğunluğunu kontrol ediyor. Scania’nın Alman rakibi MAN’ın da Volkswagen’de yaklaşık yüzde 30 hissesi bulunuyor.