Havayastığı çeyrek asırda dize kadar ulaştı...
 
Havayastığı ya da orijinal adıyla airbag, teknolojisinin icadı otomobil içinde güvenlik açısından önemli bir dönüm noktasını temsil ediyor. Bu alanda gerçek anlamda ilk adım atan şirketlerden biri Mercedes Benz oldu.

Alman marka, geçen yıl bu teknolojide çeyrek asrı geride bıraktı. Amerikan, Japon ya da Avrupalı otomotiv devleri hızla bu teknolojiyi otomobillere ve daha sonra ticari araçlara uygulamaya başladı. Bugün otomobil içinde sayıları 9-10'u bulan hava yastıkları temelde içeride bulunan yolcuların bir çarpma anında sert kısımlara çarpıp zarar görmesini önleme felsefesiyle hareket ediyor.

Hava yastığı kavramının telaffuz edilmesi aslında 1950'li yılların başına kadar girdiyor. Ancak bunlar patenti alınsa da‚ sürücünün hava yastığını bir düğmeye basarak açmak zorunda olması' benzeri olgunluğu tartışılacak fikirlerdi. Tartışmalarda önemli konulardan biri hava yastığını gazla doldurması için kullanılan barut dolu fişeğin fabrikada nasıl saklanacağı ve otomobile monte edildikten sonra nasıl güvenlik önlemleri alınacağı oldu. ABD'de 1984'te büyük tartışmalarla kabul edilen bir yasa tasarısı, hava yastığı teknolojisinin geliştirilmesini hızlandırdı. Emniyet kemeri kullanılmamasının doğurduğu tehlikeye dikkat çeken yasa, üç yıl içinde tüm yeni otomobillerde otomatik olan güvenlik donanımlarının olmasını zorunlu kılıyordu.

Emniyet kemerinin mucitlerinden biri olan Volvo ise başından beri hava yastıklarının emniyet kemeriyle kullanılmasını iddia ediyordu; sonuç İsveçli şirketi haklı çıkardı. Son çeyrek asra yoğunlaşan hava yastığı teknolojisi kendi içinde hızlı gelişmelere sahne oldu. Başlangıçta sadece sürücüye yönelik başlayan bu güvenlik yastığı zaman içinde araç içi yolcularına ve aracın tüm içini kapsayacak düzeye ulaştı. Son birkaç yıldır gündemde olan Toyota'nın öne çıkardığı diz hava yastığı sadece gövde kısmının değil tüm vücudun korunmasındaki adımlardan biri oldu.

Güvenlik konusunda sürekli atılım içindeki Volvo'nun bugün tüm modellerinde artık hava perdesi adıyla arka koltukları da kapsayan hava yastıkları standart olarak kullanılıyor. Üstü açık cabriolet modeli C70'te ise kapıya monte edilen hava perdesi çarpışma sırasında yukarı doğru açılarak ve şişkinliğini koruyarak otomobilin takla atması durumunda da güvenlik sağlıyor.

Belli bir hızın üzerindeki çarpmalarda sistem sensörler vasıtasıyla devreye girip saliselerle ifade edilecek bir sürede balonvari yastıkların içine hava dolduruyor. Tabii bu sistemin tetiklenmesi tıpkı bir tabanca mantığıyla oluyor. Sensörlerin uyarısıyla hava yastıklarını barındıran mekanizma içinde bulunan fişekte bir barut ateşlemesi yaşanıyor. Patlama ile çıkan gaz yastıkların içine dolarak onların şişmesini sağlıyor. İşte bu yüzden hava yastıklarının açılması büyük bir gürültüyle oluyor.