Üretimde hızlı düşüş
Otomotiv üretimi hızlı düşüş içinde
Türkiye'de otomotiv üretimi, 2009'un ilk yarısında 2008'in aynı dönemine göre yüzde 44,8 oranında gerileyerek yaklaşık 394 bin adetle sınırlı kaldı. İhracat da yarı yarıya azaldı.
PricewaterhouseCoopers'ın (PwC) üç ayda bir hazırladığı küresel otomotiv sektörüne ilişkin rapora göre, 2009 yılında şu ana kadar birçok bölgede ekonomik yavaşlama görülürken, piyasayı ve sektör oyuncularını desteklemek için yapılan müdahaleler göze çarpıyor. Teşvikler, uygun kredi, gümrük tarifelerinin artırılması ve vergi indirimleri gibi müdahaleler otomotiv piyasasında kısa ve orta vadede küçük de olsa bir rahatlama sağladı.
PwC Otomotiv Sektörü Uzmanı Calum MacRae konuyla ilgili açıklamasında, "Otomotiv sektörünün evrimi bu müdahalelerle geçici bir süre yavaşlamış olsa da, sektörün ekonominin çarpanı olma rolü doğrudan aksiyon alınmasındaki temel unsuru oluşturuyor. Avrupa Birliği'nde 2008 4. çeyrek rakamları istihdamda en büyük kaybın otomotiv sektöründe yaşandığını ortaya koyuyor" dedi.
DOĞU AVRUPA
Otomotiv üretiminde Doğu Avrupa bölgenin yüzde 90'ını karşılayan Rusya, Türkiye ve Ukrayna'nın hakimiyetinde. 2008 yılıyla kıyaslandığında bu üç ülkenin üretiminin yaklaşık yüzde 39 gerileyerek 1,5 milyon adet olması bekleniyor. Rusya'da araç satışlarının yüzde 40 düşüşle 2009'da 1,7 milyon adet olması bekleniyor.
PwC Türkiye Otomotiv Sektörü Lideri Murat Sancar, Türkiye'deki gelişmeleri şöyle değerlendirdi:
"2008'in son çeyreğinden itibaren, iç satış ve ihracat rakamlarındaki düşüşle küresel krizin Türk otomotiv sektörü üzerindeki etkisini gördük. Mart ayında geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre üretimde yüzde 50'leri aşan düzeyde gerilemeye şahit olduk. Otomotiv Sanayii Derneği'nin verilerine göre 2009'un ilk yarısında otomotiv üretimi 2008'in aynı dönemine göre yüzde 44,8 oranında gerileyerek yaklaşık 394 bin adetle sınırlı kaldı, ihracat da yarı yarıya gerilemiş durumda. Piyasayı canlandırmak için yapılan
vergi indirimi gibi krizin etkilerini azaltmaya yönelik uygulamaların yanı sıra uzun vadeli politikaların da oluşturulması önem arz ediyor. Hükümetin almış olduğu tedbirler kısa vadede sektör açısından olumlu gelişmeler sağladı. Bununla birlikte kalıcı faydalar sağlanması ve 2012 ve sonrası için konan hedeflere ulaşabilmek için geleceğe yatırım yapmak, bu çerçevede AR-GE faaliyetlerinin önünü açacak her türlü girişim, sektör hedeflerine ulaşmada en önemle konuların başında geliyor."
AVRUPA BİRLİĞİ
PwC'nin daha önceki analizlerinde de belirtildiği gibi, AB'de hükümetlerin yaptığı müdahaleler, bölgenin satışlarında ABD kadar yüksek bir gerilemeden korudu. AB'de Nisan ve Mayıs aylarındaki araç satış rakamları yıllık ortalama 13,5 milyon adetlik araç piyasasının olduğunu gösteriyor. PwC'nin analizine göre; bu düzeydeki satışlarla AB'de araç satışının 2008 yılına göre yüzde 15'lik gerileme ile 14,7 milyon adet olması bekleniyor. Bu düşüşte, sektörün stokları eritmesinin yanı sıra 2009'da Avrupalı
oyuncular için önemli ihracat pazarlarının kaybı da etkili oldu.
KUZEY AMERİKA
19 aydır durgunluk içerisinde olan ABD otomotiv piyasasında 2009'un ilk yarısında hafif ticari araç satışı en düşük seviyesine geriledi. Yılın ikinci yarısı ile birlikte satışların 10 milyon düzeyini zorlaması bekleniyor ancak bu ilerleme 2009 yılının 9,9 milyon adetlik satışla sınırlı kalarak 2008 yılı satışlarının yüzde 25 gerisinde olacak.
ASYA PASİFİK
2009'un ilk çeyreğinde Japonya'nın ihracatı yüzde 63 gerilerken; Kore'nin ihracatı biraz daha iyi bir sonuçla yüzde 36 düştü. Kore'de vergi teşvikleri devreye girerken Japonya'da mali önlemler yeşil teknolojiyi teşvik etmek üzere alındı. Bu nedenle yılın ikinci yarısında bu iki pazarda da taleplerin artması bekleniyor. Bununla birlikte, 2009 yılında Japonya'daki üretimin yüzde 25 gerileyerek 8,1 milyon adet olması ve Kore'de de 700 bin adetlik düşüşle üretimin 2,9 milyonda kalması bekleniyor.
Çin'de 2009'un ilk çeyreğinde satışlar yüzde 7 artarken, hükümetin teşvikleri Nisan ve Mayıs aylarında satışların yüzde 34 ve yüzde 36 oranında artmasını sağladı. Bununla birlikte bu hızlı artışın yılsonuna kadar sürmesi beklenmiyor. Çin'de otomotiv satışlarının 2009 yılında yüzde 18 oranında artması bekleniyor. Hindistan'da ise Kongre Partisi'nin tekrar iktidara gelmesiyle iş dünyası hükümetin ekonomik büyümeyi hızlandırmak için daha agresif adımlar atması beklentisinde. Hindistan'da 2009'un ilk
çeyreğinde hafif ticari araç satışı yüzde 0,3 gibi düşük bir artış yaşarken siyasi belirsizliğin giderilmesi ve ekonomik performansın daha iyiye gitmesiyle 2009'un sonunda yüzde 5 artışla 1,7 milyon adet satış öngörülüyor.
GÜNEY AMERİKA
Ekonominin gerilemesi ve yaşanan kredi krizi ile 2008'in son çeyreğinde yüzde 25 gerileyen Brezilya otomotiv sektörü toparlanma sürecine girdi. Hükümetin endüstriyel ürünleri vergisindeki yüzde 100'lük indirim satışları hızla yükselmesine neden olurken yeni araç satışında yüzde 48 artış yaşandı.
