Üretimde liderlik Renault'a geçti
Otomotiv sektöründe derinleşen kriz taşıt aracı üretim ve ihracatında Ford Otosan'ın liderliğinin Oyak Renault'a geçmesine neden oldu. Premium sınıf satışlarda son 3 yılın birincisi BMW'nin yerini ise Audi aldı.
Otomotiv sektörüne 2008'in son aylarından itibaren ağır darbe vurmaya başlayan kriz, markaların sektördeki sıralamalarını da değiştirdi. Son 3 yıldır en fazla otomobil ve hafif ticari araçtan oluşan taşıt araçlarını üreten ve ihraç eden Ford Otosan, tahtını Oyak Renault'ya bırakırken, premium sınıf satışlarda son 3 yılın birincisi BMW'nin yerini Audi aldı. İhracatını oran olarak en fazla artıran marka ise yüzde 350 ile Honda oldu.
Sadece ticari araç üretimi yapan Ford'un üretim ve ihracatta sayısal olarak gerilemesinin en büyük nedeni Avrupa pazarında yaşanan daralma oldu. Önceki yıl 221 bin 700 araç ihraç eden Ford, 2008'de 217 bin 800 araç ihraç etti. Oyak Renault ise aynı dönemde 252 bin 200 otomobil ihraç etti.
Yine üretilen toplam taşıt aracı sayısında da Oyak Renault 286 bin 600 bin araçla 268 bin 700 araç imal eden Ford'un önünde liderliğe oturdu. Sadece otomobil üreten Oyak Renault ise 2008'de özellikle imalatına başladığı Clio Grand Tour ile önemli bir hamle yaptı. Oyak Renault'nun ihracatının 148 bin 17 adeti Clio HB ve Clio Grand Tour modellerinden oluştu.
Tofaş üçüncü, Toyota düşüşte
Adetsel olarak ihracatta Oyak ve Ford'u, 58 bin otomobil ve 152 bin hafif ticari araç olmak üzere toplam 209 bin 400 adetle Tofaş izledi. Tofaş'ın ihracatı ise Linea modelinin katkısıyla yüzde 43 arttı. Toyota Türkiye'nin 2006'da 160 bin 400 olan otomobil ihracatı, 2007'de 154 bin 300'e, 2008'de ise 119 bin 500 adete düştü. İhracatta oransal olarak en büyük çıkışı Rusya pazarına önemli miktarda Honda Civic gönderip, ihracatını yüzde 350 artırarak 34 bin 900 adete çıkaran Honda Türkiye oldu.
Pazardaki önemli bir değişiklik de en çok otomobil satan markalarda yaşandı. Renault, uzun yıllardır sürdürdüğü birinciliği 46 bin adetle korudu, ikinciliği ise 28 bin 600 adet satışla Hyundai, Fiat'tan aldı. En çok hafif ticari araç satan markalarda liderliği Ford Otosan 48 bin100 adetle sürdürürken, ikinci 34 bin 400 adetle Fiat oldu. Hafif ticari ve otomobil satışları toplamında ise Ford 74 bin adetle pazar lideri oldu.
Premium markalarda lider Audi
Mercedes, BMW, Volvo, Jaguar, Chrysler, Audi markalarının oluşturduğu premium segmentte ise son 3 yıldır süren BMW liderliği bozuldu. Audi, gerek kasa değişimleri gerekse yeni modellerin desteğiyle 5 bin 404 adet satışa ulaştı ve 4 bin 849 adet satan BMW'nin önüne geçti. Üçüncü sırada ise 4 bin 673 adetle Mercedes yer aldı. Peugeot Otomotiv hafif ticaride satışlarını yüzde 41.2 oranında artırırken pazardaki ilk 10 marka içinde en fazla satış artışı gösteren marka oldu.
Segmentlerde de değişim var
2008'de otomobil satışlarının yüzde 83'ünü vergi oranları düşük olan A (mini), B (küçük) ve C (orta) segmentlerinde yer alan araçlar gerçekleştirdi. En yüksek satış adetine 126 bin adet ve yüzde 41 pay ile C segmenti (Focus, Megane vb) ulaştı. Ardından 124 bin 100 adetle küçük B segmenti Clio, Albea gibi modeller geldi. Oysa 2007'de B sınıfı araç satışı yüzde 43 ile birinci sıradaydı.
2008'de genelde filo araçlarının tercih edilmesi ve C sınıfı otomobillerin fiyatının B'ye yaklaşması artışın nedeni oldu. En yüksek satış daralması yüzde 39 ile A sınıfta oldu. 2008'de dizel otomobil satışları 2007'ye oranla yüzde 20 gerilerken, 305 bin 900 adet otomobil satışının 151 bin 200'ü yani yüzde 49'u dizellerden oluştu. Otomatik vitesli araç satışlarının payı ise yüzde 26'dan 29'a yükseldi.
Türkiye bir basamak geriledi
Avrupa Otomobil Derneği (ACEA) verilerine göre Türkiye, 2008'deki 305 bin 998 adet otomobil satışıyla Avrupa binek otomobil pazarında önceki yıla oranla bir sıra gerileyerek 9'uncu oldu. 2007 ve 2008 yılları toplam binek otomobil pazarı kıyaslandığında Avrupa'da en belirgin düşüş yüzde 43.3 ile İzlanda'da gerçekleşti. Hafif ticari araç satışlarında ise 2006'da Avrupa'da 4'üncü olan Türkiye, 2007'de 5. sıraya gerilemişti. Türkiye 2008'de de yüzde 20.8 düşen hafif ticari satışlarıne rağmen 188 bin 25 adetle 5'inci sıradaki yerini korudu. Avrupa'daki hafif ticari pazarda en belirgin düşüş yüzde 55,8 ile yine İzlanda'da gerçekleşirken ardından yüzde 42,6 ile Letonya geldi
