Kapıkule'de rüşvetin belgesi
Kapıkule'de 'free shop'çuların rüşvet kayıt defteri ortaya çıkarıldı. Ağca yurtdışına kaçtığında Gümrük Müdürü olan ve Tüzmen'in İstanbul'a atadığı Fikret Bircan da defterdeki isimlerden.
Kapıkule'deki rüşvet operasyonuyla ilgili müfettiş raporunda, Milliyet Genel Yayın Müdürü Abdi İpekçi'nin katili Mehmet Ali Ağca'nın yurtdışına kaçtığı dönemde Kapıkule Gümrük Muhafaza Müdürü olan ve 2005'te Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen'in İstanbul Gümrükler Başmüdür Yardımcılığı'na atadığı Fikret Bircan da içki ve sigara kaçakçılığı yapan "free shop"çulardan rüşvet almakla suçlanıyor.
Ağca'nın 25 Kasım 1979'da tutuklu olduğu Maltepe Cezaevi'nden kaçırıldığı dönemde Kapıkule'de görev yapan ve bu nedenle soruşturma geçiren Bircan'ın adı, "free shop"çuların rüşvet defterinde çıktı. Deftere "Muh.Baş Müd. Fikret, Muhf Başmd Fikret Bey" diye kaydedilen Bircan, Tüzmen tarafından İstanbul'a atanmadan önce, Kapıkule Gümrük Muhafaza Başmüdür Yardımcısı olarak görev yapıyordu.
169 kişinin adı var
Edirne Savcılığı'nın yürüttüğü operasyon kapsamında, gümrük çalışanlarını ve polisleri rüşvete bağlayan, Bulgaristan'dan günübirlik gelenlerin pasaport bilgilerini kullanarak yurtiçine gümrüksüz içki ve sigara sokan "free shop"çuların tuttuğu deftere göre, 2002 ile 2005 yılı içinde toplam 169 gümrük amir ve memuru rüşvete bağlanmış.
Sekiz gümrük müfettişi tarafından hazırlanan 25 Ocak 2006 tarihli soruşturma raporunda, Fikret Bircan'la birlikte, aralarında üst düzey gümrük yöneticilerinin de bulunduğu 169 kişi hakkında rüşvet almaktan dava açılması isteniyor.
70 milyon euroluk kaçak
Savcılığın soruşturma dosyasına giren rapora göre, haklarında soruşturma yapılan dört "free shop" mağazası, 2002 ile 2005 yılları arasında 108 milyon euroluk ciro yaparken, bunun 70 milyon 539 bin euroluk kısmını yurda kaçak olarak sokulan içki ve sigaradan sağlamış. Raporda, bir kısmı tutuklu olan toplam 169 amir ve memurun aldıkları rüşvet karşılığında kaçakçılığa göz yumdukları belirtiliyor.
Aynı soruşturma kapsamında bir kısmı tutuklu bulunan 60 dolayındaki memurun da "memuriyetten çıkarılması" isteniyor.
Müfettişlerin tespitleri
Gümrük Müfettişleri, iki "free shopta" ele geçen defterdeki hangi memura ne kadar rüşvet verildiğine ilişkin kayıtlar için "rüşvetin belgesi" değerlendirmesini yaparken, şu tespitlerde bulundu:
"2002-2005 yılları arasında toplam 169 gümrük amiri ve memuru Monet ve Vivarini şirketi mağazalarından belgelerde kayıtlı bir şekilde Kapıkule'de bedelsiz olarak bu listelerde kayıtlı tutarlar değerinde aynı zamanda kaçak olan eşyayı rüşvet olarak almışlardır. (...) Sağlanan menfaatlar neticesinde kaçakçılık fiillerinin işlenmesine göz yumulmuş olunmaktadır. Böylece rüşvetin belgesine ulaşılmış bulunmaktadır. (...) Burada gümrük görevlileri hem bu firmaların gümrük işlemlerini yapma sebebiyle, hem de bunların kaçakçılık faaliyetlerini men ve takip görevleri sebebiyle yapmama karşılığında rüşvet almış durumdadırlar. Mağaza yetkilileri de kurulmuş bu düzen içinde bu şekilde rüşvet vererek, faaliyetlerini icra etmektedirler."
Ele geçirilen defterlerde başka kurum (polis) ve kuruluşlardaki resmi görevlilere de rüşvet verildiğine ilişkin kayıtlar bulunuyor.
Tel üzerinden kaçakçılık
Gümrük müfettişlerinin raporunda Kapıkule'de yapılan içki ve sigara kaçakçılığı yöntemleri arasında, tel üzerinden geçirilen malların araçlara yüklenmesini içeren 'sallama' dahil, üç yöntem şöyle anlatılıyor:
Bİrİnci yöntem: Türkiye'ye otobüsle yolcu olarak giriş yapan şahısların üzerinden otobüs şoförlerinden temin edilen yolcu isim ve pasaport listesindeki kişilerin adına kesilen fişlerle kaçak içki ve sigaralar poşetler halinde otobüslere yükleniyor. Fişler otobüs şoförüne teslim edilirken kontrol sırasında yolcuların malların kendilerinin olduğuna dair beyan vermeleri sağlanıyor. Bu mallar İstanbul'a yaklaşıldığında malın asıl parasını ödeyenler tarafından yolda karşılanıp teslim alınıyor. Bu mallar için yolculara ödeme yapılmıyor, sadece şoförler 100-200 euro taşıma ücreti alıyorlar.
Teslimat Edirne'de
İkİncİ yöntem: Türkiye'ye giriş yapan Bulgaristan vatandaşları yasal hakları olan 3 paket sigara 4 şişe içki hakkını kullanarak önceden hazırlanmış olan malları "free shoptan" alıp kendilerini karşılayan kaçakçılık organizasyonu elemanlarına veriyorlar. İçki ve sigara için cebinden hiç harcama yapmayan Bulgar vatandaşları, "taşıyıcılık" işi için parça başına 1-1.5 euro alıyorlar. "Taşıyıcı"lar malları "toplayıcı"lara götürüyor ve mallar Edirne'deki bazı adreslerde, piyasaya süren kişilere teslim ediliyor.
Üçüncü yöntem: Giriş yapan otobüs yolcularının listeleri "bir şekilde" mağaza çalışanların tarafından ele geçiriliyor. Otobüs mağazaya uğramadan yolcular adına satış fişleri kesilip içki ve sigaralar, gümrük lojmanları bölgesinde "sallama" yapılarak mallar tel örgü dışına çıkarılıyor, oradan da şahısların anlaşmalı olduğu kişiler aracılığıyla alınıyor.
