Düziçi Genel Bilgi
Akdeniz Bölgesi’nde, Osmaniye İline bağlı bir ilçe olan Düziçi, kuzeybatısında Kadirli, kuzeydoğusunda Andırın, doğusunda Amanos Dağları ve Bahçe ilçesi, güneybatısında ise Osmaniye Merkez ilçe ile çevrilidir. Düziçi kendi ismini taşıyan ovanın kenarında kurulmuştur. Ova dışında kalan alanlar dağlık ve engebelidir.
İlçe topraklarını kuzey ve batı sınırını oluşturan Ceyhan Nehri ile ilçenin ortasından geçen Sabun Çayı sulamaktadır. Ayrıca Kızılca, Deliçay, Bağlama, üzümlü ve Çamiçi dereleri de ilçenin diğer akarsularıdır. İl merkezine uzaklığı 32 km.dir. Deniz seviyesinden 440 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 460.090 km2 olup, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 90.841’dir.
Doğal bitki örtüsü maki olup , ilçenin etrafındaki dağlar ormanlarla kaplıdır. Bu ormanlarda çam ve yayvan yapraklı ağaçlar bulunmaktadır. İlçede Akdeniz iklimi hüküm sürmekte olup, yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı geçmektedir.
İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında pamuk, buğday, arpa, mısır, yer fıstığı gelmektedir. Az miktarda da turunçgiller yetiştirilir. Ayrıca sebze, meyve ve zeytin de yetiştirilir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan yetiştirilmektedir. İlçede sanayi gelişmemiş olup, bir adet çırçır fabrikası, süt ve süt ürünleri fabrikası ile bir adet mandıra bulunmaktadır.
İlçenin eski Çağ tarihi konusunda yeterli bir araştırma yapılmamakla beraber, yöredeki ilk yerleşimin Paleolitik Çağa kadar indiği çevredeki bulgulardan anlaşılmaktadır. Bilinen ilk yerleşim MÖ.VIII.yüzyılda Hititler dönemine aittir. Çevresindeki Karatepe Hitit yerleşimi, Çercioğlu Köyü’ndeki Domuztepe kalıntıları, Böcekli Beldesinde neolitik döneme ait mağaralar ve Alibozlu Mağarası Hitit yerleşimini belgelemektedir. Ayrıca ilçe yakınından geçen Anadolu’yu Suriye’ye bağlayan ticaret yolları burada tarihin erken çağlarından itibaren bir yerleşim olduğuna açıklık getirmektedir.
Hititlerden sonra Asurlular, Persler, Makedonyalılar buraya hakim olmuşlardır. Büyük İskender İmparatorluğu’nun parçalanmasından sonra Çukurova ile birlikte Düziçi yöresi de Seleukosların payına düşmüştür. Ardından Romalıların egemenliğine girmiştir. MS.395’de Roma’nın ikiye ayrılmasından sonra Adana ile birlikte, Doğu Roma’nın (Bizans)yönetimine girmiştir. Bizans hakimiyeti VII.yüzyıl ortalarına kadar devam etmiştir. Abbâsilerle, Araplar bu bölgeye akınlar düzenlemişler ve kısa bir süre sonra 965 yılında Bizanslılar yöreye yeniden egemen olmuşlardır. I.-II. Haçlı seferlerinden yöre etkilenmiştir.
Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türkmen boylarından bazıları yöreye yerleşmişler, Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılmasından sonra 1335’te Ramazanoğulları Beyliğinin eline geçmiştir. 1336 yılında Memlûklular bölgeyi hâkimiyetleri altına almışlardır. 1378 yılında Ramazanoğulları Beyliği döneminde bölgede ziraat ve hayvancılık yeniden gelişmiş, kent ve yollar îmar edilmiştir. Yavuz Sultan Selim’in Mısır Seferi sırasında Osmanlı topraklarına katılmıştır.
Yörede Osmanlı egemenliği XIX.yüzyılda kadar sürmüştür. Mısır Hıdivi Mehmet Ali Paşa’nın isyanı üzerine oğlu İbrahim Paşa Çukurova yöresi ile birlikte Düziçi’ni de Mısır topraklarına katmıştır. Osmanlılarla Mısır Hıdivi arasında yapılan 1834 Kütahya Antlaşması ile yöre yeniden Osmanlı topraklarına dahil olmuştur.
Eski ismi Haruniye olan ve Maraş Sancağına bağlı Bahçe kazasının bir nahiyesi olan Düziçi, I.Dünya Savaşı’nda İngilizlerin ve Fransızların işgaline uğramıştır. Çukurova’da başlayan direniş hareketleri sonucunda bölgede çete harbi başlamış, 1921’de Kuvayı Milliye’nin direnişi karşısında Fransızlar zor durumda kalmışlar, bunun sonucu olarak da 20 Ekim 1921’de Yeni Türkiye Cumhuriyeti ile yapılan Ankara Antlaşması ile bölgeyi terk etmişlerdir.
Cumhuriyet döneminde hızla büyüyen Haruniye ile yakınındaki Hacılar birleştirilerek tek bir kent durumuna getirilmiştir. Bahçe ilçesine bağlı olan bu yerleşim 1980 sonrasında Düziçi adı ile ilçe konumuna getirilmiştir. Osmaniye’nin 1996’da il olması ile Düziçi de buraya ilçe olarak bağlanmıştır.
İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Gindarus kent kalıntıları, Roma dönemi Su Kemeri, Roma Mezar Taşları bulunmaktadır. Ayrıca ilçede Haruniye Kaplıcaları bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.duzici.gov.tr adresinden alınmıştır.
