Ağaçtan yapılan ve hala Ardahan merkeze bağlı köylerde sayılı sayıda üretilen teşi (öreke), doğal yünün eğrilerek düzgün ve kesintisiz bir ipliğe dönüşmesini sağlayan en eski araçlardan biri. Ardahan'ın Hasköy köyünde eskiden her evde kullanılan teşiyi şimdi sadece yaşlı kadınlar kullanıyor. Son 20 yıldır teşiyi sadece çorap yapmak için yünü eğirtmede kullandıklarını belirten kadınlar, teknolojinin gelişmesiyle insanların hazıra alıştırıldığını, tembelleştirildiğini ve işlevsiz pozisyona düşürüldüğünü söylüyor. Yaşı 50'yi geçen kadınlar, öreke ile ilgili hatıralarını ve deneyimlerini genç kızlara aktarıyorlar.

Eskiden genç kadınların çıra başında çevirdiği teşinin şimdilerde sadece bir süs eşyası gibi kullandığını söyleyen Nuray Alkan (55), "Genç gelinler sobayı karıştırırken bir eliyle de teşiyi kullanırlardı. Soba başındaki eğirttiği yünün aynı kalınlıkta gelmesi ise büyük bir marifet sayılırdı" dedi. Öreke ile yapılarak elde edilen ince ipten evin değer verilen kişisine çorap ve hırkanın örüldüğünü anlatan Alkan, şunları kaydetti:

"Eskiden kadınlar eğirttikleri ipleri ve o iplerden elde ettikleri malzemeyi yarıştırırlardı. Her genç kadının mutlaka bilmek zorunda olduğu bu eğirtme ve örgü marifeti yarıştırılırdı. Ailede en kıymetli kişiye yapılacak çorap ve hırka, uzun uğraşlar sonucu elde edilen 'Senex' ipinden yapılırdı. Ve o çorabın narin ve kıymetli oluşunu ölçmek için yüzükten geçirirlerdi. Eğer çorap yüzükten geçerse o zaman evin kıymetli bireyine verilirdi. Bu da o kadının evin en marifetli kişisi olduğu anlamına gelirdi."

iha

Yayın Tarihi : 21 Ocak 2012 Cumartesi 14:19:38

Güncelleme :21 Ocak 2012 Cumartesi 14:36:08