Ahlatlı gençler hamur gibi yoğurdukları taşı önce bir dantel gibi işleyip motifler veriyor, ardından türküler eşliğinde duygularını taşa nakşederek asırlık geleneği günümüzde de yaşatmaya çalışıyor.

Akranları duygularını, sanatını, yeteneğini bir ressam gibi, kağıda, tuvale nasıl kalemiyle fırçasıyla aksettiriyor ise, Bitlis'in Ahlat ilçesindeki gençler ise duygu ve yeteneklerini kesici aletler ile taşa nakşediyor. Kimi ay yıldızı, kimi Türk Bayrağını, kimi çeşitli desen ve nakışları, kimi de taşlara kendi ürettiği motifleri işliyor. Adeta bir ressamın tuvaline çizdiği resim gibi, onlarda taşları işleyerek çeşitli desen ve motifler üreterek adeta tablo yapıyor. Ahlat'taki onarca tarihi yapılar, kümbetler, 2'inci Orhun abideleri sayılan tarihi Ahlat Selçuklu mezarlığı, motiflerle süslü Ahlat mezar taşları Ahlattaki taş ve taş işçiliğinin önemini geçmişten günümüze yansıtıyor. Bu vesile ile İş kur ile Ahlat Halk Eğitim Merkezi Müdürlüğü (HEM) ortaklaşa açtıkları kurs ile ilçenin asırlık geleneği olan taş ve taş işçiliği gençlere öğretiyor.

HEM Müdürü Necat Aydoğan, Ahlat taşı ve taş işçiliğinin asırlardan beri günümüze kadar geldiğini ifade ederek, taş ve taş işçiliğin yöre insanları için önemini vurguladı. Van Gölü kıyısındaki Ahlat'ta kültürünü günümüze taşıyan en önemli unsurlardan birisinin de taş olduğunu anlatan Aydoğan şöyle konuştu:

"Son zamanlarda unutulmaya yüz tutan Ahlat taş işçiliğin aslına uygun olarak günümüz mimarisine kazandırılması amacıyla HEM ve İş kur işbirliği ile bir kurs açtık. Amacımız unutulmaya yüz tutan taş işçiliğini yeniden aslına uygun olarak gençlere öğreterek gelecek nesillere aktarmaktır. İlçede ilkel yöntemlerle çıkarılan taşlar, kaya kütleleri halinde işlenerek adeta tablo yapılıyor. Ahlat evlerinde süs ve aksesuar olarak kullanılan işlenmiş taş ustalığı yok olmaya yüz tutarken, Ahlat Halk Eğitim sürdürüldüğü ve iş kurun hazırladığı proje ile bu sanat günümüzde de yaşatılmaya çalışılıyor. Gençler sert taşları işleyerek çeşitli motif ve bezemeleri bunlara aksettiriyor. Taşın madenlerden alınıp her merhalesinin el işçiliği ile taşa desen ve motif veriliyor. Bizim temel amacımız ocaktan ham haliyle çıkarılan Ahlat taşımıza kişilerin de duygu ve yeteneklerini de eklemek suretiyle, taş ile geçmişin derinliklerini yaşayan ve bu kültürel bağı hissederek taşlara işleyen gerçek ustalara ihtiyacımız var. Geçmişten günümüze gelen bu kültürün devam etmesini istiyoruz. Yapay malzemeler ile bazı şeyler yapmak mümkün ama taşa duygu yüklemek, taşı bir hamur gibi yoğurmak, bir dantel gibi işlemek gerçekten maharet isteyen bir olaydır. Biz gençlerimizi bu mahir ellerle yetiştirmek istiyoruz. Halen bölge mimarisinde önemli olan bu taşımız, gerek modern yapılarda gerek tarihi eserlerin onarımında halen kullanılan önemli bir yapı malzemesidir. Bu bağlamda geçmişten günümüze kadar gelen taş ve taş işçiliğini yaşatmak zorundayız"

Gençler ise Ahlat taşını bir hamur gibi yoğurmanın zorluğuna vurgu yaparak, taşa motif vermenin desen vermenin bir sanat olduğunu ifade ederek şöyle konuştular:

"Öncelikle ilçemizde bulunan taşları alarak, bunların işlenmesi, kullanım alanları ve örülmesi gibi işlemleri öğreniyoruz. Çalıştıkça, el hünerlerimizi geliştirdikçe önce taş işçiliğini ardından da taş ustalığını öğreniyoruz. Ahlat taş ustalığı herkes tarafından yapılamaz. Ahlat taş ustalığı farklıdır. Emek isteyen sabır isteyen bir iştir. Biz duygularımızı taşa nakşediyoruz. Ruhumuzun derinliklerinden gelen istek ile yaptığımız eserlere duygularımızı işleyerek bir dantel gibi işliyoruz. Herkes hamura şekil verilebilir ama Ahlat taşına şekil veremez. Bu işin ustaları farklıdır. Biz de bu farklı ustalardan olmak için buradayız" dedi.

Gençler çalıştıkları atölyede, duygu dolu yürekleri ile seslendirdikleri Ahlat türküleri, kesici aletlerinin taşlarla birlikte çıkardığı melodilerle gençlere adeta ahenk veriyor. Gençler ise bu ahenk ile taşarla desen vererek geçmişten günümüze bir sanatı yürütmenin keyfiyle taşları işleyip duygularını taşa yüklüyor.