Erzurum 'doğu’nun orman zengini'
Erzurum, sahip olduğu ‘Orman Köy’ ve ‘Ormana Bitişik Köy’le birlikte ormanlık alanda yaşayan nüfus açısından da Doğu Anadolu Bölgesi’nin lideri durumunda. Ağrı, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Hakkari, Iğdır, Ardahan, Kars, Malatya, Muş, Tunceli Van’ın da içinde bulunduğu Doğu Anadolu Bölgesi’nde, en fazla ‘orman köy’ ve ‘ormana bitişik köy’ sahibi olan Erzurum’da, buna rağmen ormana dayalı sanayinin bulunmayışı büyük bir ihmal olarak değerlendiriliyor.
Ormanlık alan açısından Oltu, Olur, Narman ve Şenkaya, Erzurum’un en zengin ilçeleri durumundayken, en fazla göç hareketleri de yine bu ilçelerde görülüyor. Erzurum, bölgenin orman zengini olmasına karşın, yakacak odununu bile Amasya, Bolu ve Tokat’tan karşılıyor. Bunun yanında ildeki ormancılık faaliyetlerinin sanayiye yoğunlaşmaması, ormanlık alanlarda yapılması gereken güncellemeleri sekteye uğratırken, inşaat sektörü için kereste ve sanayilik odun üretimi ise yok denecek kadar az bir düzeyde bulunuyor.
ORMAN VE ORMANA BİTİŞİK KÖYLERDE YAŞAYAN NÜFUS 146 BİN KİŞİ
Erzurum, bulunduğu bölge itibariyle orman varlığı yüksek illerin başında geliyor. ORKÖY verilerine göre, Erzurum’da 350 ‘Orman Köy’ bulunurken, bu köylerde yaşayan toplam nüfus ise 77 bin 678 olarak kaydediliyor.
Kayıt altına alınan veriler ışığında, Erzurum’da ‘Ormana Bitişik Köy’ sayısının da 311 olduğu öğrenilirken, 68 bin 333 kişiden oluşan nüfus ise, söz konusu köylerde yaşıyor. ‘Orman Köy’ sayısı ve nüfus bakımından Erzurum’u Tunceli ili takip ederken, bölge illerinden Erzincan ise, üçüncü sırada geliyor.
‘Ormana Bitişik Köy’ sıralamasında ise Erzurum’u Erzincan, Erzincan’ı da Malatya takip ediyor. Erzurum’da her iki kategorideki köylerde yaşayan toplam nüfus 146 bin 11 kişiye tekabül ederken, nüfusun sadece yüzde 7’si ormancılık alanında faaliyet gösteriyor. Nüfusun 93’lük kesimi, tarım ve hayvancılık üzerinde yoğunlaşırken, bu sonuç, orman varlığı yüksek olan Erzurum’un, bu potansiyelini katma değere dönüştüremediğini ortaya koyuyor.
Ormanlık alan açısından en zengin ilçeler durumundaki Oltu, Olur. Narman ve Şenkaya, ormancılığa dayalı sanayinin olmayışı nedeniyle istihdam da oluşturamıyor. İnşaat sektörüne yönelik olarak kereste, mobilyacılık ve ahşap sektörüne özel imalat imkânlarının oluşturulmadığı bölgede, ihtiyaçlara göre güncelleme yapılamadığı için ormanlık alanlar bir türlü değerlendirilemiyor. Erzurum’da özellikle mobilyacılık sektörünün ihtiyacı olan işlenmeye müsait orman ürünleri, Denizli, Muğla ve Amasya’dan getirtilirken, Erzurumlu, ısınmak için kullandığı odunu bile sahip olduğu ormanlık alanlar dışında temin ediyor.
Erzurum’da ağaçlandırma, erozyonla mücadele, mera ıslahı, fidan ve tohum üretim faaliyetleri ile ilgili veriler de açıklandı. Buna göre 1946-1991 yılları arasında 8 bin 491 hektarlık alan üzerinde ağaçlandırma faaliyetinde bulunulurken, 1992-2007 yılları arasında ise, sırasıyla; 100, 450, 70, 113, 160, 180, 80, 110, 115, 102, 100, 155, 385, 50, 450 ve 100 hektar alanda ağaçlandırma işlemi yürütüldü. Bozuk orman alanlarında rehabilitasyon faaliyetlerinde ise, 2006 yılı dışında 2004, 2005 ve 2007 yılları boş geçirildi. 2006 yılında Erzurum’da 100 hektarlık bozuk orman alanları üzerinde rehabilitasyon işlemi yapıldı. Erozyon kontrolüne yönelik olarak gerçekleştiren faaliyetlerin 1946 ve 1991 yıllarını kapsayan kısmı 6 bin 875 hektara tekabül ederken, 1992-2007 yılları arasında ise, sırasıyla 220, 235, 160, 160, 811, 742, 350, 320, 660, 1.050, 800, 1.600, 2.022, 1865, 2366 ve 1600 hektarlık alan üzerinde erozyon kontrolü yapıldı.
Erzurum’da 1991 yılına kadar olan dönemde 2 bin 227 hektarlık alanda mera ıslahı yürütülürken, özel ağaçlandırma faaliyet olarak da, 1991 ve 2007 yılları arasında toplam 169 hektarlık alanda çalışma yapıldı. Özel ağaçlandırma faaliyetlerine 2002 yılında tamamen ara verilirken, orman tesis çalışmalarına ait etüt-proje faaliyetlerinin yıllara göre dağılımı da belli oldu. 2001 ve 2007 yıllarını kapsayan dönemde, sırasıyla 1 alanda 2 bin 100, 7 alanda 2 bin, 7 alanda 5 bin 995, 10 alanda 6 bin 675, 6 alanda bin 839 ve 8 alanda 4 bin 385 hektarlık orman tesis çalışmalarına ait etüt-proje yürütüldü.
