Eğitim Bir Sen Erzurum Şube Başkanı Zinnur Şimşek, düzenlediği basın toplantısında 24 Kasım Öğretmenler gününde sendika olarak yaptıkları "Öğretmenlik Mesleğinde Memnuniyet" konulu araştırma sonuçlarını açıkladı.

Toplumların uygarlık düzeyinin, öğretmenine verdiği değerle ölçüldüğünü ifade eden Şimşek, "Öğretmenlerimizin bir türlü çözülemeyen sorunlarına ve maddi sıkıntılarına bakılırsa, uygarlık düzeyimizin düzeysizlikten öteye gitmediği gün gibi ortadadır" dedi.
Şimşek, 24 Kasım Öğretmenler Günü dolayısıyla Erzurum, İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Gaziantep ve Samsun'da görev yapan bin 553 öğretmenle yüz yüze yapılan anket çalışmasında, başta öğretmenler olmak üzere eğitim çalışanlarının onlarca sorunu bulunduğunu, ayaküstü demeçlerle çözüm aranan ve yıldan yıla devreden bu sorunların neredeyse içinden çıkılmaz bir yumak haline geldiğini kaydetti.

85 YILDA ÖĞRETMEN SORUNLARININ ÇÖZÜMÜNE
İLİŞKİN DERİNLİĞİNE ÇALIŞMALAR YAPILMADIĞI GÖRÜLMEKTEDİR
1930'lu yıllardan bu yana eğitimde ciddi bir değişim yaşanmasına rağmen öğretmenlerin sorunlarında nitelik olarak bir değişiklik meydana gelmediğini anlatan Zinnur Şimşek, "Cumhuriyetin ilk yıllarında da yine aynı sorunların dile getirildiğine bakılırsa aradan geçen 85 yılda öğretmen sorunlarının çözümüne ilişkin derinliğine çalışmalar yapılmadığı görülmektedir. Eğitim çalışanlarının yaşadığı sorunlar, çözümlenmesi mümkün sorunlardır ancak bu sorunların çözümü için yeteri kadar çalışılmamış, palyatif tedbirlerle geçiştirilmiştir.

Öğretmen açığı sorunu, on binlere ihtiyaç duyulacak şekilde varlığını devam ettirmektedir. Ancak öğretmen açığı sözleşmeli, vekil, ücretli öğretmen alımıyla kapatılmaya çalışılmaktadır. Öğretmenin vekili, sözleşmelisi, ücretlisi olmaz. Doktorun, hâkimin, polisin vekili, sözleşmelisi, ücretlisi olmadığı gibi öğretmenin de olmaz, olmamalıdır. Vekil ve ücretli öğretmenlik uygulamasına son verilmeli, mevcut sözleşmeliler de derhal kadroya geçirilmelidir. Bölgelerarası öğretmen dağılımında dengesizlik vardır. Bazı yerler kadrolu, tecrübeli öğretmenle eğitim-öğretim yapıyorken, bazı yerlerde ya öğretmen açığı had safhada ya da stajyer, asker öğretmen ağırlığı var. Kalkınmada öncelikli yörelerde öğretmen ihtiyacının karşılanamaması nedeniyle öğretmenler bu yörelere zorunlu olarak gönderilmiştir. Buna rağmen açık kapatılamamaktadır. Öğretmenlerin söz konusu yörelerde çalışması için teşvik uygulanmalıdır. Bunun için de kalkınmada öncelikli yöre tazminatı verilmelidir. Bu uygulama, sorunu büyük oranda çözecektir. Bu yörelerde çalışan öğretmenlerin çocuklarına eğitim bursu verilmesi uygulanmasına gidilmelidir.

Öğretmen kariyer basamakları ile ilgili olarak 2005 yılında çıkarılan kanun çerçevesinde uzman öğretmenlik sınavının yapıldığını ancak başöğretmenlik sınavı henüz yapılmamıştır. Başöğretmenlik ve uzman öğretmenlik sınavı biran önce yapılmalıdır. Öğretmen camiası bu sınavların acilen yapılmasını beklemektedir. Yarınlarımızı emanet ettiğimiz öğretmenler beslenme, barınma, ısınma, giyim, sağlık ve eğitim masraflarını karşılayamayınca ek iş yapmak zorunda kalıyorlar. Geçim sıkıntısı yaşayan öğretmenlerden verimli olmalarını beklemek haksızlık olur. Çünkü sıkıntı çeken bir insan başkalarına faydalı olamaz ve sorunları çözemez. Eğitim kadroları yaptıkları işin önemsenmesini, kendilerine değer verilmesini beklemektedir" diye konuştu.

Şimşek, Türkiye'yi yöneten Cumhurbaşkanı'nı, Başbakanı, bakanları, milletvekillerini, bürokratları kısaca ülkede söz ve yetki sahibi herkesi öğretmenlerin yetiştirmesine rağmen bu kesimlerden gereken ilgiyi görmemenin üzüntüyle karşılandığını dile getirdi. Eğitim Bir Sen Erzurum Şube Başkanı Zinnur Şimşek Öğretmenlerin Meslek Memnuniyeti Araştırmasında her bölgeden, o bölgenin karakteristik özelliklerini temsil eden İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Gaziantep, Samsun ve Erzurum'da görev yapan bin 553 öğretmenle yüz yüze anket tekniği kullanarak yaptıkları çalışmanın ilginç sonuçlar ortaya çıkardığını kaydetti.

MEMNUNİYET ARAŞTIRMASINDAN İLGİNÇ SONUÇLAR ORTAYA ÇIKTI
Şimşek, memnuniyet araştırması sonuçlarıyla ilgili olarak şunları söyledi; "Öğretmenlerin yüzde 65'inin mesleklerinden memnun, yüzde 26'sının kısmen, yüzde 9'unun memnun olmadığıdır. Öğretmenlerin mesleki memnuniyet durumları yaşlarına göre incelendiğinde; 21-28 yaş arası öğretmenlerin yüzde 58'inin memnun, yüzde 10'unun memnun olmadığı, yüzde 32'sinin de kısmen memnun olduğu görülmektedir. Öğretmenlerin mesleki memnuniyet durumları okuldaki çalışma durumlarına göre incelendiğinde; sözleşmeli öğretmenlerin yüzde 74'ünün öğretmenlik mesleğinden memnun olduklarını fakat sözleşmelilik durumundan rahatsızlık duyduklarını ifade etmişlerdir. Sözleşmeli öğretmenlerin yüzde 8'inin memnun olmadığı ve yüzde 18'inin de kısmen memnun olduğu görülmektedir. Kadrolu öğretmenlerin yüzde 63'ünün memnun, yüzde 9'unun memnun olmadığı ve yüzde 28'inin de kısmen memnun olduğu görülmektedir. Vekil öğretmenlerin yüzde 76'ının memnun, yüzde 13'ünün memnun olmadığı ve yüzde 11'inin de kısmen memnun olduğu ortaya çıkmaktadır.

Öğretmenlerin mesleki memnuniyet durumları görev yaptıkları illere göre incelendiğinde; İstanbul'da çalışan öğretmenlerin yüzde 61'inin memnun, yüzde 8'inin memnun olmadığı ve yüzde 30'unun da kısmen memnun olduğu ortaya çıkmıştır. Ankara'da çalışan öğretmenlerin yüzde 58'inin memnun, yüzde 11'inin memnun olmadığı ve yüzde 30'unun da kısmen memnun olduğu görülmektedir. İzmir'de çalışan öğretmenlerin yüzde 75'inin memnun, yüzde 4'ünün memnun olmadığı ve yüzde 21'inin de kısmen memnun olduğu görülmektedir.

Mesleklerinden memnun olmadıklarını ifade eden öğretmenler arasında memnuniyetsizlik sebepleri araştırıldığında ön plana çıkan en önemli memnuniyetsizlik nedeni, "Öğretmenlikten elde ettiğim gelir yeterli olmadığı için" cevabıyla ön plana çıkmaktadır (yüzde 39). Meslek yıpratıcı olduğu için memnuniyetsizliklerini ifade edenlerin oranı ise yüzde 23'tür. Ankete katılanlara öğretmenliği seçme nedenleri sorulduğunda ilk sırada yüzde 28 oranında katılımcının "Topluma ve çocuklara faydalı olmak için" cevabını verdiği görülmektedir. Öğretmenlik mesleğini çok sevdiği için seçtiğini ifade edenlerin oranı yüzde 21 iken, öğretmenliği, saygın bir meslek olduğu için seçtiğini söyleyenlerin oranı yüzde 18 olarak ortaya çıkmaktadır. Anket sorularını cevaplayan katılımcıların yüzde 53'ü meslek seçmekle karşı karşıya kalmaları durumunda öğretmenliği yeniden seçeceklerini ifade ederken, yüzde 28'i bu konuda kararsız olduklarını bildirmişlerdir.

Soruları cevaplayan öğretmenlerin yüzde 19'u böyle bir kararla karşı karşıya kalması halinde öğretmenlik mesleğini seçmeyeceklerini ifade etmişlerdir. Öğretmenlere kendi tercihlerinin yanı sıra çocuklarının meslekleri hakkında da soru sorulmuş ve soruları cevaplayan öğretmenlerin yüzde 40'ının çocuklarının öğretmen olmasını istediği ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin yüzde 26'sı bu konuda kararsız bir duruş sergilerken, yüzde 33'ü de çocuklarının öğretmen olmasına taraftar olmadıklarını beyan etmişlerdir. Ankete katılan öğretmenlerin yüzde 58'i hak ettikleri geliri alamadıklarını belirtmektedirler. "Çalıştığımın karşılığında hak ettiğim geliri aldığımı düşünüyorum" yargısına "Kısmen katılıyorum" diyenlerin oranı ise yüzde 24 olarak ortaya çıkmaktadır. Hak ettiği geliri aldığını düşünen öğretmenlerin oranı ise yüzde 18'dir. 'Öğretmenlikten aldığım ücret geçinmeme yetiyor' diyen öğretmenlerin oranı sadece yüzde 15 iken, 'Kısmen yetiyor' diye cevap verenlerin oranı yüzde 27'dir. Gelirinin yetmediğini ifade eden öğretmenlerin oranı ise yüzde 58 gibi yüksek bir rakam çıkmıştır. Öğretmenlerin yüzde 49'u sinemaya gitmek için bütçe ayıramadıklarını ifade ederken, yüzde 17'si bütçe ayırdıklarını belirtmektedir. Kısmen ayırabildiklerini söyleyenlerin oranı ise yüzde 34 olarak görülmektedir.

Öğretmenlerin tatil için bütçelerinden pay ayırıp ayırmadıkları sorulduğunda, öğretmenlerin yüzde 68'i tatil için bütçelerinden pay ayıramadıklarını belirmektedir. "Aldığım ücretten her yıl tatile gitmek için pay ayırıyorum" görüşüne 'Kısmen katılıyorum' diyenlerin oranı yüzde 21 olarak görünürken, tatil için bütçe ayırabilenlerin oranı yüzde 11'de kalmaktadır. Öğretmenlerin yüzde 52'si iller arası yer değiştirme usullerini doğru bulmadıklarını söylerken, yüzde 48'i ise doğru bulduklarını belirtmektedir. -İl içi yer değiştirme usulleri konusunda düşünceleri sorulan öğretmenlerin yine yüzde 52'si doğru bulmadıklarını dile getirirken, yüzde 48'i doğru bulduklarını açıklamıştır.

Öğretmenlerin, sicil amirlerinin verdiği notları objektif bulup bulmadıkları sorgulandığında, sadece yüzde 16'lık bir dilim objektif bulduğunu ifade etmişlerdir. yüzde 47 oranında bir katılımcı "Hayır, objektif bulmuyorum" cevabını vermiştir. 'Kısmen objektif buluyorum' diyenlere baktığımızda yüzde 37 oranında bir katılımcının da sicil amirlerinin not verme biçimlerini benimsemediklerini görüyoruz.

Anket sorularımızı cevaplayan öğretmenlerin yüzde 57'si sözleşmeli öğretmenliğin çalışma barışını olumsuz etkilediğini belirtirken, yüzde 13'ü olumlu etkilediğini söylemektedir. yüzde 30'u ise olumlu ya da olumsuz olarak etkilemediğini ifade etmektedir. Öğretmenlerin yönetici atama yönetmeliği hakkında düşünceleri sorulduğunda, yüzde 73'ü "sınav artı performansla olmalıdır" cevabını vermiştir. yüzde 12'si "sadece performansla olmalıdır" derken, yüzde 15'i "sadece sınavla olmalıdır" cevabını vermektedir. Öğretmenlerin yüzde 57'si kariyer basamakları sınav uygulamasını doğru bulmadıklarını belirtirken, yüzde 43'ü doğru bulduklarını söylemişlerdir. Öğretmenlerin eğitim öğretim şartlarının nitelikli eğitim için yeterli olup olmadığı hakkındaki düşüncelerine başvurulduğunda, yüzde 10 "Evet, yeterli" derken, yüzde 59'u "yeterli olmadığını" belirtmiştir. 'Kısmen yeterli' diyen öğretmenlerin oranı ise yüzde 30 olarak ortaya çıkmıştır. Öğretmenlere, yeni müfredata uygun araç-gereçleri temin edip edemedikleri sorulduğunda, yüzde 19'u temin ettiğini, yüzde 36'sı temin edemediğini ve yüzde 45'i kısmen temin edebildiğini ifade etmektedir. Öğretmenlerin mesleki gelişimi için yapılan çalışmaların yeterli olup olmadığı sorgulandığında, ankete katılanların yüzde 55'i yapılan çalışmaları yetersiz bulmaktadır. yüzde 12'sinin yeterli bulduğu, yüzde 33'ünün ise kısmen yeterli bulduğu görülmektedir. Öğretmenlerin mesleki gelişimi için neler yapılması gerektiği sorusuna, yüzde 41'inin "Teknolojik gelişmelere paralel olarak her yıl kurs verilmeli" dediği görülmektedir. yüzde 26 oranında öğretmen, "MEB'in düzenli olarak hizmet içi eğitim vermesi gerektiğini" ifade etmektedir. yüzde 20 oranında bir katılımcı ise mesleki kitapların alımında öğretmenler için ödenek ayrılması gerektiğini belirtmektedir. Öğretmenlerin yüzde 32'si toplumun kendilerine değer verdiğini, yüzde 27'si toplumun kendilerine değer vermediğini düşünmektedir. yüzde 41'i ise toplumun öğretmene kısmen değer verdiğini ifade etmektedir. Öğretmenlerin yüzde 52'si Milli Eğitim Bakanlığının kendilerine yeterince değer vermediğini düşünmektedir. Kısmen değer verdiğini düşünenlerin oranı yüzde 31 olarak ortaya çıkarken, yüzde 17'si kendilerine değer verdiğini düşünmektedir. Öğrencilerin öğretmenlere değer verip vermediği sorgulandığı, öğretmenlerin yüzde 47'si öğrencilerin öğretmenlere değer verdiğini, yüzde 38'i ise öğrencilerin kendilerine kısmen değer verdiğini ifade etmektedirler. yüzde 15'lik bir dilimdeki öğretmenler de 'Hayır, değer vermektedir' cevabını vermiştir.Öğretmenlerin yüzde 51'i medyanın kendilerine değer vermediğini, yüzde 36'sı ise medyanın kendilerine kısmen değer verdiğini ifade etmiştir. yüzde 13'ü değer verildiğini dile getirmiştir. Televizyon dizilerindeki öğretmen profili hakkında öğretmenlerin düşünceleri alındığında, öğretmenlerin yüzde 38'i "Dizilerdeki öğretmen tiplemeleri kesinlikle bizi temsil etmiyor" cevabını vermişlerdir. "Olumlu tarafları da var ancak yetersiz" diyenlerin oranı yüzde 46'dır. Dizilerdeki öğretmen profilinin "Öğretmenleri yeterince temsil ettiğini düşünüyorum" diyenlerin oranı ise yüzde 11 olarak ortaya çıkmıştır. Öğretmenlerin yüzde 28'ine göre veliler öğretmenlerin tavsiyelerini dikkate alıyor. yüzde 17'si velilerin kendi tavsiyelerini önemsemediklerini, yüzde 55'i ise veliler tarafından kısmen önemsendiklerini düşünmektedir."

iha

Yayın Tarihi : 24 Kasım 2008 Pazartesi 17:03:10

Güncelleme :24 Kasım 2008 Pazartesi 17:35:56