Anadolu'nun savunmasında kullanılmak üzere 18. yüzyılda yapımlarına başlanan ve sayıları 23'ü bulan Kars tabyaları, ilgisizlik nedeniyle talan ediliyor.

Hırsızların uğrak mekanı halen gelen tabyalarda özellikle demir kapı ve pencereler çalınıyor.

Tabyalarla ilgili araştırmalarını sürdüren araştırmacı-fotoğrafçı Yıldırım Öztürkkan ve Kars Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Vedat Akçayöz, tabyalardaki talanın önüne geçilmesi için yetkililere çağrıda bulundu. Araştırmacı-fotoğrafçı Öztürkkan, "Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Vedat Akçayöz'le birlikte Kars'taki tarihi eserleri kaleme almaktayız. Karadağ Tabya'daki bu kapılar iki parçaydı. Bir kapı aşağı yukarı 500 kilogramdı. Bunlar 1853-1855 yılları arasında Arabistan ordusunun Kars'a transferinden sonra yapılan Karadağ Tabyamızın önemli kapılarından ve son tarihe tanıklık eden kapılarıydı. Bu kapılar kim veya kimler tarafından götürüldü ve nasıl götürüldü bilemiyoruz. Bu da bizim için bir üzüntü kaynağı oluyor. Ben bu tabyaları 3-4 yıldır yazıyorum. Bunları yazarken de buraları inceliyoruz, ölçüp biçiyoruz ve çektiğimiz fotoğraflarla bir takım konuları tespit ediyoruz. Bu yıl 26 Haziran 2008 tarihinde fotoğrafını çektiğimiz Arap Tabya'da bulunan pencerelerde bile çerçevelerin kenarını sökmüşlerdi.

Ekonomik değeri olmaz diye diğerlerini bırakmışlar. Pencere kenarları ve demirleri daha önce gitmiş. Ama bu kapı yeni gitti. Bir de hemen aşağıda bulunan Dereiçi mevkisinde yine ikmal ve iaşe depoları var. Kars Garnizonu'nun ikmal ve iaşesinin sağlandığı ana depolarının üsteki yapılarının iki ayrı yerdeki iki demir kapısını da götürmüşler. Bunlarda 400 kilograma yakındır. Özellikle demir kapıları ve pencerelerin demir aksamlarını götürüyorlar. Yani demir aksamını alıp götürüyorlar. Taşlar zaten gittiği kadar gitti. Burada tam bir talan var" dedi.

Tabyaların gelecek kuşaklara aktarılması gereken çok önemli olgular olduğunu ifade eden Kars Kültür ve Sanat Derneği Başkanı Vedat Akçayöz ise, "Bu bina tabyalara erzak gereksinimini sağlayabilmek için iaşe deposu olarak kullanılan bir binadır. Bir önceki ziyaretimizde buraya gelip fotoğraflar çektiğimizde bu kapılar vardı. Şimdi maalesef yok. Son zamanlarda Kars ve tabyalarla ilgili restorasyon çalışmaları gündeme geliyor. Bunu takdirle karşılıyoruz fakat restorasyondan önce bunun korunması gerekmez mi?

İşte burada bu soru akla geliyor. Toplumun bilinçlenmesi bizim için çok önemli. O nedenle Kars Kültür ve Sanat Derneği olarak Yıldırım Öztürkkan arkadaşımla beraber bu bölgeleri elimizden geldiği kadar korumaya çalışıyoruz. Tabii bizle olacak bir iş değil. Tamamen kolluk kuvvetlerinin ve idarenin bu bilince varmasıyla olacak bir oluşum. Bunun yanında halkı da katmamız gerekir diye düşünüyorum.

Bu oluşumlarla ilgili restorasyon çalışmaları güzel ama önce korumak gerekmez mi? Bunu korumamız için toplumun bilinçlendirilmesi şart. Tabyalar, gelecek kuşaklara aktarmamız gereken çok önemli olgulardır. Geçmişimizi geleceğe bağlayan önemli köprüdür. Bizim servetimiz tarihimizdir. Çok kültürlü yapımızı gelecek kuşaklara aktarırsak en önemli vurguyu yapmış olacağız. Bu talanı yapan kişilerin bir an önce yakalanmasını ve adalet önüne çıkarılmasını Kars Kültür ve Sanat Derneği olarak talep ediyoruz" diye konuştu.

Tabyalardan çalınanlar arasında Vali Mehmet Ufuk Erden ve Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu'nun geçtiğimiz yıl Ekim ayında gerçekleştirdiği incelemeleri sırasında Karadağ Tabya çıkışında fotoğraflara yansıyan 1 ton ağırlığındaki demir kapı da bulunuyor.