Ovacık Genel Bilgi
Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Tunceli İli’ne bağlı bir ilçe olan Ovacık, kuzeyinde Erzincan, doğusunda Pülümür ve Nazımiye, güneyinde Merkez ve Hozat, batısında da Çemişgezek, Erzincan ve Malatya illeri ile çevrilidir. Tunceli’nin kuzey kesiminde yer alan Ovacık, aynı zamanda ilin en büyük ilçesidir. Kuzey ve batı kesimini Munzur Dağları, güney kesimini Karaoğlan Dağı engebelendirir. İlçenin kuzeydeki doğal sınırını oluşturan Munzur Dağlarının uzantıları yörede, Mercan, Yazıkonak ve Yılanlı dağları isimleri ile de tanınmaktadır. İlçenin bulunduğu yer, ilin en büyük çöküntü alanı olup, adını aldığı Ovacık (Zeranik) Ovası 85 km2.lik bir alanı kaplamaktadır.
İlçe topraklarını Munzur Suyu ile onun kollarından Kızılca Çayı, Mercan Çayı ile Değirmendere ve Kodi Deresi sulamaktadır. Ayrıca Munzur Dağlarının yüksek kesimlerinde buzul gölleri bulunmaktadır. Deniz seviyesinden 1.300 m. yüksekliktedir. İl merkezine 65 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 1.538 km2 olup, 2000 Yılı genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 8.522’dir.
İlçede karasal iklim hüküm sürmekte olup, doğal yapısından ötürü çok sert bir iklime sahiptir. Kışlar çok soğuk ve kar yağışlı, yaz ayları da serin geçmektedir.
İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Arazinin elverişsizliği nedeni ile az miktarda yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında, arpa, buğday ve arpa gibi tahıllar, baklagiller, patates, elma ve armut gelmektedir. Özellikle Ovacık Ovasında yetiştirilen fasulyenin besin değeri son derece yüksektir. Ayrıca Mercan Vadisi ve ilçenin bazı köylerinde ceviz yetiştiriciliği de yapılmaktadır Dağların yüksek kesimlerindeki yaylalarda hayvancılık yapılmakta olup, büyük ve küçükbaş hayvan yetiştirilir. Munsur Suyu’nda yaşayan Kırmızı Benekli Alabalık dünyaca ünlüdür. İlçe topraklarında kömür madeni yatakları bulunmaktadır.
İlçenin İlkçağ tarihi ile ilgili kesin ve yeterli bilgi bulunmamaktadır.Ancak yöre tarihi göz önüne alındığında burasının da eski bir yerleşim olduğu sanılmaktadır. IX.yüzyılda Urartular, Urartulardan sonra Muşkiler, Medler, Persler, Kapadokia Krallığı, Ermeni Krallığı, Romalılar ve Bizanslılar yöreye hakim olmuşlardır. VII.yüzyılda da Arap akınlarına uğramıştır.
Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Türkmenler buraya yerleşmiş, Selçuklu egemenliğinden sonra Mengücekler, Artuklular ve Anadolu Selçukluları arasında yöre sık sık el değiştirmiştir. XIII.yüzyılda Moğolların yönetimine giren yöre XIV.yüzyılın ortalarında Eretna Beyliğinin ve Erzincan yöresinde bağımsız bir yönetim kuran Mutahharten’in egemenliğine girmiştir. Bunu Timur yönetimi izlemiştir. Otlukbeli Savaşı’ndan (1473) sonra Fatih Sultan Mehmet tarafından Osmanlı topraklarına katılmıştır.
XIX.yüzyılda Mamuretü’l Aziz (Diyarbakır) vilayetinin Dersim (Tunceli) sancağına bağlı bir kaza olarak yönetiliyordu. Kaza merkezi 1908’de Yeşilyazı Köyü’nde idi. Dersim’in ilçe olmasından ötürü 1926 yılında Elazığ’a, Dersim’in Tunceli adı ile yeniden il olmasından sonra da 1935’te Tunceli’ye bağlanmıştır. Belediye teşkilatı 1937’de kurulmuştur.
İlçede herhangi bir tarihi eser bulunmamaktadır. Munzur Vadisi Milli Parkı, Munzur Suyu Gözeleri, Mercan Vadisi ve Mercan Suyu ile gözeleri ilçenin başlıca mesire ve dinlenme yerleridir.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.tunceli.bel.tr adresinden alınmıştır.
