Bilmeyenlere İscehisar mermeri
Mermer kalkerlerin metamorfizmaya uğraması sonucu oluşan kaya çeşitlerindendir.
ülkemizde ve dünyada Afyon mermeri olarak bilinen ve tanınan mermer İscehisar' da çıkartılıp işlenmektedir.
Günümüzde inşaat sektörünün vazgeçilmez elemanlarından biri olan mermer , iç ve dış kaplamada, mutfak, banyo ve tuvaletlerin dekorasyonunda , vazo , heykel, fıskiye ve süsleme işlerinde kullanıldığı gibi , mezar kaplaması ve mezar taşı olarak da önemli bir yer tutar.
Ülkemizde ve dünyada mermerin ve atıklarının değerlendirilmesi için çeşitli çalışmalar ve projeler geliştirilmeye çalışılmaktadır.
Bu çalışmaları şu şekilde sıralayabiliriz:
1- Çöl arazide, kumlu ve kurak, çok geçirgen zeminlerde toprağın su tutmasını sağlayarak toprağa hayatiyet kazandırmak.
2- Toprağın kalsiyum eksikliğini gidermek için zirai amaçla kullanmak.
3- İlaç, kimya ve boya sanayinde kullanmak.
4- Yem sanayinde kullanmak.
5- Karo, sıva, mozaik sap yapımı, teras yalıtımı ve çimento imalatı gibi sektörlerde kullanmak.
6- Kalıplı ve presli süs eşyası yapımında kullanmak.
7- Temizlik malzemelerinde dolgu ve abrasiv olarak kullanmak.
8- Seramik ve porselen imalatında kullanmak.
9- Suni mermer ve marley imalatında kullanmak.
10- Filitrasyon islerinde kullanmak.
İscehisar mermer sahaları, ilçe merkezinin 1 km güneydoğusundan başlamakta ve iki mercek şeklinde bulunmaktadır. Bu iki mercekten birincisi Dangıçtepe, ikincisi ise Bacakale mevkiindedir. Dangıçtepe mermer sahasında 500 metre genişliğinde 1300 metre uzunluğunda 100 metre kalınlığında ; Bacakale alanında ise ; 1000 metre genişliğinde 4500 metre uzunluğunda ve 260 metre kalınlığında mermer yatakları bulunmaktadır.
İlçe mermer ocakları yüzey şekilleri itibariyle dalgalı bir alanda olduğu ve buralarının yüksekliğinin 1000 metreyi aştığı görülür. Ocakların bulunduğu alanın yolları yaz kış açık olup ,ulaşım imkanları rahattır.
İscehisar ilçesinde mermer ocaklarının işletilmesinin 2000 yıllık bir geçmişe dayandığı eski tarihi mermer eserlerden anlaşılmaktadır.
Ülkemizde mermerler yöreye göre adı mermer, oniksler pamuktaşları ve diyebazlar olarak sınıflandırılır.
İLÇEMİZDE ÇIKARTILAN MERMER ÇEŞİTLERİ ŞUNLARDIR:
• İSCEHİSAR KAYMAĞI-(AFYON BEYAZI)
• İSCEHİSAR BALI
• İSCEHİSAR BEYAZI-(AFYON KAYMAĞI)
• İSCEHİSAR SEKERİ-AÇIK SARI(AFYON SEKERİ)
• İSCEHİSAR GÜLÜ
• İSCEHİSAR MENEKŞESİ
• İSCEHİSAR SİYAHI
• KAPLAN POSTU
• KİRLİ SARI-(AFYON SARISI)
• KARIŞIK RENKLERDEN OLUSAN GÜVERCİN BAĞRI
• DIGER DEGISIK RENKLER
Bunlardan başka bazı ocaklarda damarlar halinde menekşe, gri-beyaz, Afyon bal, çiğdemli şeker, Afyon çıtır, Çizgili şeker ve Afyon traverten cinsleride çıkartılmaktadır.
İSCEHİSAR MERMERiNiN OCAKLARDAN ÇIKARTILMASI USULLERİ:
• KOPARMA YÖNTEMİ
• KANAL AÇMA YÖNTEMİ
• DEMİR TESTERE YÖNTEMİ
• PATLAYICI MADDELERLE YARMA YÖNTEMİ
• ÇELİK TEL İLE KESME YÖNTEMİ
• ELMAS TEL İLE KESME YÖNTEMİ
• ZİNCİRLİ TESTERE YÖNTEMİ
• ELMAS KAYIŞ KOL İLE KESME YÖNTEMİ
İlçemizde mermer ocağı işletmeciliği 1980 yılına kadar eski teknolojilerle yapılmaktaydı. Bu yıldan sonra gelişen teknolojiden mermer sektörü de faydalanmış ve teknolojik imkanlar kullanılmaya başlanmıştır. Böylece mermerdeki hammadde olan mermer taşı kaybı en aza indirilmiştir.
1983 yılına kadar mermer işlenmeden ocaktan çıkarıldığı şekilde değişik illere hammadde olarak satılmış olup 1983 yılından sonra işletmeye yönelen mermer sektörü ilçe bazında kurulan mermer fabrikalarında işlenerek çeşitli şekillerde mermer olarak satışı ve ihracatı yapılmıştır.
MERMER SEKTÖRÜNÜN DURUMU
SEKTÖRÜN BÖLÜMÜ
MİKTARI
ÇALIŞAN SAYISI
MERMER FABRIKALARI
235
1850
TORNA İŞLETMESİ
250
750
MOZAIK FABRIKALARI
24
150
MERMER OCAKLARI
35
650
TOLAM
544
3400
Yıllık üretim ve ekonomik değerlere gelince ortalama olarak 22.000.000 m 3 blok, 5.000.000 m 2 mermer plaka, 750.000 adet evye 60.000 ton mozaik üretilmektedir. Mermerin fiyatı cinsi, rengi, büyüklüğü ve işleniş şekline göre değişmektedir.
Son yıllarda mermer sektörü ihracata yönelmiştir. Son birkaç yılın ihracat durumu şöyledir.
MERMER SEKTÖRÜNDE İHRACAAT DURUMU
İHRACAAT DURUMU
2000 YILI
2001 YILI
TOPLAM İHRACAAT
188.700.000 $
223.530.000 $
EGE BÖLGESI MER.İHR.
123.898.000$
158.454.000 $
AFYON ILI MERMER İHRACAATI
37.420.000 $
40.659.000 $
AFYON İLİ ÜLKE İHR.ORANI
% 19.80
% 18.20
AFYON BÖLGE İHRACAAT ORANI
% 30.20
% 25.65
MERMER FESTİVALİ
www.merfes.com
İlki 2001 yılında I. Düzenlenen mermer ve el sanatları festivalinin III. 20.22..Haziran 2003 tarihlerinde düzenlenmiştir.
İscehisar-Afyon mermerinin ve el sanatlarının tanıtımı amaçlanmaktadır.
3 gün boyunca 25 bin kişinin ziyaretçi olarak katıldığı merfes festivali ilçenin gelişimi için çok önemlidir. İlçe il ve ülke bazında toplam 103 firma festivale katılmıştır. Mermerin ve el sanatlarının tanıtımının yanında, katılımcı firmaların bir kısmı makine üretimlerini 3 gün boyunca standlarda ziyaretçilere tanıtmışlardır. Hatta tanıtımın yanında birçok kuruluş ve makine firmaları büyük ölçüde festivalde satış yapmışlardır. Merfes' e mermerci kuruluşların yanında, PEUGEOT, MUTSBISHI ve FORD marka araba firmaları ile mermer makinesi üreten çok sayıda firma da katılmıştır.
Festivalde ayrıca 3 gün boyunca çeşitli müzikal etkinlikler düzenlenmiş, ülke genelinde meşhur olan Türk halk müziği Türk sanat müziği sanatçıları da katılarak festivali bir mermer bayramına dönüştürmüşlerdir.
