Günümüzde ‘Beyaz altın’ olarak adlandırılan pamuğun çok eski zamanlarda tabiatta renkli olarak yetiştiği biliniyor. Zamanla pamuktan imal edilen tekstil ürünlerinin istenilen renge boyanabilmesi için saf beyaz pamuk ıslahına yönelinmesinin ardından günümüzde ortaya çıkan ihtiyaç ve talepler yeniden renkli pamuk üretimini gündeme getirdi.

Doğumdan ölüme kadar muhtaç olunan pamuk; kullanılan lifler içinde yüzde 49’luk bir paya sahip bulunuyor. Pamuk liflerinin tabi olması, hava geçirgenliği ve nem tutma özellikleri, yıkanabilirliğin iyi olması ayrıca hijyenik özellik taşımasından dolayı diğer sentetik liflere göre üstün özellikleri bulunuyor. Pamuk dışındaki bazı liflerin kullanımı sırasında dermatolojik sorunlar oluşturması, pamuğun insan sağlığı açısından da ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

Türkiye’de son yıllarda pamuk üretiminde görülen düşüşle birlikte, pamuğun hak ettiği yere gelmesi üreticilerimizin tekrar pamuğa yönelmeleri konusunda arayış devam ediyor. Bu konuda Türkiye’nin tek kuruluşu olan Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü’nde daha önceki yıllarda gerçekleştirilen başarılı yerli ürün çalışmalarının ardından şimdi de renkli pamuk üretimi için çalışmalar devam ediyor.

Pamuk üretiminde alternetif bit yöntem olarak gösterilen renkli pamuk üretimi çalışmaları hakkında bilgiler veren Nazilli Pamuk Araştırma Enstitüsü Müdürü Sadettin Öztürk, “Günümüzde beyaz altın olarak adlandırılan pamuk çok eski zamanlarda tabiatta renkli olarak yetişiyordu, zamanla pamuktan imal edilen tekstil ürünlerinin istenilen renge boyanabilmesi için saf beyaz pamuk ıslahına yönelinmiştir. Tekstilde kullanılan ağır metalli boyaların suya ve toprağa karışıp insan ve çevre sağlığı açısından birçok avantajları bulunmaktadır. 15–20 yıl öncesine kadar yurtiçinde ve yurt dışında doğal renkli pamuktan pek söz edilmezken, son zamanlarda yeni alternatif tekstil ürünleri açısından artan taleplerle karşılaşmaya başlamıştır. Bunun sonucu son 10 yılda organik tarım ürünlerinin özellikle gelişmiş ülkelerde giderek önem kazanması ile araştırmacıların dikkatini organik tarım ürünlerinin özellikle gelişmiş ülkelerde giderek önem kazanması ile araştırmacıların dikkatini organik doğal renkli pamuk üretimine çevrilmiştir” dedi.

“3 RENKLİ ÇEŞİT YETİŞTİRİLDİ, 9 ÇEŞİT ÜZERİNE ÇALIŞILIYOR”

Türkiye’de tescili yapılmış 3 adet renkli pamuk çeşidinin bulunmakta olduğuna işaret eden Öztürk, bununla birlikte çeşit geliştirme çalışmaları halen devam etmekte olduğuna değindi.

Şuana kadar beyaz pamuğa alternatif olarak kahverengi, devetüyü ve yeşil pamukların yetiştirildiğini açıklayan Öztürk, şunları söyledi: “Ayrıca enstitümüz genetik stokunda 9 çeşit renkli materyal bulunmaktadır. Enstitümüzde 2007 yılında Nazilli DT15 çeşidine ait açık devetüyü renginde pamuk üretimi yapılmış ve elyafı satılmıştır. Bu elyaftan battaniye yapılarak ihraç edilmiştir. Mevcut piyasada renkli pamuk elyafı için alıcı garantisi ve borsa henüz oluşmadığı için büyük üreticiler renkli pamuk üretimi konusunda çekimser kalmışlardır”

“RENKLİ PAMUK BORSASI OLUŞTURULMALI”

Türkiye’de renkli pamuk borsanın oluşturulması için geniş alanlarda üretime geçilmesi gerektiği savunan Öztürk, konuşmasını şöyle tamamladı: “Çünkü tekstil üretimi için büyük miktarlarda renkli pamuğa ihtiyaç bulunmaktadır. Ayrıca tekstil sektörünün desteğiyle sözleşmeli tarıma geçilmesi bu süreci hızlandıracaktır”