Buldan Genel Bilgi

Buldan'dan Genel Bir Görünüm

Ege Bölgesi’nde Denizli İli’ne bağlı bir ilçe olan Buldan’ın kuzeyinde Uşak, batısında Manisa ve Aydın, kuzey, doğu, güneydoğusunda Denizli Merkez, güneyinde ise Sarayköy ilçesi bulunmaktadır.

İlçe toprakları oldukça engebeli olup, batı ve güneyini Aydın Dağları, kuzeyini de Bozdağları’nın uzantıları engebelendirmektedir. İlçenin güneyinde Sazak Dağları üzerinde Süleymaniye Yaylası bulunmaktadır. Güneydoğuda ilçe sınırları içerisinde çok az bir bölümü kalan Büyük Menderes Irmağı ilçe topraklarını sulamaktadır.Bu ırmağın her iki kıyısına sulama kanalları açılmış, yenice Köyü yakınlarına da bir regülatör yerleştirilmiştir. Bunun dışında Gediz Irmağı’nın kolu olan Derbent Çayı başta olmak üzere irili ufaklı çay ve dereler de bulunmaktadır. Süleymaniye Yaylasındaki Süleymaniye Gölü ilçenin tek gölüdür. Buldan’ın güneydoğu ve orta kesimlerinde yer alan Buldan Ovası güneydeki Sarayköy Ovası’nın (Büyük Menderes Ovası) devamıdır. İlçenin ovalık alanları oldukça verimlidir.

Buldan Barajı

Denizli il merkezine 46 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 518 km2 olup, toplam nüfusu 26.994’tür.

İlçenin ekonomisi bitkisel üretim ve dokumacılığa dayalıdır. Tarım alanlarında buğday, arpa, pamuk, baklagiller yetiştirilir ve bağcılık yapılır. Kırsal kesimlerde de az da olsa hayvancılık yapılmaktadır.

XIX.yüzyılın başlarından itibaren Denizli’nin ana geçim kaynaklarının başında gelen dokumacılık Buldan’da yapılmaktadır. 1940’lı yıllardan sonra ilçede dokuma tezgâhları 10.000’in üzerinde olup, halkının %66’ısı bu tezgâhlarda çalışıyordu. Günümüzde de dokumacılık ilçe ekonomisinde çok önemli yere sahiptir. 1970’li yıllardan sonra Buldan dokumaları dış pazarlara açılmıştır.

Buldan Dokumalarından Örnekler

Buldan’ın tarihi geçmişi antik çağlara kadar uzanmaktadır. Bozalan Köyü’nün 4 km. uzağında Apollonos Hireon ve Yeniköy’ün yanıbaşında da Tripolis kenti bulunmakta idi. Bu kentlerin ne zaman kimler tarafından kurulduğu kesinlik kazanamamıştır. Yörede arkeolojik çalışmalar yapılamamış, toprak üzerindeki kalıntılar ve antik kaynaklardan anlaşıldığına göre de antik çağlarda burada yerleşim olduğu anlaşılmaktadır.

Bu kentler Roma ve Bizans döneminde de yerleşime sahne olmuştur. Tiripolis antik kentinden günümüze Roma dönemi yapı kalıntılarına ait bazı parçalar gelebilmiştir. Tripolis’te kent surları, hipodrom, kilise, su yolları ve mezar kalıntıları da günümüze gelebilen eserlerden bazılarıdır.

Tripolis

MS.II.yüzyılda Buldan’ın bulunduğu alan Romalıların dinsel bir merkezi olarak gelişmiş, daha sonra Hıristiyanlığın yaygınlaştığı sırada önemli bir piskoposluk merkezi olmuştur. Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra yöre, Selçuklular ve İlhanlılar arasında el değiştirmiş, Oğuz aşiretlerinin bir kolunun buraya 1215’te yerleştiği sanılmaktadır. Bundan sonra Germiyanoğullarından I.Yakup 1305’te yöreye hakim olmuştur. Ancak büyük bir deprem kenti bütünüyle yıkmış, bir süre sonra eski yerleşim alanının 16 km. uzağında yeniden kurulmuş ve Buldan ismi verilmiştir.

Buldan 1335’te Aydınoğullarının egemenliğine girmiş, ardından Yakup Bey yeniden ele geçirmiştir. Yıldırım Beyazıt’ın 1391’de Germiyanoğullarının egemenliğine son vermesi ile Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Buldan Evleri

Ankara Savaşı’ndan sonra Buldan 1429’da yeniden Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bundan sonra XVII.yüzyıl sonlarına kadar köy olarak kalmış, 1779’da Aydın iline bağlı bucak, 1807 yılında da Aydın’a bağlı ilçe olmuştur. Milli Mücadele sırasında 5 Temmuz 1920’de Yunan işgaline uğramış, 4 Eylül 1922’de de kurtarılmıştır.

İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Kabaklar Köprüsü, Sivil Mimari örnekleri ve Çizmeli (Yenice) Kaplıca ve İçmeleri bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu