Gaziemir Genel Bilgi

Ege Bölgesi’nde, İzmir İline bağlı bir ilçe olan Gaziemir, kuzey ve doğusunda Buca, batı ve kuzeybatısında Konak, güneyinde de Menderes ile çevrilidir. İlçe, İzmir merkezindeki Çatalkaya Dağı’nın eteğinde yer almaktadır.

Deniz seviyesinden 114 m. Yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 63 km2 olup, 2000 Yılı Genel Nüfus Sayım sonuçlarına göre; toplam nüfusu 87.692’dir.

İlçede Akdeniz iklimi hüküm sürmekte olup, yazları sıcak, kışlar ise ılık ve yağışlı geçer.

İlçenin ekonomisi ticarete dayalıdır. Günümüzde İzmir’in en yoğun yerleşim alanlarından biridir. Gaziemir’de 20 bin civarında konut ve 600 adet küçük ve orta ölçekli sanayi kurulusu ve çok sayıda işyeri bulunmaktadır. Gaziemir İlçesi etrafındaki fabrikalar ve hızla gelişen kooperatifleşme ile modern bir ilçe haline dönüşmüştür.

Eski ismi Seydiköy olan Gaziemir, XV.yüzyılın ikinci yarısında Konya yöresinden gelen Yörük aşiretleri tarafından kurulmuştur. Bu aşiretlerin reisinin adı Seyda Ahmet olduğundan ötürü bu yerleşime Seydiköy denilmiştir. Seyda Ahmet’in mezarı yerleşimin batısındaki bir tepe üzerinde olup, Rumlar ve Türkler tarafından halen ziyaret edilmektedir.

Seydiköy kurulduktan sonra verimli topraklarından ötürü tarlalarda çalıştırılmak üzere Ege Adalarından Rumlar getirilmiştir. Rumların çalışma karşılığı toprak istemeleri köy sakinlerince kabul edilmiş ve böylece burada bir Rum yerleşimi başlamıştır. XVI.yüzyıldan sonra burada şaraphane ve yağ fabrikaları kurulmuştur. İzmirli zengin Rumlar yörede bağ ve bahçeler edinerek sayfiye yerleri kurmuşlar, onları kuyumcular çarşısı ve konsolosluk gibi kuruluşlar izlemiştir. XIX.yüzyılda tamamen Rum köyüne dönüşen Seydiköy’ün bu durumu Kurtuluş savaşı’na kadar sürmüştür.

İzmir’in işgali sırasında burada yaşayan Rumlar Yunanlılar ile birlikte azınlıkta olan Türklere eziyet etmişler, 9 Eylül 1922’de Türk ordusunun İzmir’e girmesiyle birlikte Yunanlılarla Yunanistan’a kaçmışlardır. Bundan sonra ilçe bir süre boş kalmış Lozan Antlaşması hükümlerine göre de Yunanistan ve Bulgaristan’dan gelen göçmenler buraya yerleştirilmiştir.

Cumhuriyet döneminde Konak’a bağlı bir köy olan, 1926’da Belediye teşkilatı kurulan Seydiköy’ün ismi 1965’te Gaziemir olarak değiştirilmiş ve 1992’de yedi mahalle ile birleştirilerek ilçe konumuna getirilmiştir.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.nvi.gov.tr adresinden alınmıştır.