Altıntaş Genel Bilgi

Ege Bölgesi’nde, Kütahya İli’ne bağlı bir ilçe olan Altıntaş, kuzeyinde Kütahya Merkez ilçesi, güneyinde Dumlupınar ilçesi, doğusunda Afyon ve bağlı İhsaniye ilçesi, batısında, Aslanapa ve Gediz ilçeleri ile çevrilidir. İlçe, Porsuk Çayı ve kollarının suladığı aynı adı taşıyan Altıntaş Ovası üzerinde kurulmuştur. İlçe toprakları, yükseklikleri 500-1.000 m. arasında değişen bir plato niteliğindedir. İlçenin batı yönü Murat Dağları, Doğu-Kuzey-Güney yönlerini geniş bir düzlük olarak Altıntaş ovası oluşturmaktadır. Murat Dağı’ndan doğan Porsuk Çayı, bir süre Kokarçay adı ile kuzeybatıya doğru akarak Altıntaş Ovası’nı sular. Ayrıca Porsuk Çayını besleyen Beşkarış ve Yeşilyurt çayları da ilçenin diğer akarsularıdır. İl merkezine 49 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 905 km2, 2000 yılı sayım sonuçlarına göre toplam nüfusu ise 25.262’dir.

İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Verimli topraklarının azlığı nedeni ile Ova köylerinde pancar üretimi başta olmak üzere, buğday, arpa, nohut, ayçiçeği ve vişne üretimi yapılmaktadır. Hayvancılıkta Tiftik Keçisi yaygın olarak yetiştirilmekle birlikte süt inekçiliği de yapılmaktadır. İlçede 1 mermer fabrikası, 5 un fabrikası, 1 yağ imalathanesi, 7 adet kereste atölyesi bulunmaktadır. Murat Dağı bölgesinde özel sektörlerce işletilen 5800-6200 kalorilik kömür madenleri ile Grafit maden ocakları vardır. Ayrıca ilçenin Murathanlar yöresindeki ocaklardan nitelikli ve ekonomik değeri yüksek mermer çıkartılmaktadır.

Altıntaş eski bir yerleşim yeri olup, Kalkolitik Çağa (MÖ.5500-3500) ait bazı kalıntı ve buluntulara rastlanmıştır. Yöredeki Üç Höyük’te İlk Tunç Çağına (MÖ.3500-2000) ait bir yerleşim yerine rastlanmıştır. İlçenin tarihi ile ilgili kaynaklarda başka bir bilgi bulunmamakla birlikte, Kütahya yöresinde olduğu gibi Hititlerin, Kimmerlerin, Friglerin, Lydialıların, Bithynia ve Pergamon Krallıklarının egemenliği altına girdiği sanılmaktadır. Bundan sonra yöreye Romalılar ve Bizanslılar hakim olmuştur.

Malazgirt Savaşı’nda (1071) sonra Anadolu Selçuklu Devletini (1078) kuran Kutalmışoğlu Süleyman Şah, Kütahya ve yöresi ile birlikte Altıntaş’ı da ele geçirmiş, 1097’de Haçlıların saldırılarına uğramıştır. Daha sonra Anadolu Selçukluları ve Bizanslılar arasında sürekli el değiştirmiştir. Ardından Germiyanoğulları’nın eline geçen yöre 1429’da Osmanlı topraklarına katılmıştır.

Sultan II.Beyazıt zamanında çıkan Şahkulu ayaklanması, 1511’de Altıntaş yöresinde bastırılmıştır. Şemseddin Sami, Kamusü’l Alâm’da Altıntaş’tan Hüdavendigâr vilayetinin merkez kazasına bağlı bir nahiye olarak söz etmiştir.

Kurtuluş Savaşı’nın en önemli çarpışmalarından biri olan Dumlupınar Meydan Muharebesi, Altıntaş’a bağlı Dumlupınar’da yapılmış, Mustafa Kemal, Ordular ilk hedefiniz Akdeniz’dir. İleri! Komutunu Dumlupınar’daki Çalköy’de vermiştir. Dumlupınar zaferinin anısına daha sonra Dumlupınar ve çevresinde anıtlar yapılmış ve bu alan Bakanlar Kurulu Kararı ile Milli Park haline getirilmiştir.

Büyük bir köy durumundaki Altıntaş’ın belediyesi 1947 yılında kurulmuştur.

İlçede günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; İlçenin doğusunda yer alan Çal Tepesi’nde Romalılardan kalma antik bir tiyatro ile harabe haline gelmiş yerleşim merkezi, çok sayıda höyük ve antik mermer ocakları bulunmaktadır. Selçuklu dönemine ait Çakırsaz Hanı, Altıntaş Köyü Kemerli Köprü; Alıncık ve Işıklar Türbesi, Akçaköy Aziz Dede Türbesi ve Seyit Hamza Türbesi vardır.

Ayrıca Başkomutan Meydan Savaşının geçtiği mekandaki Zafertepe Çalköy’de Zafer Anıtı, Şehit Sancaktar (Meçhul Asker) Anıtı, Yüzbaşı Şekip Efendi Anıtı bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.altıntaş.gov.tr adresinden alınmıştır.