Ahmet Besim Atalay
Ahmet Besim ATALAY (1882-1965)
Öğretmen, dilbilimci.Uşak Rüştiyesi’ni bitirdi. Medrese öğrenimi gördü. 1905’te İstanbul’a geldi. Şehzadebaşı Camisi’nin ünlü hocası, Hacı Ahmet Efendi’nin derslerini izledi. 1912’de Yükseköğretmen Okulu’nu bitirdi. Öğretmenlik, Milli Eğitim Müdürlüğü yaptı. Silifke Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti’ni kurdu.
1919’da bağımsızlık savaşına katıldı.1920’de Bağımsız milletvekili olarak TBMM’ye girdi, yedi dönem milletvekilliğini sürdürdü. Türk Dil Kurumu’nun kurucu üyeleri arasında yer aldı, 19 yıl kurumda çalıştı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde Farsça desleri okuttu (1937-1942). Özellikle dil alanındaki çalışmalarıyla tanındı. Türkçe’nin tarihsel gelişimini yansıtan temel yapıtlar üzerinde çalıştı, dilbilgisi üzerine yapıtlar verdi. Destan ve öykü yazdı.
Eserlerinden bazıları:
Sakarya Destanı (1921), Maraş Tarih ve Coğrafyası (1923), Bektaşilik ve Edebiyat (1924), Tan Destanı (1927), Türk Dili Kuralları (1931), Cönk (1931), Onuncu Yıl Destanı (1933), Suna ile Çoban (1938), Et-Tuhfetü’z-Zekiye fi’l-Lügati’t-Türkiye (çeviri, 1945), Türkçe Kelime Yapma Yolları (1946), Mebani ül-lügat (1950), Kur’an (çeviri, 1962).
