Eğil Genel Bilgi

Eğil'den Genel Bir Görünüm

Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, Diyarbakır İli’ne bağlı bir ilçe olan Eğil, kuzeyinde Dicle, batısında Ergani ve kuzeydoğusunda Hani ilçeleri çevrilidir. İl Merkezinin kuzeyinde, dağlık bir arazide kurulmuştur. Diyarbakır’a 52 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 450 km2 olup, toplam nüfusu 20.129’dur.

İlçenin ekonomisi, tarım, hayvancılık, meyvecilik, bağcılık ve petrole dayalıdır. Yetiştirilen başlıca ürünler buğday, arpa, üzüm, mercimek, pamuk ve sebzedir. Üzüm yetiştiriciliği çok yaygın olup, pekmez ve pestil üretilir. İlçeye bağlı köylerde petrol yatakları vardır.

Eğil’de M.Ö. 2000 yıllarından beri önce Asurlular, Romalılar ve Bizanslılar hüküm sürmüştür. Ardından bölgeye Abbasiler, Büyük Selçuklu Devleti, Nisanoğulları Beyliği, Akkoyunlular ve Safeviler egemen olmuşlardır. Ancak kentin tarihi dokusu içerisinde Asur uygarlığının izlerini açıkça görülmektedir (MÖ. 1260- 606). Asurlulardan günümüze kadar gelebilen en önemli eser Eğil Kalesi’dir. Bunun yanında Asur Kral mezarları ve tarihi mağaralar ile yer altı tünelleri de ilçenin önemli eserleri arasındadır. Romalıların ‘İngilene’ olarak tanımladığı Eğil, Malazgirt Savaşı’ndan sonra Oğuzların bazı boyları buraya yerleşmiştir. Yavuz Sultan Selim Eğil’i 1515 yılında Osmanlı topraklarına katmıştır.

Eğil Kalesi

Tanzimat’ın ilanından sonra 1869’da yayımlanan ilk Diyarbakır salnamesine göre; Eğil bucağı sancak olan Erganimadeni ilçesine bağlanmıştır. 1900- 1924 yılına kadar Eğil bucağı, Maden sancağı ile merkezine bağlı olarak görülmektedir. Cumhuriyet döneminde Eğil ilçe olmuştur (1936). Dicle’nin 1939’da ilçe olmasından sonra Dicle’nin adı Eğil, Eğil’in adı Dicle olmuştur. Bundan sonra da Eğil bucak haline getirilmiştir. 1957’de Eğil bucağı Dicle’ den ayrılarak il merkezine bağlanmış, 1988’de de yeniden ilçe konumuna getirilmiştir.

Eğil’de günümüze gelebilen eserler; Ulu Cami (Taciyan Camisi) Eğil Tekke Köyü Dergâhı ve Eğil Kalesi'dir.

Kenthaber Kültür Kurulu