Elmadağ'da geleneksel evlilik

DÜĞÜN GELENEĞİ

1.Kız Beğenme: İlçemizde herkes birbirini çok iyi tanır.Evlilik yaşına gelen genç kız veya erkek, daha önce birbirini tanıdığından pek sıkıntı olmaz.Damat adayı, evliliğe karar verdiğinde, zaten aklında birisi vardır. Bu isteğini annesine anlatır. Oğlanın beğendiği kız önce düşünülür. Oğlan ve ailesi tarafından tasvip görürse, araştırma yapılır. Uygun bir lisanla sorulup araştırılır.

2.Dünürcü Gitme Oğlan tarafı hangi ailenin kızına dünürcü gidecekse kız tarafına haber gönderir. Oğlan tarafı ailenin yaşlı ve söz sahibi insanlarıyla kız evine giderler.Usule uygun yenilip içildikten sonra ağzı laf yapan erkeklerden birisi konuyu kız ailesine usule uygun bir şekilde başlar. "Buraya gelmemizin nedeni, kızınız …….. 'nın oğlumuza Allah'ın emri peygamberin kavli ile Allah yazdıysa sizde anne ve baba olarak uygun görürseniz kızınızı oğlumuza isteriz" gibi uygun cümlelerle açıklar. Kız babası "Bir düşünelim kararlaştıralım.Allah yazdıysa olur, ne diyelim. Bize biraz zaman verin" der. Genelde ikinci gelişte söz kesilme adeti olduğundan bu töre uygulanır.

3.Yüzük Takma/Nişan Merasimi Yüzük takmaya giden oğlan tarafı yine usule uygun olarak kızı ailesinden ister. Kız ailesi "Allah yazmışsa biz ne diyelim.Münasiptir," ifadesiyle kızlarını verdiklerini açıklar. Buna söz kesme denir. Kız başına yağlık bağlanır. İmamda dua okuyarak yüzükleri takar. Oğlan tarafı kıza ve kız tarafına aldığı altın ve hediyeleri taktim eder. Allah birbirine yakıştırsın, Allah mutlu eylesin temennileriyle tören bitirilir.Davetlilere yemek verilir. Nişan kız evinde yapılır. Tüm masraflar oğlan evi tarafından karşılanır.

4.Düğün Kız oğlan tarafı düğün gününü birlikte kararlaştırırlar.Kız evinin vereceği listeye göre birlikte eşyalar alınır. Düğün sahibi düğün için davetiye bastırarak dağıtır.Çok yakın akrabalara "yol" adı verilen (elbiselik) gibi davetiye verilir.

5.Çeyiz Serme- Sergileme Kız tarafına sandık diye tanımladığımız el emeği göz nuru gelin çeyizleri serilir. Düğünden bir hafta önce bir oda sergiye uygun biçimde düzenlenir. Akrabalar ve komşular bu sergi açılışına yardımcı olur. Akraba ve komşular bu sergiyi gezerler.

6.Yas Alma Geleneği İlçede düğün başlamadan yakın cenazesi olan ailelerden müsaade alınır. Cenaze sahipleri genelde meseleye olumlu bakarlar.

7.Bayrak Yemeği İlçede düğünler Cuma günü Cuma namazından sonra başlanır. Cuma namazına takiben cemaat bayrak yemeğine davet edilir. İmamla birlikte cemaat yemeğe gelirler. Topluca hazırlanan yemek yenilip dualanır. Daha sonra bayrak asılır.Bayrak asıldıktan sonra düğün başlamış olur.

8.Kına Yakma

Kız Kınası: Cumartesi akşamı yakılır. Oğlan evi önceden karılarak hazırlanan kınayı büyük bir tepsiye yerleştirir. Etrafı çerez, şeker, fındık, fıstık, ve mendil konularak iyice süslenir.Kına alayı davul zurna eşliğinde kız evine hareket eder. Kız kınası kadınlar tarafından icra edilir.Kına yakan damadın genelde damadın yakını olur. Gelinin sağ eline yakılır. Kız anası ve gelini ağlatmak için de yanık sesli bir kadın tarafından kına türküsü söylenir:

Erkek (Damat) Kınası Kız evinde bırakılan davul zurna bu seferde erkek kınasını yakmak için kız tarafı ile birlikte oğlan tarafına gelir.Kız evi için yapılan hazırlığı kız evi oğlan evi için yapar.Erkek kınası genelde bahçede yapılır.Delikanlılar toplanır kınayı yakacak kişi kısa bir konuşma yaparak kınayı damadın sağ eline yakıp mendile bağlar.Bu sırada sağdıç damadı toplu iğne batırmalardan korumak zorunda kalır,az sonra oyunlar oynanır.

9.Gelin Getirme İlçemizde gelin getirme pazar günü yapılır.Uygun saatte düğün alayı hazırlanır. Davul zurna eşliğinde kız evine gidilir. Davul zurnada ezik havalar çalınırken gelin hazırlanır. Kız evde kalanlarla helalleşir ve ağıtlarla gelin baba evinden çıkartılır. Oğlan evine teslim edilir. Oğlan evine geldiğinde gelin arabadan inerken kaynana kayınbaba güreştirilir. Galibi genelde kaynana olur. Gelin arabadan inmeden önce arabanın kapısı açılmıyor gelin inmiyor denilir. Kayınbaba bu nükteyi yapan kişiye bahşiş verir. Gelin kızın da gönlünden ne geçiyorsa sembolik olarak bağışlanır. Damat beyin eşliğinde gelin yeni evine girer. Bu sırada damat bey cebindeki bozuk paraları etrafa atarak alkışlanır.

İLÇEMİZİN CAMİLERİ VE HACI UĞURLAMA

Elmadağ'ın tüm köylerinde camii vardır.Camiisi olmayan köy ve belde yoktur.Elmadağ'lı köy ve beldesiyle İslam inancını tam anlamıyla yerine getirmeye çalışmaktadır.Vatandaşlarımız o kadar yardım sever ki kendi camisini, kuran kursunu kendi imkanlarıyla yapmaktadırlar.Bu gibi camii,okul,kuran kursu ,çeşme yapma işlerine Elmadağlı vatandaşlarımız hızla devam etmektedir. Hacı Uğurlama:İlçemizin ve köylerin önem verdiği bir gelenekte hacı uğurlamadır.Hacca gitmek isteyenlerin yaşadığı bu dini inanç, yörede aynı heyacanla her yıl uygulanır. Hacca gidecekler eş, dost ve akrabalarını ziyaret ederek helalleşir. Onlarla sohbet eder, gidişleri Elmadağ merkezinden ilçe müftülüğü rehberliğinde törenle yapılır. Karşılayış ise Türk Bayrağının eşliğinde olur ki, güzel bir gelenek olduğunu belirtmek gerekmektedir.

İLÇEMİZDE CENAZE TÖRENLERİ

Ölüm, herkesin başına gelecek bir olay.Allah'ın takdiri, insanoğlunun bundan kurtuluşu yok. İslam geleneğinde ölüm olayına ayrı bir önem ve kutsiyet verilir. Elmadağ ve yöresinde de aynı hassasiyet gösterilir.Camilerden ölen kişinin selası verildikten sonra halka anons edilir.Telefonla cenazenin yakınlarına haber verilir, genelde aileler de birbirini tanıdığından, cenaze törenlerine katılım fazla olur. Cenaze evine ilk günler yakın akraba ve dostlar gelir. Daha sonra taziye için cenaze evi ziyaret edilir. Kuran'ı Kerim okutularak ölen için dua edilir. Cenaze evine gelenlere genelde gül suyu ve lokum ikramı yapılır, gelip giden çok olduğundan cenaze evi yemek yapmaz. Konu komşu akrabalar bir hafta boyunca yemek yaparak aileye ve gelenlere ikram ederler.

İLÇEMİZDE BAYRAM KUTLAMALARI

Bilindiği gibi ilçemizde milli ve dini bayramlarımız büyük bir coşku ile kutlanır. İlçe merkezimizde ilköğretim ve liselerin bulunması milli bayramların kutlanmasına daha da coşku katmaktadır. Halkımız ise genelde bu bayramlara katılarak çocukların şenliğine ortak olmaktadır. Dini bayramların havası daha bir başkadır.Bayram gelmeden bir hafta önce evlerde temizlik yapılır,çamaşırlar yıkanır,ekmek yapılıp, tatlılar hazırlanır. Birlik ve beraberliğin sembolü olan bayramlarda gönül kırgınlıkları giderilmeye çalışılır. Arife günleri mezarlıklar ziyaret edilerek Kur-an'ı Kerim okunur. Bayramlarda büyüklerden başlayarak ziyaret yapılır, gönüller alınır. Bayram sabahı toplu olarak bayram namazı kılınır. Bayramlarda çocukların gönlü hoş tutulur,onlara bayram elbiseleri alınır. Çocuklar, topluca şeker toplama, harçlık alma işini de ihmal etmezler.