Selçuklu sanatının şaheseri sayılan Konya'nın Beyşehir ilçesindeki tarihi Eşrefoğlu Cami, Türkiye'de ilk kez geliştirilen bir uzaktan kumanda sistemiyle havalandırılmaya başlarken, 70 yıl önceki serin günlerine yeniden dönüş yaptı.

İçerişehir Mahallesi sınırları içerisinde 1299 yılında inşa edilen yaklaşık 7 asırlık ahşap harikası ibadethanede, başka hiçbir camide olmayan “kar deposu” bulunuyor. Caminin ortasında bulunan “karlık” adı da verilen derin kuyu içerisine, rivayetlere göre geçmiş yıllarda üzerindeki hava boşluğundan kış aylarında damda biriken karlar kürünerek depo ediliyor, bu sayede cami içerisindeki ahşap malzeme, elde edilen nem ve rutubet sayesinde kendini koruyordu. Ancak, 1941 yılında tarihi caminin üzerindeki havalandırma boşluğu bir camekanla kapatılınca, anlatılanlara göre ibadethanenin iç kısmı nem ve rutubetten yoksun kaldı, havalandırma ise yetersiz hale geldi. 2004 yılında ise caminin damı toprak yerine kurşunla kaplanınca iddiaya göre, daha sıcak olmaya başladı ve serin özelliğini kaybetti. Tarihi camide 11 yıldır imam olarak görev yapan ve ibadethaneyi ziyaret edenlere tarihçesi hakkında bilgiler aktaran İsmail Efe, kurulan yeni sistemin Eşrefoğlu Camii'ne yeniden nefes aldırmaya başladığını söyledi. Türkiye'de kar deposu bulunan başka bir cami olmadığını hatırlatan Efe, buranın üzerindeki havalandırma boşluğunun ibadethanenin inşa edildiğinden 1941 yılına kadar açık olduğunu, ancak bu tarihten sonra camekanla kapatıldığı için yeterli havalandırma imkanının ortadan kalktığını belirtti.

1941 yılına kadar toprak damda kış aylarında biriken karların, aşağıdaki kar deposuna depo edilmesi sayesinde, ahşap harikası camideki kolon ve kirişlerin nem ve rutubet ihtiyacının karşılandığını vurgulayan Efe, şu bilgileri verdi:

“Eşrefoğlu Camiinin sütun ve kirişlerinin tamamı ahşap. Ahşabın nem ve rutubete ihtiyacı olduğundan dolayı, böylesine bir kar deposu düşünüldüğü rivayet ediliyor. Kar deposunun üzeri 70 yıldır kapalı kalınca, camideki ağaçların yüzde 10'luk bölümünde kuruma ve çatlamalar görüldüğü yapılan denetim ve kontrollerde ortaya çıktı. Bunun üzerine bu sıkıntıyı giderip, kar deposunun yeniden faaliyete geçirilmesi konusunda bir girişimde bulunduk. Hatta Isparta Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi'ne bir yazı göndererek, buradaki ağaçların nem ve rutubete ihtiyacı olduğuna dair rapor hazırlamaları talebinde bulunduk. Olumlu bir cevabı yazı geldi ve şu anda hocalarımızın ilçemize gelmesini bekliyoruz. Geldiklerinde, kar deposuna havuz veya fiskiye sistemi mi döşeneceği, yoksa cami içerisine nem aletleri mi konacağı, ya da kar deposunda eski haliyle yeniden kar depolanmayı mı başlanacağı konusu da açıklık kazanacak.”

Bu çalışma yapılırken, diğer yandan cami içerisinin havadaki ve 100 metre uzaklıktaki Beyşehir Gölü'nden nemi alabilmesi için yeni bir sistem üzerinde çalıştıklarını kaydeden Efe, camekan üzerindeki pencerelerin aşağıdan kolayca açılıp kapanabilmesinin yolunu düşündüklerini söyledi. Camekandaki cam ve pencerelerin uzaktan kumanda aletiyle çalışan bir sistemle otomatik açılıp kapanabilir hale getirileceğine dair bir firmanın kendilerine bilgi vermesi üzerine, sponsor arayışı içerisine girdiklerini kaydeden Efe, şunları kaydetti:

“Tarihi camiden sorumlu Vakıflar Bölge Müdürlüğü yetkilileri, bize bu sistemin kurulması için sponsor bulunmasını tavsiye edince, devreye Akkanat Holding girdi ve bu sistemi kurmayı taahhüt etti. Şimdi kurulan sistemle kar deposu üzerindeki havalandırma boşluğunun camekanları uzaktan kumanda sistemi ile istendiğinde açılır ve kapanır hale geldi. Karşılıklı 6 cam pencere yukarı açılan bir sistemle 70'er santim kadar açılabiliyor. Bu sistemi hayata geçirdikten sonra daha önce oldukça sıcak olan camimiz hava sirkülasyonu sayesinde adeta nefes aldı, 70 yıl sonra serin eski günlerine yeniden kavuştu. Bu bakımdan Akkanat Holding'e de teşekkür ediyorum.”