Bozkır Sağlık Grup Başkanı Doktor Ayşe Turhan, güneş çarpması, belirtileri, tedavi ve korunma yolları konusunda açıklamalarda bulundu.

Bozkır Sağlık Grup Başkanı Ayşe Turhan, şunları söyledi: "Güneş çarpması kızgın güneş altında uzun süre kalanlarda ve daha çok çocuklarda görülen bir yaz hastalığıdır. Şiddetli baş ağrısı, bulantı, kusma ve yüksek ateşle kendini gösterir. Böyle bir durumda hastanın serin bir yere götürülmesi, vücudu sıkan giysilerin çıkarılması, başına soğuk kompres veya buz torbası konulması önerilir. Ateş çok yüksekse vücudun ıslak bir çarşafla sarılması, hastanın havadar bir yerde tutulması ve Sağlık Kuruluşuna götürülmesi gerekir. Başa ve kasıklara uygulanan soğuk kompres de vücut sıcaklığını düşürür.

Güneş çarpması, aşırı sıcak sonucu beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulmasına bağlı ciddi bir durumdur. Tedavi edilse bile öldürücü olabilir ya da kalıcı zararlar verebilir; bu nedenle güneş çarpmasına karşı önlem alınması büyük önem taşır. Makine dairesi, çelik tezgahları gibi çok sıcak yerlerde çalışanlarda da hiç güneş görmemelerine karşılık, ‘güneş çarpması’ etkileri ortaya çıkabilir. Bu nedenle doktorlar son yıllarda “güneş çarpması” yerine genellikle “sıcak çarpması” terimini kullanmaktalar. Bedende ortaya çıkan değişiklikler aşırı ısıya karşı bir tepkidir. Fakat direkt olarak güneş ışınlarına maruz kalmak o bölgenin o anki hava sıcaklığından da daha fazla ısınmasına neden olacağından sıcak çarpması görülme riskini arttırır. 

Özellikle başı direkt güneş ışınlarından korumak bu nedenle büyük önem taşır. Sıcak çarpmasının üç ana belirtisi, çok yüksek ateş (41º C’tan fazla), terleyememe ve komaya kadar giden sinir sistemi bozukluklarıdır. Ruhsal durum bozuklukları, uyumsuzluk ve baş ağrısı, sersemlik ve yürümede zorlukla birlikte görülebilecek ilk belirtilerdir. İleri evrelerde bilinç yitimi de olabilir.İlerlemiş sıcak çarpması çok tehlikelidir, tedavi edilse bile hastaların yüzde 20’si ölür. 

İyileşenlerin sinir sistemlerinde kalıcı hasarlar oluşabilir; denge ve koordinasyonlarının normale dönmesi ise aylar alır. Ama ilk belirtide tanı konur ve tedaviye bilinç yitiminden önce girişilirse, iyileşme şansı yüksektir. Güneş çarpmasında hasta gölge bir yere götürülmeli,çok hızlı bir şekilde soğutulmalı.vücut sıcaklığı takip edilerek, sıcaklık 38 - 39º C’ye düşünceye kadar soğutmaya devam edilmeli,alkollü içecekler kesinlikle verilmemeli, bilinci ve davranışları normalse içecek bir şey verilmeli,eğer bilinci yerinde değilse içecek bir şey verilmemeli, boğulmasına neden olabilirsiniz,kusuyorsa yan yüzükoyun yatırılmalı. çok acele tıbbi yardım çağırılmalıdır.”

Dr. Ayşe Turhan, güneş çarpmasından korunmak için alınması gereken tedbirler konusunda ise, şunları dile getirdi: "Zorunlu olmadıkça, güneş sıcaklığının en belirgin olduğu 11.00-16.00 saatleri arasında dışarıya çıkılmamalıdır. Bu kurala özellikle, çocuklar, yaşlılar, kalp ve şeker gibi kronik hastalığı olanların dikkat etmeleri gerekir. Kapalı alanların havalandırılmasına, yeterli bir hava akımı sağlanmasına özen gösterilmeli, eğer mümkünse klima kullanılmalıdır. Bol su ve mineral içeren içecekler tüketilmelidir (günde en az 8 bardak su). Kalp hastalığı veya hipertansiyonu olup tuzsuz diyet alan kişiler dışında gıdalarla tuz alımı artırılmalıdır. 

Tuz kısıtlaması olanlar ise sıvı ve tuz kaybı yönünden çok dikkatli olmalıdır. Susamamış olsanız bile sık su içilmelidir. Çünkü susama hissi, vücudunuzun su ihtiyacını belirten güvenli bir işaret değildir. Serinlemek için alkollü içecekler kullanmamalıdır. Bunlar önce serinletse bile sonra vücudun su kaybında artışa neden olurlar. Hafif yemekler, sulu yiyecekler (karpuz, kavun, şeftali gibi meyveler, salata, çorba vb.) yenmelidir. Yağlı ve ağır yemeklerden ve aşırı yemekten kaçınılmalıdır. İnce, açık renk ve bol giysiler giyilmelidir. Giysiniz güneş ışığının sizi yakmasını önlemeli; ama terletip su kaybetmesine yol açmamalıdır. Sık duş yaparak serinlemelidir. Dışarıda aktif olarak çalışması gerekenlerin, mümkün oldukça güneş altında korunmasız kalmamaya, sık ve bol sıvı ve tuzlu gıdalar almaya daha çok dikkat etmeleri gerekir. Sıcak çarpması ve yorgunluğu belirtilerine karşı uyanık olunmalıdır. Ayrıca, kapalı ve park edilmiş araçlar içinde çocukların ve ev hayvanlarının bırakılmaması gerektiği unutulmamalıdır.”