Mütevellizade Ziya Bey Kütüphanesi
Mütevellizade Ziya Bey Kitaplığı 1908 yılında kurulmuş ve Yusuf Ziya Bey’in 1943 yılında ölümüne kadar adı geçen tarafından yönetilerek giderleri karşılanmıştır. Ziya Bey’in vasiyeti gereğince de kütüphanenin yönetimi büyük oğluna bırakılmıştır.
Bu kütüphanenin giderleri kütüphane binasının altında bulunan altı dükkânın kira bedeli ile karşılanmıştır. Ziya Bey’in zamanında kütüphanenin kitap sayısı 3000 civarında idi.
Kütüphanenin kurucusu olan Mütevellizade Yusuf Ziya Bey Sivas’ın seçkin ailelerinden biri olup, söylentiye göre de 1327-1328 yıllarında Sivas’a gelip yerleşmişlerdir. Bu aile Osmanlı devletinde önemli görevlerde bulunmuştur. Ziya Bey (Başara) 1869 yılında Sivas’ta dünyaya gelmiş, Mekteb-i İptidai, Mekteb-i Rüştiye eğitimini tamamladıktan sonra Sivas Mektebi kalemine girmiş ve orada mümeyyizliğe kadar yükselmiştir. Daha sonra kaymakamlık, mektupçuluk, Sivas Mekteb-i Sanayi öğretmenliği ve müdürlüğü, Vilayet iaşe müdürlüğü yapmıştır.
Sivas Vilayet Gazetesinde muhabir olarak çalışmış, Sivas Vilayet Meclisinde Hamidiye-Hicaz demiryolu komisyonunda görev aldıktan sonra Meşrutiyet döneminde Osmanlı Meclis-i Mebusan’da ve Cumhuriyetin ilanından sonra da TBMM’de yedi dönem milletvekilliği yapmıştır. Sivas Kongresine katılmıştır.
Mütevellizade Ziya Bey’in Kütüphanesi Sivas il merkezinde iki katlı bir yapıdır. Kesme taş ve tuğladan olan bu yapının altında yuvarlak kemerli altı adet dükkân bulunmaktadır. Bunun üzerindeki birinci kat bütünüyle kütüphaneye ayrılmıştır. Günümüzde kütüphane Mütevelli Heyetince yürütülmektedir.
Kenthaber Kültür Kurulu
