Yıldızeli Genel Bilgi
İç Anadolu Bölgesi’nde Yukarı Kızılırmak bölümünde Sivas iline bağlı bir ilçe olan Yıldızeli, doğusunda Sivas’ın Hafik ve Merkez ilçesi, batıda Yozgat’ın Akdağmadeni, güneyinde ise Şarkışla ilçeleri ile çevrilidir. İlçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Yıldızeli, güneyinde Çal Dağı, kuzeybatısında Çambel Dağları ile çevrilidir. İlçenin kuzeydoğusundaki sönmüş bir volkanik dağ olan Yıldız Dağı (2.537 m.) ilçenin en önemli yükseltisidir. Gürcü, Akdağlar ve Tura Dağları ilçenin diğer yükseltileridir.
İlçe topraklarını Han deresi, Kümbet Suyu, Yıldız Irmağı ve Kızılırmak sulamaktadır. İlçede bir çok sulama göleti olup, Sarıçal, Altınoluk, Kerimumum, Çağlar, Aşağı Çakınak, Ilıca, Avcıpınarı, Kaman Etyemez, Demirözü, Yusufoğlan göletleri bunların başlıcalarıdır. Deniz seviyesinden 1.400 m.yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 4.095 km2 olup, toplam nüfusu 76.232’dir.
İlçede Karasal iklim hüküm sürmektedir. Yaz mevsimi kısa süreli olup, sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlıdır. Bitki örtüsü genellikle bozkırdır.
İlçede ekonomi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Sanayi gelişmemiştir. İlçe halkının en önemli geçim kaynağı tarım ve hayvancılıktır. Sanayii kuruluşu olarak 2 un fabrikası, 1 yem fabrikası, 1 iplik fabrikası, 4 mermer fabrikası ve 1 et- kemik unu fabrikası bulunmaktadır.
İlçenin İlkçağ tarihi ile ilgili kesin ve yeterli bilgi bulunmamaktadır.Ancak, çevredeki yapılarda şipoli olarak kullanılmış Roma ve Bizans dönemine ait mimari parçalara rastlanmıştır. Bu da Yıldızeli’nin bulunduğu yerde bu dönemlere ait bir yerleşim yeri olduğuna işaret etmektedir.
Kaynaklarda da Osmanlı dönemi öncesine ait bilgiye rastlanmamaktadır. Osmanlı padişahlarından IV. Murat’ın Bağdat Seferi sırasında 1639 yılında Sadrazam Kemenkeş Kara Mustafa Paşa tarafından askerlerin konaklama merkezi olarak kurulmuştur. Yenihan olan ismi Yıldız Dağı’ndan dolayı Yıldıeli olarak değiştirilmiş ve kaza merkezi yapılmıştır. Cumhuriyet döneminde de ilçe konumunu sürdürmüştür.
İlçede bulunan tarihi eserler arasında; Roma dönemine tarihlenen Kümbet Köyü Kalesi, Kemankeş Kara Mustafa Paşa Camisi, Şeyh Halil Türbesi, Kara Mustafa, Paşa Hanı, Kara Mustafa Paşa Hamamı ve Yıldız Köprüsü bulunmaktadır.
Kenthaber Kültür Kurulu
Fotoğraflar, www.yildizeli.gov.tr adresinden alınmıştır.
