Osmanlı'nın son dönemlerinde ve cumhuriyetin ilk dönemlerinde Amasya'da yaşamış, yaptığı araştırmaları ile Türk ve Amasya tarihine önemli derecede ışık tutmuş olan Hüseyin Hüsamettin Efendi'nin 82 yıl önceki vasiyeti, Belediye Başkanı tarafından yerine getiriliyor. 

1869 yılında Amasya'da doğan, Amasya tarihi konusunda yaptığı araştırmalar ile bilinen ve Amasya'nın kuruluşundan 1900'lü yılların sonlarına kadar olan zamanı kaleme alan yazar Hüseyin Hüsamettin Efendi, 7 bin 500 yılı anlatan eserleri ile hem Amasya tarihine hem de Türk tarihine önemli derecede ışık tutarak, toplam 12 ciltten oluşan Amasya Tarihi eserini miras olarak bıraktı. Atatürk'ün özel ilgisini gören ve o zamanlarda yapılan dil çalışmaları konusunda Atatürk'ün sorularını cevaplayan Hüseyin Hüsamettin, Amasyalılara hizmet etme ve yazdığı eserlerini bastırabilme arzusuyla milletvekilliğine aday gösterilmek istedi fakat bu arzusunun gerçekleşmemesine çok üzüldü. 

Ölmeden 15 yıl önce bir vasiyet hazırlayan Hüseyin Hüsamettin, vasiyetinde şunlardan bahsetti: "Amasyalılar, emin olunuz ki, ben ölürsem bastıramadığım ciltler de benimle beraber mezara gidecektir. Hak-ı fenaya gömülecek yalnız benim ceddim ve 30 senelik emeklerim değildir, memleketinizin tarihini size bildirecek muazzam bir eserdir." 

1979 yılında Amasya Belediyesi tarafından telif hakları satın alınan ve bu zamana kadar sadece 1 cildi bastırılan Amasya Tarihi eserinin geri kalan 11 cildini bastırmak için harekete geçen Belediye Başkanı İsmet Özarslan, "Bu eserler sadece Amasya tarihine değil, Türkiye'nin tarihine ışık tutan eserlerdir. Bu eserlerin Türkçe’ye çevrilerek bastırılması bizim en büyük arzumuzdu ve bu arzumuzu gerçekleştiriyoruz" dedi. 

Ayrıca, 1869 yılında doğan ve 1939 yılında vefat eden Hüseyin Hüsameddin'in 68. ölüm yıldönümüne rastlayan 10 Şubat 2007 tarihinde bir anma töreni hazırladıklarını ifade eden Başkan Özarslan, "Yapacağımız törende Hüseyin Hüsameddin'i anacağız ve düzenleyeceğimiz konferansta hayatını Amasyalılara anlatacağız" diye konuştu.