Bartın Sağlık Müdürü Dr. Osman Nacaroğlu, her yıl lodos nedeniyle onlarca insanın sobadan sızan karbonmonoksit gazından zehirlendiğini belirtti. Nacaroğlu, "Ülkemizde bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Her yıl lodos nedeniyle onlarca kişi özellikle sobadan sızan karbonmonoksit gazı ile zehirlenmektedir. Karbonmonoksit renksiz, tatsız, kokusuz, yanıcı zehirli bir gazdır. Vücuda solunum yoluyla girer ve doğrudan kana geçerek oksijen alımını engeller, zehirlenme ve ölüme neden olur. Havagazı, kömür gibi ısıtma amacıyla kullanılan her tür soba ve ocakta yanma sırasında oluşur. Karbonmonoksit zehirlenmeleri sıklıkla, kapalı ortamlarda açık ocaklar, bacası çekmeyen soba, şofben, bacasız gaz sobalarında yakıtın iyi yanmaması nedeniyle meydana gelir. Karbonmonoksitle meydana gelen zehirlenmelerde kısa süre içerisinde tıbbi müdahale yapılmazsa ölümle sonuçlanabilir. Karbonmonoksit, renk ve koku vermediğinden, zehirlenme genellikle sinsi olur. Bu nedenle çok dikkat edilmeli, kapalı yerde karbonmonoksit çıkaran maddeler yakılmamalı, garajlarda araba çalıştırılmamalıdır" dedi.

Karbonmonoksit gazından zehirlenen kişilerin sağlık durumlarında bazı değişiklikler olabileceğini belirten Nacaroğlu, esneme ile başlayan bazı belirtilere dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Dr. Nacaroğlu, "Karbonmonoksit zehirlenmesi; esneme, baş ağrısı, mide bulantısı, baş dönmesi, sersemlik, kulak çınlaması ve karın ağrısı gibi erken belirtiler verir. Bu belirtileri izleyen sürede solunum yavaşlar ve bilinç kaybolur. Zehirlenmiş kişi derhal açık havaya çıkartılmalı ve en kısa sürede 112'ye haber
verilmelidir. Karbonmonoksitten kaynaklanan zehirlenmeye karşı topluma yönelik önlemler alınması, aşağıdaki uyarılara vatandaşların dikkatinin çekilmesi ve bu bilgilerin topluma ulaştırılmasının sağlanması büyük önem taşımaktadır" diye konuştu.

"LODOS VE ALÇAK BASINÇLI HAVALARDA SOBA, ŞOFBEN VE BACA ZEHİRLENMELERİ OLABİLİR"
Bartın Sağlık Müdürü Dr. Osman Nacaroğlu, soba ve baca kullanımında uyulması gereken kurallar olduğunu ifade etti. Dr. Nacaroğlu, "Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmelidir. Kullanılan yakıtın standartlara uygunluğu kontrol edilmeli, izin belgesi olmayan satıcılardan kömür alınmamalıdır. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır. İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbonmonoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalıdır. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalıdır. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmelidir. Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1metre daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır" şeklinde konuştu.

"ŞOFBENLERİN BANYO DIŞINA TAKILMASI RİSKİ AZALTIR"
Nacaroğlu, binalarda yangından korunma mevzuat hükümlerine özen gösterilmesi gerektiğini de belirterek, "Alınan cihazın kalite belgesi ve garantilerine dikkat edilmelidir. Şofben mutlaka bacaya bağlanmalı, baca bağlantısı olmayan şofben asla çalıştırılmamalıdır. Şofbenin monte edileceği mekan yeterli büyüklükte olmalı, şofben mümkünse banyo yerine balkona veya başka bir havadar mekana takılmalı, şofbenin montajı mutlaka yetkili servis tarafından yapılmalıdır. Şofben zehirlenmeleri genellikle gaz kaçaklarından değil, yeterli havalandırma yapılmayan yerlerde yetersiz hava ve yetersiz yanma sonucunda oksijen oranının düşmesi ve karbonmonoksit oranının yükselmesiyle gerçekleştiği için şofbenin kullanıldığı yere sürekli temiz hava girmesi sağlanmalıdır. Bacalar yatak odalarından, merdiven sahanlığından, bina girişlerinden, havalandırma boşluklarından, çatı arasından, banyo ve tuvaletten geçirilmemelidir. Konutlarda gaz kaçaklarına karşı uygun yerde detektör bulundurulmalıdır. Şofbende gaz kaçağı
hissedildiğinde öncelikle gaz vanası ve tüp dedantörü kapatılmalı, elektrik düğmeleri açılmamalı, açıksa hemen kapatılmalı, kibrit-çakmak gibi alev ve kıvılcım çıkartabilecek hiçbir işlem yapılmamalı, pencereler karşılıklı açılarak ortam havalandırılmalı, hızla gaz şirketi yetkilisi veya şofben servisi aranmalıdır" dedi.

"LODOS SÜRESİNCE SOBALARI YAKMAMAYA ÇALIŞIN"
Bartın Sağlık Müdürü Dr. Osman Nacaroğlu, lodosun etkili olduğu dönemlerde mümkün olduğu sürece soba yakılmaması konusunda uyardı. Nacaroğlu, "Lodos esintisinin etkili olduğu süre boyunca gerekmedikçe soba yakılmamalıdır. Yanmakta olan soba yatmadan evvel mutlak surette söndürülmelidir. Bina yanlarında veya çatı saçak altlarında yürümemeye veya durmamaya özen gösterilmelidir. Kopan, sarkan ve yere düşen elektrik hatlarına ve kablolarına yaklaşılmaması ve bu gibi durumlar 186 numaralı telefondan Elektrik
Arıza Servisi'ne bildirilmelidir. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 numaralı telefondan İtfaiye Servisi aranmalıdır" diye konuştu.
Nacaroğlu, lodos ve alçak basınçlı havalarda yaşanacak acil sağlık sorunlarında mutlaka 112 numaralı telefondan Acil Yardım Servisi'nin aranılması ve yardım talebinde bulunulması gerektiğini, bu durumlarda ilk ve acil müdahalenin önemli olduğunu vurguladı.