Kürtün Genel Bilgi

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, Gümüşhane İli’ne bağlı bir ilçe olan Kürtün, kuzeyde Giresun ili Çanakçı ilçesi, kuzeydoğuda Trabzon ili Şalpazarı , Tonya, Maçka ilçeleri, doğuda Gümüşhane ili Torul ilçesi, güneyinde Alucra ilçesi ve batıda Doğankent ilçesi ile çevrilidir.

Harşit çayı kenarında Tirebolu-Torul transit karayolu üzerinde kurulmuştur. İlçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. İlçenin en önemli akarsuyu Harşit Çayı ilçe topraklarını suladıktan sonra Tirebolu yakınlarından Karadeniz’e dökülür. Yeşil ormanlık alanlarla çevrili olan ilçede deniz seviyesinden 800 m. yüksekliğe kadar yayvan yapraklılar, bundan 2.500 m. yüksekliğe kadar olan alanlarda da iğne yapraklı ağaçlar bulunmaktadır. Bunların daha yükseğinde ise, otlaklar, çayırlar ve meralar bulunmaktadır. İlçe topraklarını Harşit Suyu sulamakta olup, bunun üzerinde sulama amaçlı Kürtün Barajı yapılmıştır.

Deniz seviyesinden 602 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 810 km2 olup, 2000 nüfus sayımına göre toplam nüfusu 15.546’dır.

İlçenin ekonomisi tarım, hayvancılık ve ormancılığa dayalıdır. Tarım arazisinin kısıtlı olmasına rağmen uygun alanlarda yetiştirilen başlıca tarımsal ürünler; mısır, kuru fasulye, soğan, patates, arpa, yulaf, buğdaydır. Ayrıca yem bitkisi olarak yonca, çayır, korunga ve fiğ yetiştirilir. Sebze ve meyvecilik de yapılmakta olup, kızılcık, elma, kuşburnu armut, kiraz, vişne yetiştirilen başlıca meyvelerdir. Hayvancılıkta büyük ve küçükbaş hayvan besiciliği yapılmaktadır. Örümcek ormanlarındaki göknarlar ilçe ekonomisinde önemlidir. İleri düzeyde olmamakla beraber ipek halı dokumacılığı ve küçük el sanatları yapılmaktadır.

İlçede arkeolojik araştırmalar yapılmamakla beraber çevredeki antik kalıntılar ve rastlantı sonucu ortaya çıkan buluntular, yörenin eski bir yerleşime sahne olduğuna işaret etmektedir. Çevredeki yerleşim alanlarında olduğu gibi burada da Hititlerin, Urartuların, Selçukluların ve Akkoyunluların egemen olduğu sanılmaktadır. Fatih Sultan Mehmet’in Trabzon’u fethinden sonra Trabzon sancağının sınırlarını çizerken Kürtün ismine rastlanmış olması, yörenin Selçuklular döneminde de yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. Osmanlılarla Akkoyunlular arasında yapılan Yassıçimen Antlaşması’nda Kürdün, bir tampon bölge olarak gösterilmiştir. Osmanlı döneminde Cezere ismi ile burada bir kale olduğu da bilinmektedir.

Fatih’in Trabzon’u 1461 yılında fethinden sonra da il olarak Gümüşhane İli ile birlikte Trabzon’a bağlanmıştır. Cumhuriyet döneminde Gümüşhane’nin 1925 yılında müstakil il olması sonucu olarak Kürtün de Torul ilçesinin bir nahiyesi olarak Gümüşhane İline bağlanmıştır.

İlçede günümüze gelebilen eserler arasında; Kürtün Kalesi, Süme Kalesi, Orta Mahalle Kilisesi, Kızlar Manastırı, Meryemana Kilisesi, Sarıbaba Köyü Köprüsü, Meryemena Mahallesi Köprüsü, Meryemana Mahallesi Çeşmesi, Aşağı Mahalle Çeşmesi ile doğal güzelliklerden,Örümcek Ormanları Tabiat Alanı bulunmaktadır.

Kenthaber Kültür Kurulu

Fotoğraflar, www.kurtun.gov.tr ve www.gümüshane.gov.tr adreslerinden alınmıştır.