Bu yıl 3.kez yapılacak olan ve aynı zamanda Türkiye Geleneksel Spor Dalları Federasyonu tarafından düzenlenen kızak yarışları 28-29 Şubat 2004 tarihleri arasında İlçemiz Belören Turizm Köyünde gerçekleştirilecektir.

Sözkonusu kızak yarışlarının tarihçesi ise şöyle;

Kastamonu iline bağlı Küre ve Ağlı ilçelerine bağlı köylerde şu anda yaşları 60 ile 80 arası insanların ifadelerine göre yaklaşık beş yüz yıldır geleneksel olarak kızak yerel isimi kayık yarışları yapılmaktadır.

İzlendiğinde ,dünyada olimpiyatlarda yapılan tek kişilik sırt üstü yatarak binilen kızak yarışları ile büyük benzerlik göstermektedir. Çarıklar giyilerek iki ayak genişliğinde kar ezilerek ve su dökülerek cam gibi buz haline getirilen pistte sırt üstü yatarak binilen kızakta dengeyi korumak için diz üstünde paçalardan sıkıca tutulmakta ayaklar sürati kesmemesi için üst üste çatılmaktadır. Kızak çıkıştan itibaren iniş boyunca süratlenmekte ortalama 65 km. hızla orta nokta olan düz bölümde gitmektedir. Ulaştığı büyük sürat nedeni ile yavaşlaması için ve durabilmesi için orta noktadan itibaren yokuş yukarı çıkış başlamaktadır. Yaklaşık indiği yükseklik kadar yokuş yukarı çıkabilmekte yokuşun sonundaki düzlükte durmaktadır. Yarış kazanmanın şartı en uzak noktada durmaktır. Her yarışmacının üç kez kayma hakkı vardır bunun nedeni kızak ile pistin uyum sağlaması içindir. Pist hazırlanırken çarık giyilmesinin sebebi de zeminin en az pürüzle olması içindir.

Kızaklar el işçiliği ile ormanda yetişen yaban eriği ağacının özünden yapılmaktadır.Yaban eriği seçilmesinin nedeni sert ve ağır olmasındandır. Sert olması buzda kayarken az yıpranması,ağır olması hızlı gitmesi içindir.

Kızaklar 120-130 cm. uzunluğunda 21-22 cm.genişliğinde yaklaşık 4 ila 5 kg ağırlıktadır.Kızaklar şu anda Küre’nin Afşarimam Köyünde yaşayan 72 yaşındaki Niyazi Usta tarafından günlerce uğraşılarak tamamen el işçiliği ile hiç metal çivi kullanmadan ahşap çiviler ve tutkal kullanılarak yapılmaktadır.

Kızağın teke genişliği özel kalıplarla ölçülerek yapılmakta,altının yumruluğu hayvan çene kemiği kullanılarak elde edilmektedir.Altının çok sertleşmesi ve dayanıklı olması için çam sakızından elde edilen malzeme kızgın demirle eritilerek ağaca yedirilmekte ve sertleşmesi sağlanmaktadır.

Tüm bu işlemlerden geçirilerek yapılan kızaklar yarışma anında formülü sahiplerinde ve binenlerde saklı bulunan çam sakızı gibi pek çok doğal malzemeden hazırlanan macun kızağın altına sürülerek hızlı kayması ve buzun kızağın altını bozmamasını sağlamaktadır.

Tarihte çok iddialı kızak yarışları yapılırmış,Kızak sahipleri kızağın hızlı kayması ve yarışı kazanabilmek için kilolu insanlardan binici yetiştirirlermiş.Ayrıca biniciler vücutlarına ağırlıklar bağlayarak daha hızlı kaymayı ve yarışı kazanmayı sağlıyorlar.

Küre Belediyesi

Yayın Tarihi : 21 Şubat 2004 Cumartesi 14:12:36

Güncelleme :6 Ağustos 2004 Cuma 15:06:08